Ύστατη έκκληση σε κυβέρνηση και τρόικα απηύθυναν σήμερα για πρώτη φορά σύσσωμοι εκπρόσωποι συλλόγων ασθενών, ιατρικοί φορείς και εκπρόσωποι της εφοδιαστικής αλυσίδας φαρμάκου. Στην κοινή τοποθέτησή τους ζήτησαν εκ μέρους της εφοδιαστικής αλυσίδας να μην περικοπεί βάναυσα η φαρμακευτική περίθαλψη των Ελλήνων, επισημαίνοντας ειδικά για το δημόσιο φαρμακευτικό προϋπολογισμό ότι τα 2 δις ευρώ, που έχουν ζητηθεί για το 2014 από την Τρόικα, θα προκαλέσουν νέες, σοβαρές επιπτώσεις στη δημόσια Υγεία. Το ζητούμενο, όπως τονίστηκε, είναι να τεθεί ένα όριο αυστηρά στα 2,25 δις € για το 2014 και να διατηρηθεί σταθερό για τα επόμενα χρόνια μέχρι την έξοδο από την κρίση.
Στην κοινή Συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε σήμερα παραβρέθηκαν οι κ.κ. Κωνσταντίνος Φρουζής Πρόεδρος ΣΦΕΕ, Δημήτριος Δέμος Πρόεδρος ΠΕΦ, Μιχάλης Βλασταράκος Πρόεδρος ΠΙΣ, Κυριάκος Θεοδοσιάδης Πρόεδρος ΦΣΠ, Σταύρος Μπελώνης Πρόεδρος ΟΣΦΕ, Μανώλης Κάτσαρης Πρόεδρος ΠΣΦ, Γιώργος Καλαμίτσης Πρόεδρος του Συλλόγου Ασθενών Ήπατος Προμηθέας καθώς και η κα Ζωή Γραμματόγλου Πρόεδρος του Κ.Ε.Φ.Ι.
Εκ μέρους των ασθενών, ο Πρόεδρος του Συλλόγου ασθενών Ήπατος Προμηθέας, Γιώργος Καλαμίτσης ανέφερε μεταξύ άλλων: «Η μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης θα οδηγήσει σε περαιτέρω εξάπλωση μεταδοτικών ασθενειών όπως ηπατίτιδα Β, C, και HIV. Τα υπάρχοντα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ασθενείς στην πρόσβασή τους στα νέα και πιο αποτελεσματικά θεραπευτικά σχήματα θα επιδεινωθούν κι αυτό θα οδηγήσει στην αύξηση της νοσηρότητας, στην μείωση της ποιότητας της εργασίας και σε απολύσεις ενώ θα επιβαρύνει ακόμη περισσότερο τα ασφαλιστικά ταμεία».
Ανάλογη ήταν και η τοποθέτηση της κυρίας Γραμματόγλου, Προέδρου του Κ.Ε.Φ.Ι. «Εγώ ένα πράγμα έχω καταλάβει, ότι όλα είναι θέμα κόστους. Με τη μείωση τη φαρμακευτικής δαπάνης οι ασθενείς δεν θα βρίσκουν το φάρμακό τους και θα αναγκάζονται να ψάχνουν μόνοι τους για να το βρουν. Και το μεγάλο πρόβλημα είναι με τους ανασφάλιστους ασθενείς. Δεν μπορεί να είσαι άρρωστος με καρκίνο και να μην μπορείς να βρεις τα φάρμακά σου και το Υπουργείο το μόνο που κάνει είναι να κατεβάζει το κόστος της φαρμακευτικής περίθαλψης. Κι εγώ τους ρωτάω πόσο κοστίζει μια ανθρώπινη ζωή, το έχουν σκεφτεί;».
Όλοι οι φορείς της αλυσίδας φαρμάκου αλλά και ο Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος συμφώνησαν στις τοποθετήσεις τους ότι η μείωση της δαπάνης φέτος σε επίπεδα χαμηλότερα των 2,37 δις. ευρώ «δοκίμασε» τις αντοχές του συστήματος και οφείλει την «επιτυχία» της στο clawback αλλά κυρίως στην επιβάρυνση των νοικοκυριών και την αύξηση της συμμετοχής των ασθενών για φάρμακα. Κατά την άποψη των ομιλητών, η δημόσια δαπάνη δεν μπορεί να υποχωρήσει κάτω από τα 2,25 δις. ευρώ χωρίς να επιβαρυνθούν δραματικά οι τσέπες των ασθενών και χωρίς να προκληθούν αναταράξεις στην αγορά φαρμάκου.
Για την ανάγκη περιφρούρησης της φαρμακευτικής περίθαλψης των Ελλήνων ασθενών έκανε λόγο ο Πρόεδρος του Συλλόγου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδας, Κωνσταντίνος Φρουζής:
«Όλοι οι φορείς που πλαισιώνουν το φάρμακο στην Ελλάδα, ενώσαμε σήμερα τις φωνές μας για να πούμε ότι πρέπει να περιφρουρήσουμε ένα ελάχιστο κατώτατο όριο φαρμακευτικής περίθαλψης για τον Έλληνα ασθενή στη χώρα μας. Αυτό το όριο είναι 2,25 δις ευρώ το οποίο είναι χαμηλότερο από το 2013 και περίπου το 60% του Μ.Ο. της ΕΕ. Σήμερα οι ασθενείς αντιμετωπίζουν ήδη προβλήματα πρόσβασης σε θεραπείες και σε φάρμακα, είτε σε υπάρχουσες θεραπείες είτε σε νέα καινοτόμα φάρμακα και ο κίνδυνος του να γίνει ακόμη χειρότερο το πράγμα για την επόμενη χρονιά είναι ορατός. Γι΄αυτό και κάνουμε έκκληση στην Πολιτεία, στο Υπουργείο Υγείας, στο Υπ. Οικονομικών που γνωρίζουν το θέμα, να περιφρουρήσουν αυτό το κατώτατο όριο φαρμακευτικής περίθαλψης για χάρη των ασθενών, των πολιτών και των οικογενειών μας στην Ελλάδα».
Την ανάγκη να κατευναστούν οι απαιτήσεις της Τρόικας, τόνισε ο Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας, Δημήτρης Δέμος.
«Ενώ το φάρμακο αποτελεί μόνο το 20% των συνολικών δαπανών στην υγεία, οι απαιτήσεις της Τρόικας έχουν φτάσει σε τέτοιο υπέρμετρο βαθμό, που μπορεί να δημιουργηθεί ανθρωπιστική κρίση. Είτε είναι κάποιος από το χώρο των πολυεθνικών εταιριών, είτε των Ελληνικών εταιριών, είτε εισάγει καινοτόμα και πρωτότυπα φάρμακα είτε παράγει γενόσημα και δη Ελληνικά φάρμακα, είτε είναι από το χώρο των ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού, όλοι μας, αντιλαμβανόμαστε ότι οι απαιτήσεις της Τρόικας να φτάσει η φαρμακευτική δαπάνη στα 2 δις δεν μπορεί να επιτευχθεί. Συζητάμε για μία κατάσταση στην οποία πολλά φάρμακα πρωτότυπα και καινοτόμα τα οποία σώζουν ζωές μπορεί να μην έρθουν καν στην Ελλάδα, για να τα δώσουμε σε ασθενείς, πολλά φάρμακα τα οποία ήδη κυκλοφορούν στην Ελλάδα με τις μειώσεις των τιμών, να προωθούνται σε παράλληλες εξαγωγές και να μην τα βρίσκει ο Έλληνας ασθενής στα ράφια των φαρμακείων. Επίσης, για τα γενόσημα, μπορεί να υπάρξει μια πολιτική χωρίς ωστόσο να υπάρχουν γενόσημα στην αγορά».
Την ανάγκη να απεμπλακεί η φαρμακευτική δαπάνη από τον προϋπολογισμό τόνισε ο Αντιπρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Πειραιά, Κωνσταντίνος Κούβαρης:
«Η συνεχής μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης στη χώρα έχει οδηγήσει τον Έλληνα ασφαλισμένο στα όρια της ανθρωπιστικής κρίσης. Πιστεύουμε ότι δεν μπορεί να μειωθεί άλλο. ‘Ολοι οι φορείς στον κλάδο του φαρμάκου ενώνουμε τις δυνάμεις μας ώστε η φαρμακευτική δαπάνη να απεμπλακεί πλήρως από τον προϋπολογισμό κι ο Έλληνας ασφαλισμένος να μπορεί να έχει, μέσα στα πλαίσια της λογικής, το φάρμακό του. Η μείωση της δαπάνης θα δημιουργήσει τεράστιο πρόβλημα καθώς ο ασφαλισμένος δεν θα βρίσκει ούτε πρωτότυπο, ούτε γενόσημο φάρμακο, στο ράφι του φαρμακείου».
Για επικίνδυνα φαινόμενα στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη των ασθενών μίλησε ο Πρόεδρος του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου, Μιχάλης Βαλσταράκος:
«Η μέχρι σήμερα πτώση της φαρμακευτικής δαπάνης έχει δημιουργήσει μεγάλα προβλήματα τόσο στην ιατρική λειτουργία όσο και στην φαρμακευτική περίθαλψη των ασθενών. Η περαιτέρω μειωση της φαρμακευτικής δαπάνης θα δημιουργήσει επικίνδυνα φαινόμενα. Οι ασθενείς είτε δεν θα βρίσκουν τα φάρμακά τους, ή θα εγκαταλείπουν την θεραπεία τους γιατί δεν μπορούν να την πληρώσουν, είτε θα καλούνται να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη για να πληρώσουν το φάρμακό τους».
Την ανάγκη να υπάρξει καλόπιστη συνεννόηση με το Υπουργείο Υγείας τόνισε ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συνεταιρισμών Φαρμακοποιών Ελλάδας, Σταύρος Μπελώνης: «Όλοι μαζί καλόπιστα θα πρέπει να ξαναρθούμε σε συνεννόηση με το υπουργείο το οποίο πρέπει να διεκδικήσει προς όφελος των πολιτών εκείνη τη δαπάνη που στοιχειωδώς μπορεί να καλύψει τις ανάγκες των ανθρώπων σε φάρμακα. Αυτό το ποσό μελετημένο κοστολογημένο είναι 2,25 δις €».
Ανάλογη είναι και η θέση του Προέδρου του Πανελλήνιου Συνδέσμου Φαρμακαποθηκών, Μανώλη Κάτσαρη:
«Η μείωση των δαπανών υγείας δεν μπορεί να γίνει μόνο από τη μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης».
Το φαινόμενο αυτό που αποτελεί μεγάλη απειλή για τη δημόσια υγεία επιβεβαιώνεται πλήρως και από διάφορες έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί τους τελευταίους μήνες στη χώρα μας.
Ειδικότερα, έρευνα, που πραγματοποιήθηκε από την KΑΠΑ Research για λογαριασμό της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας (ΕΣΔΥ) το χρονικό διάστημα 19-20 Σεπτεμβρίου 2013 με τη συμμετοχή 1.227 ατόμων απ’ όλη την Ελλάδα έδειξε ότι:
-
Ένας στους τρεις Έλληνες ασθενείς αναγκάζεται να διαφοροποιήσει τη θεραπεία του, αραιώνοντας τη συχνότητα λήψης φαρμάκου, ώστε να διαρκέσει περισσότερο, λόγω οικονομικής αδυναμίας να αγοράζει φάρμακα.
Άλλη έρευνα που πραγματοποίησε ο Τομέας Οικονομικών της ΕΣΔΥ, το διάστημα Φεβρουαρίου – Μαρτίου 2013, σε δείγμα 1.600 ασθενών έδειξε μεταξύ άλλων ότι:
-
Το 60% των χρονίως πασχόντων αντιμετωπίζουν οικονομικούς περιορισμούς ή λίστες αναμονής στην πρόσβασή τους σε υπηρεσίες Υγείας.
-
Οι χρονίως πάσχοντες έχουν μειώσει κατά 30% τις επισκέψεις τους σε υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, κατά την τριετία 2011 – 2013.
-
Οι χρονίως πάσχοντες έχουν μειώσει κατά 50% τις δαπάνες τους για πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, κατά την τριετία 2011 – 2013.
-
Το επίπεδο της αυτοεκτίμησης της υγείας των χρονίως πασχόντων έχει μειωθεί κατά 60% από το 2012.
Το Μάιο του 2013, το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγιεινής (ΕΠΙΨΥ) πραγματοποίησε μια νέα έρευνα προκειμένου να αποτυπώσει την επικράτηση της κατάθλιψης στον ελληνικό πληθυσμό και να διερευνήσει τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στην ψυχική υγεία. Το αποτέλεσμα ήταν δραματικό:
-
Σε σχέση με το 2011, είχαμε αύξηση 50% στην κλινική μείζονα κατάθλιψη λόγω της εντεινόμενης οικονομικής κρίσης (12,3% έναντι 8,2%). Μάλιστα, αξίζει να αναφερθεί ότι το αντίστοιχο ποσοστό το 2008, δηλαδή, πριν την κρίση ήταν μόλις 3,3% και το 2009 6,8%.
Δυσοίωνες είναι οι προοπτικές για το μέλλον, όπως προκύπτει από ευρήματα άλλων μελετών:
-
Σε ορίζοντα δεκαετίας αναμένεται ότι θα μειωθεί το προσδόκιμο επιβίωσης των Ελλήνων κατά περίπου 3 χρόνια, ως αποτέλεσμα της επιδείνωσης της ποιότητας ζωής τους.
-
Για πρώτη φορά μετά το 1950 καταγράφεται αύξηση της βρεφικής θνησιμότητας στη χώρα μας! Από το 2008, όπου Ελλάδα άρχισε να μπαίνει στην κρίση, η βρεφική θνησιμότητα ανέβηκε από 3,31 (γεννήσεις νεκρών ανά 1.000 παιδιά ηλικίας ως ενός έτους) σε 4,28 το 2009, 4,36 το 2010 και 4,01 το 2011.
-
Το πρόβλημα των επιπτώσεων της λιτότητας και της οικονομικής κρίσης στην υγεία των Ελλήνων έχει λάβει πλέον και διεθνείς διαστάσεις με άρθρα και ρεπορτάζ, που δημοσιεύονται σε Διεθνή Μέσα Ενημέρωσης και επιστημονικά περιοδικά. Η κατάσταση αυτή είναι φανερό ότι τραυματίζει ακόμα περισσότερο την εικόνα της Ελλάδας στο εξωτερικό σε μία περίοδο μάλιστα, που η χώρα φιλοδοξεί να αναπτύξει μεταξύ άλλων και τον ιατρικό τουρισμό!
Ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος κ. Κωνσταντίνος Φρουζής κάλεσε την Κυβέρνηση και την Τρόικα να μην προχωρήσουν σε περαιτέρω υποβάθμιση της φαρμακευτικής περίθαλψης των Ελλήνων, διαφορετικά, τόνισε, ως φυσικό επακόλουθο θα υπάρξουν μεγαλύτερα προβλήματα στην πρόσβαση των ασθενών σε νέες και υπάρχουσες θεραπείες και φάρμακα. Όπως τόνισε: «Το 2013, η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη υποχώρησε και πάλι φτάνοντας στα 2,5 δις. ευρώ, έχοντας καταγράψει από το 2009 συνολική μείωση της τάξης του 55% (από 5,5 δις € το 2009 στα 2,5 δις € το 2013).
«Αν και η υποχώρηση αυτή δεν επιτεύχθηκε χωρίς «αρρυθμίες» στην αγορά, καταφέραμε να ανταποκριθούμε και να διατηρήσουμε ένα καλό επίπεδο φαρμακευτικής περίθαλψης, με ένα μεγάλο όμως τίμημα, την ανυπαρξία νέων φαρμάκων στα δελτία τιμών για τρεισήμισι και πλέον χρόνια».
Για το 2014,ο προϋπολογισμός της δημόσιας δαπάνης για φάρμακα επιβάλλεται να κατέλθει περαιτέρω, φτάνοντας τα 2 δις ευρώ - όριο το οποίο όλοι οι φορείς χαρακτηρίζουν ως απάνθρωπο και ρατσιστικό και αυτό γιατί η κατά κεφαλή φαρμακευτική δαπάνη του Έλληνα θα έχει πέσει σχεδόν στο μισό του μέσου Ευρωπαίου πολίτη. Η φαρμακευτική αγορά υποστηρίζει ότι η δαπάνη δεν μπορεί να υποχωρήσει κάτω από τα 2,25 δις. ευρώ, διαφορετικά θα προκύψει ανθρωπιστική κρίση.
Από την άλλη μεριά υπάρχει το θετικό στοιχείο ότι η τρόικα δεν θέτει τα 2 δις. ευρώ ως μια άκαμπτη «κόκκινη γραμμή» και μπορεί να δεχτεί ισοδύναμα μέτρα εφόσον αυτά μπορούν να εξασφαλιστούν από το υπουργείο οικονομικών. Όπως τόνισαν όλοι οι εκπρόσωποι της αλυσίδας φαρμάκου: «Θεωρούμε ότι αυτή η διαφορά του 12-13% ανάμεσα στο μνημονιακό στόχο και το απόλυτο χαμηλό επίπεδο που εμείς θεωρούμε ως ασφαλές για τη φαρμακευτική δαπάνη μπορεί να καλυφθεί, ειδικά σε μια περίοδο που αναμένουμε να εισέλθουμε σε έτη με πλεόνασμα».