Νιώθετε κατάθλιψη; Βασανίζεστε από αλλεργίες; Έχετε «κολλήσει» στη νικοτίνη του τσιγάρου; Μπορεί να φταίει ο -βαθιά κρυμμένος- Νεάντερταλ μέσα σας!
Οι επιστήμονες γνωρίζουν από το 2010 ότι οι σύγχρονοι Ευρωπαίοι και Ασιάτες έχουν κληρονομήσει το 1% έως 4% του DNA τους από τα «ξαδέρφια» μας, τους Νεάντερταλ (στην Ευρώπη το ποσοστό είναι γύρω στο 1,5%). Αυτό που γίνεται τώρα αντιληπτό, σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα, είναι ότι αυτά τα γενετικά κατάλοιπα συνεχίζουν να ασκούν μέχρι σήμερα μια αφανή, αλλά όχι ασήμαντη, επιρροή στον οργανισμό και στην υγεία των σύγχρονων ανθρώπων.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον εξελικτικό γενετιστή Τζον Κάπρα, επίκουρο καθηγητή βιολογίας του Πανεπιστημίου Βάντερμπιλτ στο Τενεσί, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Science", βρήκαν συσχετίσεις ανάμεσα στα κληρονομημένα από τους Νεάντερταλ γονίδια και σε σύγχρονες ασθένειες, όπως του δέρματος, του ανοσοποιητικού συστήματος, του μεταβολισμού, της καρδιάς, του αίματος, των νεύρων, ακόμη και ψυχικές, όπως η κατάθλιψη.
Αν κανείς έχει στο DNA του τέτοια γονίδια Νεάντερταλ, τότε π.χ. κινδυνεύει περισσότερο κατά περίπου 2% να εμφανίσει κατάθλιψη και κατά 1,4% να πάθει έμφραγμα.
Όταν οι πρόγονοι του σύγχρονου «έμφρονος» ανθρώπου (Homo sapiens) μετανάστευσαν από την Αφρική προς την Ευρώπη και την Ασί πριν από 40.000-50.000 χρόνια, ήρθαν σε επιμειξία με τους Νεάντερταλ, που ζούσαν εκεί ήδη επί χιλιάδες χρόνια. Έτσι, το σημερινό ανθρώπινο γονιδίωμα φέρει ίχνη από εκείνες τις πανάρχαιες επιμειξίες.
Όμως το νεαντερτάλειο DNA είναι δύσκολο να εντοπισθεί στον σημερινό άνθρωπο, με αποτέλεσμα μέχρι τώρα οι επιστήμονες να μην κατανοούν καλά τη σημασία του. Η νέα μελέτη φωτίζει περισσότερο τις πιθανές επιπτώσεις του, βασιζόμενη στη γενετική ανάλυση 28.400 ενηλίκων σε σύγκριση με το ιατρικό ιστορικό τους. Οι ερευνητές εντόπισαν μερικά νεαντερτάλεια γονίδια που αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο για την υγεία.
Μεταξύ άλλων, διαπιστώθηκε ότι το DNA των Νεάντερταλ αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο για εθισμό στη νικοτίνη, άρα στο να γίνει κανείς μανιώδης καπνιστής. Ένα άλλο γονίδιό τους βοηθά στην πήξη του αίματος, άρα βοηθά στο κλείσιμο των τραυμάτων, αλλά επίσης αυξάνει τον κίνδυνο θρόμβωσης και εγκεφαλικού. Ένα τρίτο γονίδιο αυξάνει τον κίνδυνο για προκαρκινικές αλλοιώσεις στο δέρμα. Από την άλλη όμως, μερικά άλλα νεαντερτάλεια γονίδια έχουν ευνοϊκή επίδραση, ενισχύοντας την αντίδραση του σύγχρονου ανοσοποιητικού συστήματος απέναντι στους παθογόνους μικροοργανισμούς.
Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι, όταν έγινε η «έξοδος» από την Αφρική, αυτά τα γονίδια μπορεί αρχικά να βοήθησαν στην προσαρμογή των μεταναστών στο νέο πιο εχθρικό περιβάλλον της Ευρώπης και της Ασίας, αλλά σήμερα πια δεν προσφέρουν κανένα πλεονέκτημα ή αντίθετα λειτουργούν επιζήμια. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι, όσο προχωρούν οι έρευνες, θα βρεθούν και άλλα γονίδια κληρονομημένα από τους Νεάντερταλ.
