Σβήσε το τσιγάρο και κέρδισε χρόνια ζωής
Ασφαλώς η απόφαση αν και πότε θα κόψει κάποιος το κάπνισμα είναι προσωπική του υπόθεση !! Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της ΕΠΕ, όπου συμμετείχαν 800 Έλληνες καπνιστές το 45% των καπνιστών δήλωσε αποφασισμένο να κόψει το κάπνισμα το επόμενο εξάμηνο. Παράλληλα, διπλασιάστηκε το ποσοστό των καπνιστών που επιχείρησαν να κόψουν το τσιγάρο τα τελευταία δύο χρόνια. Συνολικά το 60% των καπνιστών δήλωσε ότι έχει κάνει τουλάχιστον μια προσπάθεια να κόψει το κάπνισμα χωρίς επιτυχία.
Πολλές φορές ο καπνιστής δεν τα καταφέρνει είτε γιατί φοβάται αρχικά να "αποχωρισθεί το τσιγάρο" και δεν προσπαθεί μήπως και ταλαιπωρηθεί από τα στερητικά συμπτώματα (νεύρα, άγχος, αϋπνία, κατάθλιψη) είτε γιατί αποθαρρύνεται επειδή ξανάρχισε το τσιγάρο. Είναι σημαντικό να γνωρίζει ο καπνιστής ότι και στις δύο περιπτώσεις η δυσκολία που έχει να αντιμετωπίσει είναι η εξάρτηση στη νικοτίνη και τα καλά νέα είναι ότι σε αυτή τη προσπάθεια μπορεί πλέον να έχει μία σημαντική βοήθεια.
Η προσέγγιση και αντιμετώπιση της διακοπής του καπνίσματος αποτελεί πλέον ιατρικό θέμα και γίνεται κυρίως στα Ειδικά Ιατρεία Διακοπής Καπνίσματος που λειτουργούν στην Ελλάδα κυρίως σε δημόσια και Πανεπιστημιακά νοσοκομεία από ιατρούς που έχουν ειδικά εκπαιδευθεί στα σεμινάρια ,που οργανώνει η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία (ΕΠΕ) .
Το αν θα πετύχει κάποιος να κόψει το κάπνισμα φαίνεται ότι δεν έχει σχέση με την ηλικία του, ή τον αριθμό των τσιγάρων που καπνίζει . Η επιτυχία του εξαρτάται από το κατά πόσο θα ενταχθεί σε ένα πρόγραμμα υποστήριξης , ποια θεραπεία θα ακολουθήσει και για πόσο χρόνο. Η ύπαρξη ενός προβλήματος υγείας δεν αποτελεί πλέον αναστολή για την εφαρμογή ενός θεραπευτικού προγράμματος. Ο συνδυασμός των κατάλληλων θεραπειών μπορεί να εξασφαλίσει 7 στα 10 άτομα να κόβουν με επιτυχία το κάπνισμα άμεσα και μακροχρόνια. Φαίνεται ότι η εξατομικευμένη προσέγγιση και η προσεκτική επιλογή θεραπείας με την κατάλληλη ψυχολογική υποστήριξη αποτελούν το βασικό συντελεστή για να καταφέρει ακόμη και ένας βαρύς καπνιστής να κόψει το κάπνισμα για ΠΑΝΤΑ.
Η ευρύτερη εφαρμογή μιας κοινωνικής πολιτικής για την προστασία από την έκθεση στο κάπνισμα θα βοηθήσει ακόμη περισσότερο στην μακρόχρονη επιτυχία της διακοπής ,ώστε να απαλλαγεί ο καπνιστής από το τσιγάρο για πάντα.
Ποια είναι η καλύτερη ηλικία να κόψει κανείς το κάπνισμα;
Σε οποιαδήποτε ηλικία και να γίνει η διακοπή του καπνίσματος είναι χρήσιμη δεδομένου ότι κερδίζονται χρόνια ζωής (έως 10-15 έτη αν γίνει νωρίς (πριν την ηλικία των 40 ετών ) αλλά και αργότερα ακόμη και μετά τα 60 αυξάνεται το προσδόκιμο επιβίωσης κατά 3-4 έτη με σημαντική μείωση των επιπλοκών διαφόρων νοσημάτων,όπως έδειξε και η πρόσφατη Γερμανική μελέτη. Επιπλέον η διακοπή καπνίσματος εξασφαλίζει βελτίωση της πνευμονικής λειτουργίας (σημαντική ειδικά πριν την ηλικία των 40-50 ετών) αλλά και βελτίωση της ποιότητας ζωής ακόμη και αν γίνει σε μεγαλύτερες ηλικίες. Επιπλέον προσφέρει καλύτερη πρόγνωση σε όσους έχουν κάποια χρόνια ασθένεια και καλύτερη ανταπόκριση στα φάρμακα (πχ σε άτομα με σακχαρώδη διαβήτη ή υπέρταση κ.α)
Το Ηλεκτρονικό τσιγάρο αποτελεί μέθοδο διακοπής του καπνίσματος;
Ειδική έρευνα σχετικά με την επίδραση της διακοπής καπνίσματος και τη χρήση του ηλεκτρονικού τσιγάρου σε καπνιστές από το γενικό πληθυσμό και σε καπνιστές με αναπνευστικά προβλήματα γίνεται στο νέο Κέντρο Έρευνας και Ελέγχου του Καπνίσματος της Α΄Πανεπιστημιακής Κλινικής στο Ν.Ν.Θ.Α (νοσοκομείο " Σωτηρία").
Στόχος του Κέντρου, που λειτουργεί εδώ και 5 μήνες, είναι η έρευνα και η εφαρμογή θεραπευτικών προγραμμάτων για τη διακοπή του καπνίσματος σε καπνιστές, που θέλουν να κόψουν το τσιγάρο, καθώς και σε ομάδα καπνιστών ασθενών με αναπνευστικά, καρδιολογικά ή άλλα χρόνια προβλήματα υγείας και σε άλλους ειδικούς πληθυσμούς καπνιστών.
Το παθητικό κάπνισμα είναι εξίσου βλαβερό;
Είναι γνωστό ότι οι επιδράσεις του παθητικού καπνίσματος είναι σχεδόν τόσο μεγάλες (80-90%) όσο του χρόνιου ενεργητικού καπνίσματος. Μακροχρόνια έκθεση μη καπνιστών στο ΠΚ προκαλεί αύξηση του κινδύνου καρκίνου του πνεύμονα, η οποία σε άτομα που ζουν με καπνιστές πλησιάζει το 20-30%, ενώ ο κίνδυνος για καρδιοπάθειες φτάνει το 25 %.Ας μην ξεχνάμε δε τα σημαντικά προβλήματα που προκαλεί το παθητικό κάπνισμα στα παιδιά. Η διακοπή του καπνίσματος προστατεύει άμεσα από τις πρώτες ημέρες τον ίδιο το καπνιστή αλλά και όσους εκτίθενται στο παθητικό κάπνισμα στο χώρο του σπιτιού του η της εργασίας του.
Πώς θα αναγνωρίσω την ΧΑΠ;
Εάν κάποιος είναι πρώην ή νυν καπνιστής/ τρια, είναι μεγαλύτερος/ η των 40 ετών και έχει βήχα ή φλέγματα ή δυσκολία στην αναπνοή (λαχάνιασμα) όταν ανεβαίνει σκάλες ή ανηφόρα, όταν σηκώνει κάποια βάρη (π.χ ψώνια), όταν βαδίζει βιαστικά, τότε είναι πιθανό να έχει ΧΑΠ. Φυσικά, η κατάσταση είναι ακόμα πιο σοβαρή όταν αυτή η δύσπνοια συνοδεύει πιο ελαφριές δραστηριότητες όπως το ντύσιμο, το πλύσιμο, το δέσιμο των κορδονιών, διάφορες δουλειές με τα χέρια κλπ. Όταν παρουσιασθεί για πρώτη φορά κάποιο από αυτά τα συμπτώματα (βήχας, φλέγματα, δυσκολία στην αναπνοή) δεν πρέπει να υποτιμηθεί και να θεωρηθεί ότι είναι κάτι απλό, όπως π.χ τσιγαρόβηχας ή δύσπνοια λόγω κακής φυσικής κατάστασης. Αυτά τα συμπτώματα είναι σημάδι ότι οι πνεύμονες δεν λειτουργούν φυσιολογικά.
Πώς ωφελούν τα προγράμματα διακοπής του καπνίσματος το σύστημα Υγείας;
Οι θεραπείες που στοχεύουν στη διακοπή του καπνίσματος, από την απλή συμβουλευτική παραίνεση του γιατρού μέχρι τα ειδικά προγράμματα διακοπής καπνίσματος, δεν είναι μόνο κλινικά αποτελεσματικές, αλλά είναι και εξαιρετικά συμφέρουσες οικονομικά συγκριτικά με άλλες προληπτικές θεραπευτικές παρεμβάσεις για νοσήματα, όπως η υπερχοληστεριναιμία , η υπέρταση, ή προληπτικές απεικονιστικές μεθόδους, όπως η μαστογραφία και το τεστ Παπανικολάου.
Η θεραπεία της εξάρτησης από τον καπνό έχει καλή σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας, αν σκεφτεί κανείς ότι μπορεί να προλάβει χρόνια νοσήματα και επιπλοκές που επιβαρύνουν τα συστήματα υγείας, και αυτό αντανακλάται και στο κόστος νοσηλείας των ασθενών (μικρότερη χρήση φαρμάκων, μείωση χρόνου νοσηλείας, λιγότερες μελλοντικές εισαγωγές στα νοσοκομεία). Ας ληφθεί υπόψιν ότι η πλειάδα των νοσημάτων ή καταστάσεων με τις οποίες συνδέεται αιτιολογικά το κάπνισμα (περί τις 25) οδηγούν σε υψηλές ανάγκες φροντίδας και σημαντική απώλεια κοινωνικής παραγωγικής δύναμης. Ως αποτέλεσμα, οι οικονομικές συνέπειες από το κάπνισμα μπορεί να είναι δυσβάσταχτες και κυμαίνονται σε ποσοστά από 1%-3,2% του ΑΕΠ των ανεπτυγμένων κρατών, αναλόγως του ποσοστού των καπνιστών σε κάθε κράτος.
