Άμεσα συνδεδεμένα με την παράδοση της χώρας μας είναι και τα τοπικά προϊόντα που παράγει κάθε περιοχή. Η πλούσια και εύφορη ελληνική γη προσφέρει εδώ και αιώνες στους κατοίκους της όλα τα αγαθά που θα μπορούσε κανείς να ονειρευτεί.
Τα ελληνικά κρασιά, αλλά και τα τυροκομικά προϊόντα είναι δυο μόνο από τα δεκάδες ελληνικά προϊόντα που έχουν κατακτήσει την καλύτερη θέση στον ελληνικό και το διεθνή γαστρονομικό χάρτη.
Το Visit Greece μας ταξιδεύει σε όλη τη χώρα και μας συστήνει τα διαμάντια της ελληνικής διατροφής.
Ελληνικά τυριά
Τα βραβευμένα ελληνικά τυριά, με τη μοναδική τους γεύση, εξηγούν γιατί η ετήσια κατά κεφαλήν κατανάλωση στην Ελλάδα ξεπερνάει κάθε ευρωπαϊκής χώρας. Μαλακά, κρεμώδη, σκληρά, άσπρα και κίτρινα, φρέσκα και ώριμα, αλμυρά και γλυκά, κάθε ένα από αυτά είναι ευγενούς καταγωγής, παρασκευασμένο με ταλέντο και μαεστρία. Μαγειρέψτε τα, ανακατέψτε τα, τρίψτε τα, πασπαλίστε, συνοδέψτε με κρασί, τηγανίστε τα, λατρέψτε τα…Ακολουθήστε μας σε ένα ταξίδι σε περιοχές της Ελλάδας με μοναδικές ποικιλίες τυριού.
Τίποτα δεν αποτυπώνει καλύτερα το ονειρικό τοπίο της Ελλάδας από το Αιγαίο, όπου εδράζονται αναρίθμητα μεγάλα και μικρά νησιά και βρίσκει κανείς μαγειρικές παραδόσεις τόσο παλιές όσο και ο Όμηρος. Οι νησιώτες είναι στενά δεμένοι με τον τόπο και τις ρίζες τους και έχουν μια κοινή κατά κανόνα παράδοση, ανεξάρτητα αν κατάγονται από την εναλλακτική Ικαρία ή την κοσμοπολίτικη Σαντορίνη.
Ας ξεκινήσουμε το ταξίδι στο Αιγαίο, πρώτα από τα Βορειοανατολικά. Απολαύστε Μανούρα Σίφνου, που ωριμάζει σε κατακάθι κρασιού, ή Καλαθάκι Λήμνου, που μοιάζει με τη φέτα, λευκό κατσικίσιο τυρί άλμης, και παίρνει το όνομά του από το καλαθάκι μέσα στο οποίο παρασκευάζεται.
Λίγο πιο κάτω, φτάνουμε στα Δωδεκάνησα. Ας δοκιμάσουμε, ενδεικτικά, Κρασσοτύρι και Σιτάκα. Το Κρασσοτύρι θα το βρείτε στην Κω – μοιάζει με κορμό ξύλου, έχει ραβδώσεις και είναι εμποτισμένο με κρασί. Τα τελευταία χρόνια μάλιστα, οι παραγωγοί το εμπορεύονται και εκτός νησιού. Παρόμοια εμποτισμένα με κρασί τυριά βρίσκουμε και στη Νίσυρο και στη Λέρο. Η Σιτάκα, σπεσιαλιτέ της Κάσου και ένα από τα πιο ασυνήθιστα γαλακτοκομικά προϊόντα στην Ελλάδα, είναι ένα στυφό, κρεμώδες σχεδόν (σαν γιαούρτι) τυρί, που παρασκευάζεται από πρόβειο ή κατσικίσιο γάλα που έχει υποστεί ζύμωση. Είναι ελαφρώς αλατισμένο και ψημένο σε σιγανή φωτιά παραδοσιακού φούρνου. Σερβίρεται με λαχταριστά τοπικά ζυμαρικά μαζί με καραμελωμένα κρεμμύδια.
Τα δε Κυκλαδίτικα τυριά δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από τα υπόλοιπα. Το Σαν Μιχάλης Σύρου, με Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης; Η Μανούρα Σίφνου, με ροζ απόχρωση και έντονο άρωμα κρασιού; Το Χλωρό της Σαντορίνης, που τρώγεται φρέσκο και μαλακό ή ώριμο με ζυμαρικά; Αφήνουμε εσάς να ανακαλύψετε τα υπόλοιπα…
Αν βρεθείτε στην Κρήτη, θα καταλάβετε γιατί οι Κρητικοί θεωρούν το τυρί μέρος της ευημερίας και μακροζωίας τους. Όλα τα Κρητικά τυριά παρασκευάζονται από πρόβειο ή κατσικίσιο γάλα ή συνδυασμό αυτών. Παραθέτουμε μια σύντομη λίστα: Γραβιέρα, η Κρητική αυτή διασημότητα, έχει διάφορα γευστικά στάδια – γλυκιά όταν είναι «νέα» και καρυδένια και έντονη όταν «ωριμάσει». Η Κεφαλογραβιέρα είναι πιο πικάντικη και πιο σκληρή από τη Γραβιέρα και αποτελεί κυρίως επιτραπέζιο τυρί, που χρησιμοποιείται και στο παστίτσιο ή τον μουσακά. Η Μυτζήθρα, φρέσκια και γαλακτερή, σχετικά χαμηλή σε θερμίδες, μοιάζει με τη ρικότα. Η Στάκα απογειώνει τη χοληστερόλη και τη γεύση φυσικά και βρίσκεται μόνο στην δυτική Κρήτη. Παρασκευάζεται από την αποβουτυρωμένη κρέμα που υπάρχει στην κορυφή του πρόβειου γάλακτος.
Τι άλλο να πούμε για την περίφημη Γραβιέρα, εκτός από το ότι πλέον αποτελεί παράδοση; Παρασκευάζεται από τη βορινή Μακεδονία έως νότια στην Κρήτη, από την Κέρκυρα έως τη Μυτιλήνη, σε κάθε μήκος και πλάτος της Ελλάδας.
Ήπειρος.Το βασίλειο της Φέτας, με διαφορά. Στην περιοχή της Δωδώνης μάλιστα, κοντά στο αρχαίο μαντείο και το αμφιθέατρο, παράγεται φέτα που συγκαταλέγεται στις καλύτερες της χώρας. Στην Ήπειρο θα βρείτε επίσης Γαλοτύρι, απίστευτα κρεμώδες και έντονο, αλλά δυσεύρετο εκτός των βοσκοτοπίων της Ηπείρου, της Θεσσαλίας και της Ρούμελης. Το σκληρό, πικάντικο Κεφαλοτύρι από πρόβειο και κατσικίσιο γάλα χρησιμοποιείται κυρίως για τρίψιμο. Το γλυκό Μανούρι, από πρόβειο ή συνδυασμό πρόβειου και κατσικίσιου γάλακτος με προσθήκη κρέμας, είναι απαλό και τοποθετείται σε μακριούς κατάλευκους κυλίνδρους. Απολαυστικό με φρούτα ή σκέτο, ως επιδόρπιο.
Κρατήσαμε για το τέλος την ελληνικότατη Φέτα. Το εθνικό μας τυρί.\
Όπως γνωρίζουμε, το τυρί στην Ελλάδα συνοδεύει πάντοτε το γεύμα. Η σαλάτα το χειμώνα, τα βραστά πικρόχορτα, ψητά λαχανικά με ελαιόλαδο το καλοκαίρι, ένα μεταμεσονύκτιο σνακ, ένα παγωμένο, γλυκό καρπούζι, τα πάντα μπορούν να συνδυαστούν με τη φέτα. Ως γνωστόν, δεν έχει φλοιό, και διατηρεί τη γεύση της αναλλοίωτη όσο βρίσκεται βυθισμένη στην άλμη, ωριμάζοντας παράλληλα.
Η Φέτα αποτελεί την πεμπτουσία του ελληνικού τραπεζιού. Βρίσκεται σε διάφορα πιάτα και χρησιμοποιείται σε πάρα πολλά φαγητά, εκτός από το να συνοδεύει τους μεζέδες στο τραπέζι. Μπαίνει στη σχάρα, στο φούρνο, ψήνεται τυλιγμένη με χαρτί, τσιγαρίζεται – δοκιμάστε το τσιγάρισμα με ξηρούς καρπούς ή σουσάμι, ή περιχύστε με μίγμα αυγού και αλευριού. Όπως και να έχει, η φέτα αποτελεί γεύμα από μόνη της.
Με τον καιρό, και όσο η Ελλάδα αστικοποιείτο και η αυτοματοποίηση κέρδιζε έδαφος στις αγροτικές εργασίες, η τεχνολογία έφτασε και στα γαλακτοκομεία και πλέον η παραγωγή τυριού δεν αφορούσε αυστηρά μόνο την τοπική κοινωνία. Το ίδιο συνέβη και στην Ευρώπη, κι έτσι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγκάστηκε να θεσπίσει οδηγία για τις Προστατευόμενες Ονομασίες Προέλευσης (ΠΟΠ) για κάθε ξεχωριστό παραδοσιακό προϊόν. Μέχρι σήμερα, είκοσι ελληνικά τυριά φέρουν την ετικέτα ΠΟΠ.
Ελληνικά κρασιά!
Ιδανική περίσταση για να ξεκινήσετε ένα νέο έρωτα ή να αναθερμάνετε το πάθος και τη σχέση σας, αποτελεί ένα ήσυχο, ρομαντικό δείπνο για δύο, με τη συντροφιά ενός κρασιού. Ο ελληνικός αμπελώνας διαθέτει τεράστιο πλούτο γηγενών ποικιλιών σταφυλιού, δίνοντας σας απεριόριστες εναλλακτικές προτάσεις.
Ξεκινήστε μια βραδιά με κρασιά όλο γλύκα
Λιαστά κρασιά (ή ηλιαστά, από τη λέξη «ήλιος») είναι γλυκά κρασιά, τα οποία παράγονται παραδοσιακά σ’ όλη την Ελλάδα. Το όνομά τους φανερώνει την πρακτική του λιασίματος, του «στεγνώματος» των υπερώριμων σταφυλιών, με αποτέλεσμα τη μερική αφυδάτωσή τους, αφού τρυγηθούν. H Σαντορίνη σας καλεί να δοκιμάσετε το προϊόν παγκόσμιας εμβέλειας με μια γλυκιά μοναδικότητα, που ακούει στο όνομα Vinsanto. Για το Vinsanto, που προκύπτει από συνοινοποίηση της ποικιλίας Ασύρτικο και Αηδάνι, στις αρχές του ΙΘ΄ αιώνος ο περιηγητής Lois Lacroix στο βιβλίο του «Iles de la Grèce”, (1853) έγραφε: «...Μα σαν επιδόρπιο κρασί κανένα δεν συγκρίνεται με το άσπρο Βινσάντο της Σαντορίνης. Γίνεται από σταφύλι που το αφήνουν εκτεθειμένο 15 ημέρες στον ήλιο πάνω στις ταράτσες των σπιτιών, προτού το πάνε στο πατητήρι. Έπειτα από ένα χρόνο γίνεται ένα εξαιρετικό γλυκό κρασί που ξεπερνά τις καλύτερες μονοβασιές του αρχιπελάγους...»
Ιδανικοί σύντροφοι για το κυρίως γεύμα σας
Οι ελληνικές ποικιλίες σας προσφέρουν εξαιρετικής ποιότητας κόκκινα, λευκά και ροζέ κρασιά για να επιλέξετε το σωστό κρασί που θα «φλερτάρει» όλο το βράδυ με το φαγητό σας. Από τα κόκκινα κρασιά δε θα μπορούσε να λείπει:
• Ξινόμαυρο, η ευγενέστερη ερυθρή ποικιλία του βορειοελλαδικού χώρου (Νάουσα, Ραψάνη, Γουμένισσα, Αμύνταιο, Τρίκωμο, Σιάτιστα) με τη συνολική έκταση καλλιέργειας του να ξεπερνά σήμερα τα 20.000 στρ. Από την ποικιλία Ξινόμαυρο θα βρείτε κρασιά που το χρώμα τους εκτείνεται από σκούρο κόκκινο μέχρι και πορφυρό με διάφορες διαβαθμίσεις ανάλογα με τον χρόνο παλαίωσης. Τα νεαρής ηλικίας κρασιά έχουν αποχρώσεις ιώδεις και κυρίως βυσσινί, ενώ όσο παλαιώνουν αποκτούν κεραμιδί αποχρώσεις. Ως προς τα αρώματα, κυριαρχούν αυτά των μπαχαρικών, αλλά και των κόκκινων φρούτων.
• Αγιωργίτικο ή Μαύρο Νεμέας "Το Αίμα του Ηρακλή" αν θέλετε να προσδώσετε στο δείπνο σας ένα τόνο βασιλικό! Δοκιμάσετε μια από τις πιο σημαντικές κόκκινες και πολυδύναμες ελληνικές ποικιλίες που καλλιεργείται αποκλειστικά στους αμπελώνες της μυθικής Νεμέας, τη γη του «φλιάσιου οίνου» που έπινε ο Αγαμέμνων στα ανάκτορα των Μυκηνών! Ανάλογα με τον τρόπο καλλιέργειας και οινοποίησης, η ποικιλία Αγιωργίτικο σας προσφέρει εξαιρετικούς οίνους με σημαντικότερο τον Ονομασίας Προέλευσης Ανώτερης Ποιότητας (Ο.Π.Α.Π.) Νεμέα, που θα ταιριάξει άριστα χάρη στο πολύ βαθύ κόκκινο χρώμα του, το πλούσιο σώμα και άρωμα και τη βελούδινη γεύση του μ’ ένα δείπνο με κρέας και κόκκινες σάλτσες.
• Μαυροτράγανο, μια παλαιά ερυθρή ποικιλία της Σαντορίνης, η μόνη που επέζησε από το μακρινό παρελθόν των εξαιρετικών σταφυλιών του νησιού. Σχεδόν εξαφανισμένη, "αναστήθηκε" τα τελευταία χρόνια και σήμερα καλλιεργείται συστηματικά στο νησί. Δίνει κρασί με πολύ υψηλή περιεκτικότητα σε αλκοόλ και με μέτρια οξύτητα, βαθυκόκκινο και με εξαιρετικά φρουτώδες άρωμα, καθώς και με αρώματα μπαχαρικών και κόκκινων φρούτων του δάσους. Πλούσιες και ευγενικές τανίνες, ισορροπημένη οξύτητα και δυνατότητα μακράς παλαίωσης έως και 6 χρόνια.
Αν προτιμήσετε να ταξιδέψετε στον κόσμο των ελληνικών λευκών κρασιών ή θέλετε να συνοδεύσετε μια πιατέλα με τυριά τότε επιλέξτε:
• Αθήρι «το χρυσάφι των Κυκλάδων» γι’ αυτούς που θέλουν να πρωτοέρθουν σε επαφή με τη σπιρτάδα των λευκών ξηρών κρασιών του Αιγαίου πελάγους (καλλιεργείται στις Κυκλάδες, τα Δωδεκάνησα και την Κρήτη). Το λευκοκίτρινο χρώμα του με τις πράσινες ανταύγειες, το διακριτικό, λεπτό φρουτώδες άρωμα, η λιτή και καθόλου βαριά δομή του καθώς και η ήπια γεύση του καθιστούν τα κρασιά της ποικιλίας αυτής κατάλληλα για μεγάλο φάσμα πιάτων, που συνδυάζονται με δυσκολία με κρασί. Αποκλειστικά από την ποικιλία Αθήρι παράγεται ο λευκός ξηρός οίνος Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας «Ρόδος» ενώ συμμετέχει στον Ξηρό ΟΠΑΠ «Σαντορίνη».
• Ασύρτικο, «το Σαντορινιό». Με τις ηφαιστειακές μνήμες του νησιού χαραγμένες στο DNA του, το ασύρτικο αποτελεί την ευγενέστερη ίσως ελληνική λευκή ποικιλία, η οποία καλλιεργείται σε μεγάλη έκταση στην Σαντορίνη, αλλά και σε άλλα νησιά (Πάρος, Νάξος). Η ποικιλία δίνει κρασιά ανοιχτόχρωμα έως λευκά, με κυρίαρχα αρώματα αυτά των ξινών εσπεριδοειδών, ενώ υπάρχουν ακόμα αρώματα μήλου, αχλαδιού. Ειδικά στις ποικιλίες που καλλιεργούνται στην Σαντορίνη διακρίνονται επιπλέον αρώματα μελιού, σταφίδας και λιβανιού, καθώς το ελαφρύ, ηφαιστιογενές έδαφος της Σαντορίνης προσδίδει στο Ασύρτικο τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του!
• Μοσχοφίλερο. Καλλιεργείται κυρίως στο Αρκαδικό οροπέδιο, στην περιοχή της Μαντινείας, με την οποία έχει και άρρηκτα συνδεθεί. Η περιοχή φημίζεται για την αμπελουργία της από αρχαιοτάτων χρόνων και συνδέεται με τη λατρεία του Διονύσου, αλλά και με το κρασί, όπως μαρτυρούν πλήθος αρχαιολογικών ευρημάτων. Η ποικιλία Μοσχοφίλερο είναι πολυδύναμη, με δυνατότητα παραγωγής πολλών διαφορετικών ειδών κρασιού, από ξηρά λευκά μέχρι ροζέ, αφρώδη ή και γλυκά κρασιά, καθώς και το μοναδικό ξηρό κρασί της Μαντινείας, το οποίο σας συνιστούμε ανεπιφύλακτα. Σημειώστε ότι τα κρασιά από Μοσχοφίλερο, παρά τις όποιες επιμέρους διαφορές τους, ανάλογα με τη χρονιά και τον τόπο καταγωγής τους, με το λουλουδάτο και φρουτώδες άρωμά τους, την τονισμένη οξύτητα και την κομψή, αρκετά γεμάτη γεύση τους, ταιριάζουν όμορφα με πολλά «εξωτικά» πιάτα, αλλά και πιάτα με έντονα αρωματικό χαρακτήρα και πικάντικη γεύση.
• Ρομπόλα, η «Κεφαλλονίτισσα» από τις πλέον ευγενείς ελληνικές λευκές ποικιλίες που έχει δώσει το όνομά της στη ζώνη στην οποία καλλιεργείται. Σας προσφέρει το ομώνυμο κρασί με χρώμα άγουρου λεμονιού και έντονα αρώματα καλοκαιρινών φρούτων και εσπεριδοειδών, με ελαφρύ σώμα, καθώς και σχετικά έντονη οξύτητα, αλλά και υψηλή αλκοολική περιεκτικότητα. Η Ρομπόλα είναι ένα κρασί ευχάριστο, απατηλά ελαφρύ και δροσιστικό, που πίνεται δροσερό. Γευστικά συνδυάστε τη με ψάρι και θαλασσινά, ενώ στην πατρίδα της θα τη συναντήσετε να συνοδεύει σχεδόν μόνιμα ένα χαρακτηριστικό κεφαλλονίτικο πιάτο μπακαλιάρου με σκορδαλιά, την «Αλιάδα».
• Σαββατιανό. Μία από τις πιο διαδεδομένες ελληνικές ποικιλίες, με προέλευση που χάνεται στα βάθη των αιώνων. Με παρελθόν τουλάχιστον 2.500 χρόνων, καλλιεργείται σήμερα κυρίως στην ευρύτερη ζώνη της Στερεάς Ελλάδος. Δίνει λευκά κρασιά με κιτρινοπράσινο χρώμα, έως έντονο κίτρινο, με αρώματα ροδάκινου, λεμονιού, ακτινιδίου, μπανάνας, πεπονιού και φράουλας και με σχετικά χαμηλή οξύτητα. Το Σαββατιανό αποτελεί τη βασική ποικιλία από την οποία προκύπτει ο Ρητινίτης οίνος λευκός, η γνωστή Ρετσίνα, που θα συντροφεύσει ευχάριστα πιάτα μεσογειακής κουζίνας.
Ιδανικά για το επιδόρπιο σας είναι τα Ελληνικά «μιστέλια» θα τα βρείτε με την επίσημη ονομασία τους ως Vins de liqueur. Σας προτείνουμε:
• Μοσχάτο, ποικιλία που καλλιεργείται στη Σάμο και δίνει γλυκά κρασιά Ονομασίας Προέλευσης με κορυφαίο το Μοσχάτο Σάμου, ακολουθούμενο από το Μοσχάτο Λήμνου. Στην ίδια ομάδα σημειώστε και το Μοσχάτο Πατρών και Ρίου, το Μοσχάτο Κεφαλληνίας και το Μοσχάτο Ρόδου.
• Μαυροδάφνη. Ως έγχρωμη ελληνική ποικιλία καλλιεργείται κυρίως στην περιοχή της Πάτρας και στην Κεφαλλονιά. Απολαύστε εξαιρετικά κόκκινα φυσικά γλυκά κρασιά, κατάλληλα για παλαίωση, απαραίτητα 2 χρόνια σε δρύινα βαρέλια, που μπορεί να φθάσει μέχρι και 8 χρόνια, με εξαιρετικά αποτελέσματα όσον αφορά τα αρώματα που αναπτύσσονται. Τα κρασιά της Μαυροδάφνης έχουν βαθυκόκκινο χρώμα, και αρώματα βανίλιας, κερασιού, αλλά και αποξηραμένων φρούτων -κυρίως σταφίδας- και σοκολάτας.
Όποιο κρασί και αν επιλέξετε από την πλούσια παλέτα των κρασιών του ελληνικού αμπελώνα, η υψηλή ποιότητά του και ο ιδιαίτερος χαρακτήρας του θα καταφέρει να κερδίσει μοναδική θέση στην καρδιά σας και να γίνει πολύτιμος σύντροφος σε κάθε γεύμα σας!
