Κτίσματα μεγαλιθικά, φτιαγμένα ξερολιθιά μόνον από πλάκες, χωρίς κανένα συνδετικό υλικό και χωρίς θεμέλια, που στέκουν σε απόκρημνες ορεινές θέσεις της νότιας και κεντρικής Εύβοιας: είναι τα Δρακόσπιτα!
Τα πολύ γνωστά αυτά αρχαία μνημεία παραμένουν μέχρι σήμερα ένα άλυτο μυστήριο για την αρχαιολογία, αφού δεν μπορεί να ειπωθεί με βεβαιότητα τι ήταν τελικά τα Δρακόσπιτα και τι εξυπηρετούσαν.
Τα Δρακόσπιτα βρίσκονται στην περιοχή της Καρυστίας, στην κορυφή του όρους Όχη (που βρίσκεται το καλύτερα διατηρημένο Δρακόσπιτο που έχει βρεθεί και το οποίο απεικονίζεται στην εξωτερική φωτογραφία του κειμένου - Φωτογραφία από τη Wikipedia), στα Στύρα, στο Νημποριό, στο όρος Δίρφη και κοντά στο Βατώντα.
Συνολικά έχουν βρεθεί 23 τέτοια μυστηριώδη κτίσματα. Κοινό τους χαρακτηριστικό είναι ότι όλα βρίσκονται σε απόκρημνες, ορεινές τοποθεσίες, κάτι ιδιαίτερα περίεργο για την εποχή που κτίστηκαν, περίπου τον 5ο αιώνα π.Χ., αφού ήταν μακρυά από οργανωμένες κοινότητες και μέρη που κατοικούσαν άνθρωποι. Ενώ είναι τέλεια ενσωματωμένα στο περιβάλλον.
Εντυπωσιακές είναι οι είσοδοί τους από ογκώδεις βράχους αλλά και οι μεγάλες βαριές πλάκες που χρησιμοποιήθηκαν για τις στέγες τους.
(Photo in-karystos)
Οι διαστάσεις των δρακόσπιτων κυμαίνονται περίπου από 5 ως 13 μ.
Τι ήταν όμως τα Δρακόσπιτα;
Μέχρι σήμερα υπάρχει ένα πλήθος θεωριών για το ποιος, πώς και – κυρίως- γιατί κατασκεύασε τα Δρακόσπιτα.
Σύμφωνα με τους αρχαίους θρύλους στα σπίτια αυτά κατοικούσαν δράκοι, που τρόμαζαν τους κατοίκους της περιοχής. Να σημειωθεί ότι το όνομα “δράκος” έχει τη ρίζα του στο αρχαίο ρήμα “δέρκομαι” που χρησιμοποιείται για κάποιον που έχει οξύ και διαπεραστικό βλέμμα.
Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, η πιθανότερη εκδοχή είναι να πρόκειται για ιερά και χώρους λατρείας. Ορισμένα ευρήματα από την ανασκαφή του επικεφαλής της αρχαιολογικής σκαπάνης, Ν. Μουτσόπουλου, στο χώρο του επιβλητικού Δρακόσπιτου της Όχης είναι αρχαϊκά, ενώ άλλα είναι ρωμαϊκά, πράγμα που δείχνει τη μεγάλη διάρκεια χρήσης της θέσης αυτής.
(Photo in-karystos)
Αυτό που είναι βέβαιο είναι ότι οι κατασκευαστές των Δρακόσπιτων γνώριζαν καλά τη στατική (όπως αναφέρθηκε τα Δρακόσπιτα δεν έχουν συνδετικά υλικά, μόνον πλάκες, και καθόλου θεμέλια) και την κυκλώπεια τεχνική (την τεχνική που χρησιμοποιήθηκε στα Κυκλώπεια Τείχη).
Πιθανόν τα κατασκεύασαν Κάρες σκλάβοι που εργαζόταν στα λατομεία της περιοχής ή οι Δρύοπες, μια πανάρχαια φυλή που εγκαταστάθηκε το 1.200 π.Χ. στο νότιο τμήμα της Εύβοιας και ίδρυσε πόλεις. Οι Δρύποες είχαν εκδιωχθεί από την περιοχή του Παρνασσού.
Επιπλέον, το γεγονός ότι βρίσκονται κοντά σε αρχαία λατομεία ενισχύει μια ακόμη εκδοχή: να κατασκευάστηκαν από τους λατόμους ως ιερά που προς τιμήν του Ηρακλή, που ήταν ο προστάτης των λατόμων.
