...και άνοιας στους ηλικιωμένους
Μια ευρέως χρησιμοποιούμενη κατηγορία φαρμάκων που έχουν αντιχολινεργική δράση, θα έπρεπε να αποφεύγονται στην περίπτωση των ηλικιωμένων, επειδή αυξάνουν τον κίνδυνο γνωστικών διαταραχών και άνοιας, σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα, που επιβεβαιώνει προηγούμενα ευρήματα.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον επίκουρο καθηγητή ακτινολογίας Σάνον Ριζάχερ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Ινδιάνα, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό νευρολογίας "JAMA Neurology".
Οι επιστήμονες μελέτησαν με τεχνικές απεικόνισης του εγκεφάλου 451 άτομα, από τα οποία τα 60 έπαιρναν τουλάχιστον ένα φάρμακο με μέτρια έως ισχυρή αντιχολινεργική δράση. Διαπιστώθηκε ότι η ομάδα αυτών των ασθενών εμφάνιζε χαμηλότερο μεταβολισμό και μειωμένο όγκο εγκεφάλου.
Τα αντιχολινεργικά φάρμακα μπλοκάρουν τη δράση της ακετυλχολίνης, ενός νευροδιαβιβαστή του νευρικού συστήματος και χορηγούνται για διάφορες αιτίες (υπέρταση, καρδιοπάθεια, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια κ.α.). Ορισμένα από αυτά πωλούνται και χωρίς συνταγή γιατρού.
Οι επιστήμονες έχουν συσχετίσει τα εν λόγω φάρμακα με γνωστικά ελλείμματα και διαταραχές νοητικών λειτουργιών (μνήμης, συγκέντρωσης κ.α.) εδώ και τουλάχιστον δέκα χρόνια.
Προηγούμενη αμερικανική έρευνα του 2013 είχε βρει ότι αυτά τα φάρμακα, όταν έχουν ισχυρή αντιχολινεργική δράση και λαμβάνονται συνεχώς για τουλάχιστον 60 μέρες, προκαλούν γνωστικά ελλείμματα. Για φάρμακα με μέτρια αντιχολινεργική δράση, παρόμοια προβλήματα εμφανίζονται μετά από 90 μέρες συνεχούς λήψης.
Η νέα μελέτη για πρώτη φορά επιβεβαιώνει απτά το πρόβλημα, δείχνοντας μέσω τεχνικών απεικόνισης PET και MRI ότι τα φάρμακα αυτά προκαλούν μειωμένο μεταβολισμό γλυκόζης και ατροφία στον εγκέφαλο των ηλικιωμένων. Τα γνωστικά τεστ που ακολούθησαν, έδειξαν ότι όσοι έπαιρναν αντιχολινεργικά φάρμακα, είχαν χειρότερες επιδόσεις μνήμης, επίλυσης προβλημάτων, προγραμματισμού και άλλων λειτουργιών.
«Μετά και τα νέα ευρήματα, οι γιατροί ίσως θα έπρεπε να εξετάσουν εναλλακτικές λύσεις, εφόσον αυτές υπάρχουν, αντί να δίνουν αντιχολινεργικά φάρμακα, όταν έχουν να κάνουν με ηλικιωμένους ασθενείς», δήλωσε ο Ριζάχερ.
