...και εν μέρει φταίνε οι Νεάντερταλ
Είναι γνωστό ότι οι άνθρωποι από διαφορετικά μέρη της Γης δεν είναι το ίδιο ευάλωτοι στις διάφορες ασθένειες, είτε πρόκειται για λοιμώδεις, φλεγμονώδεις ή αυτοάνοσες. Δύο νέες επιστημονικές έρευνες αναδεικνύουν τις σημαντικές διαφορές στα ανοσοποιητικά συστήματα των Ευρωπαίων και των Αφρικανών και τις αποδίδουν σε ένα βαθμό στην κληρονομημένη γενετική επίδραση από τα «ξαδέρφια» μας, τους Νεάντερταλ.
Η μία βασική διαπίστωση είναι ότι το ανοσοποιητικό σύστημα των Αφρικανών και των Αφροαμερικανών έχει πιο ισχυρές αντιδράσεις σε σχέση με εκείνο των Ευρωπαίων και των Αμερικανών ευρωπαϊκής καταγωγής.
Η δεύτερη διαπίστωση είναι ότι η σχετικά μειωμένη αντίδραση των Ευρωπαίων οφείλεται στο ότι το ανοσοποιητικό σύστημά τους επηρεάσθηκε από την εισαγωγή νέων γονιδίων έπειτα από τις επιμειξίες του «έμφρονος ανθρώπου» (Homo sapiens) με τους Νεάντερταλ, τους οποίους συνάντησε στην Ευρώπη μετά την «έξοδό» του από την Αφρική.
Οι δύο μελέτες, με επικεφαλής αντίστοιχα τον Λουίς Κουιντάνα-Μούρθι του Ινστιτούτου Παστέρ του Παρισιού και τον καθηγητή Λουίς Μπαρέιρο του καναδικού Πανεπιστημίου του Μόντρεαλ, δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό βιολογίας "Cell" (Κύτταρο).
Οι επιστήμονες επισήμαναν ότι σε μερικές περιπτώσεις οι ισχυρότερες αντιδράσεις του ανοσοποιητικού συστήματός τους προστατεύουν τους Αφρικανούς καλύτερα από ορισμένα βακτήρια και άλλους παθογόνους μικροοργανισμούς. Από την άλλη όμως, οι μειωμένες αντιδράσεις του ίδιου συστήματος στους Ευρωπαίους σημαίνουν μικρότερη τάση για φλεγμονώδη και αυτοάνοσα νοσήματα.
«Το ανοσοποιητικό σύστημα των Αφροαμερικανών αντιδρά διαφορετικά, αλλά δεν μπορούμε να συμπεράνουμε ότι είναι καλύτερο, καθώς μια ισχυρότερη ανοσολογική αντίδραση έχει επίσης αρνητικές επιπτώσεις, μεταξύ άλλων να καθιστά κάποιον πιο ευάλωτο στις αυτοάνοσες φλεγμονώδεις παθήσεις όπως η νόσος Κρον. Υπερβολική φλεγμονή μπορεί να κάνει ζημιά στα όργανα. Εν ολίγοις, μια ισχυρή ανοσολογική αντίδραση μπορεί να είναι επωφελής σε κάποιες περιπτώσεις, αλλά μειονέκτημα σε άλλες», δήλωσε ο Μπαρέϊρο.
Το ανοσοποιητικό σύστημα αντιδρά στις λοιμώξεις προκαλώντας φλεγμονή (πρήξιμο, ερυθρότητα, θερμότητα κ.α.). Προς το παρόν πάντως, οι επιστήμονες δεν είναι σίγουροι γιατί τα ανοσοποιητικά συστήματα Ευρωπαίων και Αφρικανών τράβηξαν σε ένα βαθμό διαφορετικούς εξελικτικούς δρόμους. Μια υπόθεση είναι ότι μετά την έξοδο των προγόνων μας από την Αφρική, εκτίθεντο πια σε λιγότερα μικρόβια, ιούς και παράσιτα, πράγμα που σταδιακά εξασθένησε τις αντιδράσεις του ανοσοποιητικού συστήματος των Ευρωπαίων.
Μια δεύτερη υπόθεση είναι ότι «έβαλαν το χεράκι» τους οι Νεάντερταλ, οι οποίοι είχαν αποικίσει την Ευρώπη αλλά όχι την Αφρική και έτσι ήλθαν σε επαφή με τους προγόνους μας που έφυγαν από την «μαύρη ήπειρο». Η νέα επιστημονική έρευνα εκτιμά ότι το 3% περίπου των γονιδίων που εμπλέκονται στις διαφορετικές αντιδράσεις του ανοσοποιητικού συστήματος Ευρωπαίων και Αφρικανών, προέρχονται από την επιμειξία των Νεάντερταλ με τους Ευρωπαίους.
Από την άλλη, οι επιστήμονες εκτιμούν ότι οι κληρονομημένοι γενετικοί παράγοντες εξηγούν μόνο το 30% των διαφορετικών ανοσολογικών αντιδράσεων. Το σύγχρονο περιβάλλον και οι συμπεριφορές (τρόπος ζωής κ.α.) εξηγούν το υπόλοιπο 70%.