Νέες ανησυχίες έχει προκαλέσει η απόφαση που επισήμως ανακοίνωσε μια ομάδα επιστημόνων, να προχωρήσουν σε μεταλλάξεις του νέου θανατηφόρου ιού της γρίπης των πτηνών Η7Ν9, ο οποίος εμφανίστηκε στην Κίνα, ώστε να τον κάνουν ακόμα πιο επικίνδυνος από ότι είναι τώρα, προκειμένου να αξιολογήσουν σε ποιον βαθμό μπορεί να αποτελέσει απειλή για μελλοντική πανδημία.
Βασικός στόχος των επιστημόνων είναι να εκτιμήσουν πόσο γρήγορα ο ιός μπορεί να μεταλλαχθεί έτσι ώστε να μεταδίδεται εύκολα από άνθρωπο σε άνθρωπο, κάτι που προς το παρόν δεν συμβαίνει. Μόνο μια τέτοια πιθανή περίπτωση έχει αναφερθεί μέχρι σήμερα από Κινέζους γιατρούς, ενώ τα 133 περιστατικά μόλυνσης (από τα οποία τα 43 ήσαν θανατηφόρα) από τον Φεβρουάριο προήλθαν από την επαφή των ασθενών με μολυσμένα πουλιά, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
Αν και οι 22 ερευνητές, σε κοινή επιστολή τους στα δύο κορυφαία επιστημονικά περιοδικά "Science" και "Nature", δεσμεύτηκαν για το αυτονόητο, ότι τα ριψοκίνδυνα πειράματά τους θα γίνουν σε εργαστήρια με τις πιο αυστηρές προδιαγραφές βιοασφαλείας (επιπέδου τουλάχιστον «3»), δεν είναι λίγοι όσοι φοβούνται μήπως η πρωτοβουλία γυρίσει μπούμεραγκ είτε με τη μορφή ενός λάθους (διαφυγή του ιού από το εργαστήριο), είτε διευκόλυνσης της βιο-τρομοκρατίας.
Κάτι ανάλογο είχε συμβεί πριν περίπου δύο χρόνια με τον ιό Η5Ν1, όταν μια ομάδα από επιστήμονες- ιολόγους (με επικεφαλής, όπως και τώρα, τον Ολλανδό Ρον Φουσιέ του Ιατρικού Κέντρου «Έρασμος» του Ρότερνταμ και τον Ιαπωνο-αμερικανό Γιοσιχίρο Καβαόκα του πανεπιστημίου του Ουισκόνσιν) είχαν υποχρεωθεί σε «μορατόριουμ» πολλών μηνών στην αντίστοιχη απόπειρά τους για εργαστηριακή μετάλλαξη και μελέτη του ιού.
Και αυτήν τη φορά, σύμφωνα με τα πρακτορεία Ρόιτερ και Γαλλικό, καθώς και το "Science", οι συνήθεις ύποπτοι επιστήμονες επαναλαμβάνουν πως είναι ζωτικής ανάγκης να κάνουν οι ίδιοι στα εργαστήριά τους τις γενετικές αλλαγές που θα καταστήσουν πιο φονικό τον ιό, προτού αυτό συμβεί από την ίδια τη φύση, έτσι ώστε η ανθρωπότητα να προετοιμαστεί έγκαιρα (με εμβόλια, άλλα φάρμακα και λοιπές άμυνες) έναντι μιας τόσο σοβαρής δυνητικής απειλής, που θα μπορούσε να σκοτώσει εκατομμύρια ανθρώπους, αν εξελισσόταν σε πανδημία.
Όπως είπε ο Φουσιέ, "είναι σαφές πως ο ιός Η7Ν9 διαθέτει ορισμένα από τα χαρακτηριστικά των πανδημικών ιών, αλλά ακόμα του λείπουν ένα-δύο από αυτά που έχουμε δει σε πανδημικούς ιούς τον προηγούμενο αιώνα. Συνεπώς το πιο λογικό βήμα είναι να δημιουργήσουμε εμείς πρώτοι αυτές τις μεταλλάξεις που λείπουν", με τις σχετικές δοκιμές σε πειραματόζωα.
Από την άλλη όμως, ορισμένοι σκεπτικιστές επιστήμονες (κυρίως εκτός της κλειστής κοινότητας των ιολόγων), όπως ο καθηγητής επιδημιολογίας Μαρκ Λίπσιτς του πανεπιστημίου Χάρβαρντ και ο Αντέλ Μαχμούντ του πανεπιστημίου Πρίνστον (παγκόσμια αυθεντία στα εμβόλια), καθώς και άλλοι επικριτές, ιδίως κυβερνητικοί αξιωματούχοι στις ΗΠΑ, που τρέμουν μήπως ο ιός πέσει σε χέρια τρομοκρατών και αποτελέσει ένα καταστροφικό βιολογικό όπλο, ζητούν να παγώσουν τα κονδύλια για τα επίμαχα πειράματα, τα οποία θεωρούν «ανεύθυνη έρευνα".
Η γρίπη των πτηνών Η7Ν9 φαίνεται να οδεύει προς ύφεση, καθώς μόνο τρία νέα περιστατικά μόλυνσης ανθρώπων αναφέρθηκαν τον Μάιο έναντι 87 τον Απρίλιο και 30 τον Μάρτιο, κάτι που αποδίδεται στο μαζικό κλείσιμο των αγορών πουλερικών στην Κίνα και στον ζεστό καιρό. Όμως καθώς ο χειμώνας πλησιάζει στην Κίνα, πολλοί επιστήμονες φοβούνται μια νέα έξαρση του συγκεκριμένου στελέχους του ιού, με συνέπεια να αναζωπυρωθεί ο κίνδυνος διαδοχικών μεταλλάξεων και, τελικά, πανδημίας. Προς το παρόν, δεν υπάρχει κατάλληλο εμβόλιο για τον ιό Η7Ν9, ο οποίος μάλιστα δείχνει σημάδια αντίστασης στο φάρμακο Tamiflu.
