Η μακρόχρονη έκθεση ενός ανθρώπου στη ρύπανση της ατμόσφαιρας μπορεί να βλάψει και να συρρικνώσει ζωτικές περιοχές του εγκεφάλου του, με συνέπεια να αυξάνεται ο κίνδυνος για εκδήλωση πρόωρων συμπτωμάτων άνοιας, αλλά και «σιωπηλών» εγκεφαλικών, σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα, με ελληνική συμμετοχή.
Οι ερευνητές της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ και του Ιατρικού Κέντρου Beth Israel Deaconess της Βοστώνης, με επικεφαλής την επιδημιολόγο Ελίσα Γουίλκερ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο αμερικανικό ιατρικό περιοδικό "Stroke", μελέτησαν 943 ανθρώπους άνω των 60 ετών, που ήσαν σχετικά υγιείς και χωρίς άνοια.
Οι επιστήμονες (μεταξύ των οποίων ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Υγείας Πέτρος Κουτράκης της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Χάρβαρντ, απόφοιτος του Πανεπιστημίου της Πάτρας το 1980) υπέβαλαν σε μαγνητική απεικόνιση εγκεφάλου τους συμμετέχοντες και συσχέτισαν την κατάσταση του εγκεφάλου καθενός ατόμου, με το επίπεδο της ρύπανσης του αέρα στην περιοχή όπου ζούσε. Όπως διαπιστώθηκε, όσο μεγαλύτερη ήταν η περιβαλλοντική επιβάρυνση, τόσο μεγαλύτερη ήταν η επίπτωση στη δομή του εγκεφάλου.
Μια αύξηση των μικροσωματιδίων ΡΜ2,5 (δηλαδή όσων έχουν διάμετρο έως 2,5 μικρομέτρων) κατά δύο μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο αέρα σχετιζόταν με μια σμίκρυνση του όγκου του εγκεφάλου κατά 0,32% (ισοδυναμεί με ένα έτος γήρανσης), καθώς και με 46% αύξηση του κινδύνου για «σιωπηλά» ισχαιμικά μικρο-εγκεφαλικά επεισόδια.
Όπως είπαν οι ερευνητές, η ρύπανση ουσιαστικά «γερνάει» πρόωρα και ατροφεί τον εγκέφαλο, ιδίως των ηλικιωμένων, ακόμη και εκείνων που είναι γενικά υγιείς, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει (νευρολογικές διαταραχές, χειρότερες νοητικές επιδόσεις, πρόωρη άνοια κ.α.).
Τα μικροσκοπικά σωματίδια (ΡΜ2,5) αποτελούν μία από τις πιο συνήθεις και επικίνδυνες μορφές ρύπανσης του αέρα στις πόλεις. Προέρχονται από την καύση ξύλων και άνθρακα, τις εξατμίσεις των οχημάτων, τα εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής και από άλλες πηγές.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η σωματιδιακή ρύπανση είναι υπαίτια για διάφορες παθήσεις, επειδή τα σωματίδια εισχωρούν στους πνεύμονες και επίσης προκαλούν χρόνια φλεγμονή και στένωση στις αρτηρίες.
Προηγούμενες έρευνες έχουν συσχετίσει τη μακροχρόνια έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση, ιδίως για όσους ζουν κοντά σε πολυσύχναστους δρόμους, με την πρόκληση εγκεφαλικών, εμφραγμάτων και άλλων καρδιαγγειακών προβλημάτων.
