Μια από τις σπηλιές που σμίλεψε ο ποταμός Αγγίτης και αποτελεί μνημείο απαράμιλλης φυσικής ομορφιάς
Αργά και σταθερά, για χιλιάδες χρόνια, ο ποταμός Αγγίτης ρέει στην κοιλάδα του, σμιλεύοντας τη γη και δημιουργώντας σπηλιές που η φυσική τους ομορφιά κόβει την ανάσα.
Ο Αγγίτης είναι ο πιο μεγάλος και σημαντικός παραπόταμος του Στρυμόνα και βρίσκεται στο νομό Σερρών. Έγινε πολύ γνωστός μετά την ανακάλυψη και την αξιοποίηση του διάσημου σπηλαίου της Αλιστράτης.
Όμως, σχεδόν 1 χιλιόμετρο νότια και δυτικά του ξακουστού σπηλαίου υπάρχει ένα άλλο σπήλαιο που έχει το όνομα του μυθικού γητευτή της λύρας αλλά και ιστορικού βασιλιά της Θράκης, του Ορφέα.
Κατεβαίνοντας από την Αλιστράτη, το φαράγγι που πήρε το όνομά του από το σπήλαιο στο οποίο οδηγεί φτάνει μέχρι τη Σπηλιά του Ορφέα.
Το Σπήλαιο του Ορφέα είναι ένας απαράμιλλης φυσικής ομορφιάς μέρος. Μέσα στο σπήλαιο, η αργή αλλά ανίκητη δύναμη του νερού έχει λαξεύσει σταλαγμίτες 45.000 ετών, σε εκπληκτικούς σχηματισμούς.
Το Σπήλαιο εντόπισαν το 1976 Αυστριακοί επιστήμονες και η εξερεύνηση του συνεχίζεται μέχρι και σήμερα. Πρόκειται για μια οριζόντια, δαιδαλώδη σπηλιά, με συνολικό μήκος 300 μέτρα και πλάτος που κυμαίνεται από 20 μέτρα έως 30 μέτρα.
Πέραν όμως της φυσικής ομορφιάς, το Σπήλαιο του Ορφέα είναι ένα «σεντούκι» που προστατεύει καλά σημαντικά μυστικά της ανθρώπινης ιστορίας. Από τις έρευνες της Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας και Σπηλαιολογίας, βρέθηκαν μέσα στο σπήλαιο ευρήματα που αποκαλύπτουν ότι άνθρωποι έζησαν εκεί ακόμη και 9.000 χρόνια πριν.
Από τα υπολείμματα άνθρακα που ανακαλύφθηκαν μέσα στο σπήλαιο μπορεί να συναχθεί το συμπέρασμα ότι άνθρωποι έμειναν εκεί. Το σπήλαιο χρησιμοποιήθηκε ως χώρος εποχιακής εγκατάστασης και άσκησης γεωργοκτηνοτροφικών εργασιών και ως χώρος αποθήκευσης.
Από τη χρονολόγηση των ευρημάτων προκύπτει ότι για τέσσερις ιστορικές περιόδους άνθρωποι έμειναν στο Σπήλαιο του Ορφέα. Υπήρχε ζωή πριν από 3.000 χρόνια, πριν από 6.000 με 7.000 χιλιάδες χρόνια και το αποτέλεσμα της ραδιοχρονολόγησης στο βαθύτερο σημείο έδειξε ότι υπήρχε ζωή και πριν από 9.000 χρόνια!
Μέσα στο σπήλαιο, εκτός από αντικείμενα καθημερινής χρήσης (εργαλεία, θραύσματα αγγείων κλπ) βρέθηκαν και ανθρώπινα κρανία και λείψανα.
Οι ραδιοχρονολογήσεις που έγιναν στο Εργαστήριο Αρχαιομετρίας του ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος επιβεβαιώνουν το ευρύ φάσμα χρήσης του σπηλαίου και κυμαίνονται από 6640-6480 π.Χ. έως 1880-1690 π.Χ.
Από τη στιγμή που ανακαλύφτηκε το Σπήλαιο του Ορφέα, κοντά στην Αλιστράτη τράβηξε αμέσως το ενδιαφέρον, όχι μόνο για το μέγεθος και την ομορφιά του, αλλά κυρίως για τη σημασία των παλαιοντολογικών και αρχαιολογικών ευρημάτων που έκρυβε για χιλιάδες χρόνια και μαρτυρούν το ρόλο του σπηλαίου στην εξελισσόμενη ιστορία του ανθρώπου στη Ελλάδα.
