Σήμερα ο τουρισμός αποτελεί έναν από τους πλέον κερδοφόρους οικονομικούς τομείς. Μέσα στο 2014 ο αριθμός των Γερμανών που έκαναν ένα τουλάχιστον τουριστικό ταξίδι ανήλθε σε 54,6 εκατομμύρια, ενώ ο ίδιος αριθμός παγκοσμίως ξεπέρασε το 1 δισεκατομμύριο.
Αλλά δεν ήταν ανέκαθεν έτσι. Το φαινόμενο του μαζικού τουρισμού αρχίζει να καταγράφεται ιστορικά στη Γερμανία αλλά και την κεντρική Ευρώπη πριν από περίπου 200 χρόνια. «Ο τουρισμός ως ταξίδι αναψυχής εμφανίζεται την ίδια εποχή με την άνθηση του ρομαντισμού, περί τα τέλη του 18ου αιώνα», αναφέρει στη Deutsche Welle ο καθηγητής Χάσο Σπόντε, υπεύθυνος του Ιστορικού Αρχείου Τουρισμού Βίλι Σάρνοβ από το Τεχνικό Πανεπιστήμιο Βερολίνου.
Την περίοδο του ρομαντισμού ζωγράφοι και ποιητές δόξασαν μέσα από το έργο τους την ομορφιά της φύσης. Την ίδια εποχή άρχισαν και τα μεγάλα ταξίδια ευρωπαίων περιηγητών στην Ευρώπη του Νότου. Ήδη από τα μέσα του 18ου αιώνα ο ιστοριοδίφης περιηγητής Γιόχαν Γιόαχιμ Βίνκελμαν (1717-1768) κατέγραψε με κάθε λεπτομέρεια τις ταξιδιωτικές του εντυπώσεις από ένα ταξίδι του στις ιταλικές Άλπεις. Πρόκειται για μια από τις πρώτες καταγραφές τουριστικού ταξιδιού.
«Στη γη, όπου ανθίζουν οι λεμονιές»
Στα τέλη του 18ου αιώνα, όταν πλέον ο Γιόχαν Βόλφγκανγκ φον Γκαίτε (1749-1832) έκανε τα δικά του ταξίδια την Ιταλία, αρκετοί από τους συγχρόνους του μεγαλοαστούς είχαν τη δυνατότητα να οργανώσουν ταξίδια αναψυχής. O Γκαίτε είχε πει άλλωστε: «Ο καλύτερος τρόπος για να παιδευθεί ένας έξυπνος άνθρωπος είναι να ταξιδεύει». Την εποχή εκείνη νέοι ευγενείς είχαν αρχίσει να φεύγουν για μεγάλα ταξίδια για ένα χρόνο ή και περισσότερο. «Grand tour» συνήθιζαν να τα αποκαλούν.
Στόχος των ταξιδιών αυτών ήταν τα αποκομίσουν νέες εμπειρίες, να έρθουν σε επαφή με άλλους πολιτισμούς και να επιστρέψουν στις βάσεις τους σοφότεροι. Ο Γκαίτε ήταν μια τέτοια περίπτωση. Τα ποιήματά του είναι γεμάτα από εικόνες που είχε καταγράψει στα ταξίδια του. Χαρακτηριστικοί είναι οι τίτλοι πολλών ποιημάτων του, όπως για παράδειγμα «Στη γη, όπου ανθίζουν οι λεμονιές».
Σίγουρα οι περιγραφές του Γκαίτε γέννησαν σε πολλούς αστούς της εποχής την επιθυμία να ταξιδέψουν για να ανακαλύψουν κι αυτοί νέα τοπία, από τις Άλπεις ως τις ακτές της Μεσογείου...
