Οι εκπομπές ρύπων στην Αθήνα μετά το 1990 έχουν μειωθεί σημαντικά, ωστόσο η πρωτεύουσα παραμένει "επικίνδυνη" για τους κατοίκους της.
Η Αθήνα σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη καταλαμβάνει την 3η χειρότερη θέση από πλευράς ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε σύνολο 25 ευρωπαϊκών μεγαλουπόλεων. Συγκεκριμένα, στην πρωτεύουσα οι ατμοσφαιρικοί ρύποι ανέρχονται σε 29,4 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο. Εάν η συγκέντρωση των ρύπων μειωνόταν σε ποσοστό κάτω των 10 μικρογραμμαρίων, τότε σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ο άνω των 30 χρονών Αθηναίος θα κέρδιζε 13 μήνες επιπλέον ζωής. Στην Ευρώπη υπολογίζεται ότι τα μικροσωματίδια που κυκλοφορούν στην ατμόσφαιρα και το όζον ευθύνονται για 500.000 πρόωρους θανάτους ετησίως.
Ωστόσο, όσα μέτρα και να πάρουμε για τη μείωση των ατμοσφαιρικών ρύπων, η Ελλάδα πολύ δύσκολα θα αποκτήσει απόλυτα καθαρό αέρα. Από τη μία έχουμε αυξημένη διασυνοριακή ρύπανση από μεγάλα αστικά συγκροτήματα της περιοχής όπως την Κωνσταντινόπουλη, τα Βαλκάνια, τη βιομηχανική περιοχή της βόρειας Ιταλίας αλλά και τα βιομηχανικά συγκροτήματα της κεντρικής και δυτικής Ευρώπης. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 20% των υπερβάσεων σε ρύπους σχετίζεται με την παρουσία σκόνης. Το 1/3 αυτών των υπερβάσεων θα είχε αποφευχθεί εάν δεν είχαμε τη μεταφορά σκόνης από την Αφρική.
Από την άλλη, η τοπογραφία της πρωτεύουσας, η οποία είναι "βυθισμένη" ανάμεσα σε ορεινούς όγκους, εμποδίζει τον εξαερισμό της με αποτέλεσμα να έχουμε μεγάλες εκπομπές αιωρούμενων σωματιδίων στο κέντρο της πόλης και στις οδικές αρτηρίες.
Τι αναπνέουμε
Τα πιο επικίνδυνα σωματίδια είναι τα μικροσωματίδια, όπως τα PM2,5 ή τα PM10, τα οποία προέρχονται σε μεγάλο βαθμό από την οδική κυκλοφορία και την καύση πετρελαίου ντίζελ. Το απειροελάχιστο μέγεθός τους, επιτρέπει να διεισδύουν στους πνεύμονες, προκαλώντας αυξημένη θνησιμότητα, καρκίνο, αναπνευστικά προβλήματα κ.α.
Το βενζόλιο είναι ένας ακόμα "μοντέρνος" ρύπος που εκλύεται στην ατμόσφαιρα από την κίνηση οχημάτων που χρησιμοποιούν αμόλυβδη βενζίνη.
Το Μονοξείδιο του άνθρακα είναι τοξικό αέριο που εκλύεται από τις εξατμίσεις των αυτοκινήτων. Όταν το αναπνέουμε μειώνεται η μεταφορά οξυγόνου στο σώμα.
Το Διοξείδιο του αζώτου ευθύνεται για το κιτρινωπό νέφος που καλύπτει την πόλη. Σχηματίζεται όταν το οξείδιο του αζώτου από τις εξατμίσεις των αυτοκινήτων έρχεται σε επαφή με τις ακτίνες του ήλιου.
Το διοξείδιο του θείου εκλύεται κυρίως από τα αυτοκίνητα και τους καυστήρες και είναι βλαβερό για το αναπνευστικό σύστημα.
Το όζον υπάρχει στην ατμόσφαιρα σε δύο στρώματα. Στη στρατόσφαιρα, το όζον προστατεύει τη γη από την υπεριώδη ακτινοβολία. Πιο χαμηλά, στις πόλεις το όζον παράγεται από την ακτινοβολία και την ατμοσφαιρική ρύπανση και είναι επικίνδυνο για την υγεία.