Τα Χανιά, σε δέκα στάσεις

Το θεατρικό σκηνικό των Χανίων για τους περισσότερες αποτελεί πηγή έμπνευσης. Κάτι που εξηγεί και στο έπακρο τον χαρακτηρισμό τους ως "Βενετία της Ανατολής". Έχοντας καταφέρει να συνδυάσουν ιδανικά το παραδοσιακό κρητικό στοιχείο με τις υπηρεσίες που έχει ανάγκη ο σύγχρονος ταξιδιώτης, δικαίως συγκαταλέγονται στους περιζήτητους ελληνικούς προορισμούς, και μάλιστα καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου.

Με μια πανέμορφη Παλιά πόλη –από τις εντυπωσιακότερες ολόκληρης της Μεσογείου– γεμάτη με γραφικά σοκάκια που αποπνέουν μια μυστηριακή ατμόσφαιρα, το εντυπωσιακό Ενετικό Λιμάνι με τον Αιγυπτιακό Φάρο, το Γιαλί Τζαμισί και τα Νεώρια να σφύζουν από τον κόσμο που απολαμβάνει τη βόλτα του στην προκυμαία δίπλα στη θάλασσα και πολλά άλλα σημεία που σαγηνεύουν τον επισκέπτη τους, τα Χανιά σίγουρα θα συμπεριληφθούν στην ατζέντα των καλοκαιρινών, και όχι μόνο, εξορμήσεών σας.

Κείμενο: Ελπίδα Πιτάκη

Γνωρίστε τα Χανιά, λοιπόν, μέσα από τα 10 σημαντικότερα αξιοθέατα- σημεία αναφοράς τους και πάρτε μια μικρή γεύση του τι θα ακολουθήσει μόλις τα επισκεφτείτε και από κοντά.

Παλιό Λιμάνι

Από τα πρώτα πράγματα που σίγουρα θα κάνετε κατά την επίσκεψή σας στα Χανιά, δεν είναι άλλο από την καθιερωμένη βόλτα στο Παλιό Λιμάνι της πόλης. Πρόκειται για ένα αληθινό κόσμημα ανεκτίμητης αξίας για την πανέμορφη πόλη της Κρήτης και αποτελεί σημείο αναφοράς και το πιο ζωντανό κομμάτι της. Κατασκευασμένο από τους Ενετούς (γι' αυτό είναι γνωστό και ως Ενετικό Λιμάνι) μεταξύ 1320-1356, υπήρξε σημαντικός σταθμός για το βενετσιάνικο πολεμικό ναυτικό επί Eνετοκρατίας και ένα από τα σπουδαιότερα εμπορικά λιμάνια της ανατολικής Μεσογείου.

Από το Ναυτικό Μουσείο στο δυτικό άκρο του μέχρι και το Νεώριο Moro στον ανατολικό μυχό του, μπορείτε να θαυμάσετε σε όλο της το μεγαλείο την ομορφιά και την καλαισθησία ενός από τα πιο ρομαντικά σημεία της Κρήτης. Περπατώντας κατά μήκος της παραλιακής περαντζάδας δίπλα από τα εστιατόρια, τις ταβέρνες και τα cafes θα παρατηρήσετε τις ιδιαιτερότητες της αρχιτεκτονικής των Ενετών, όπως αποτυπώνονται στα χαρακτηριστικά στενά κτήρια, καθώς και τον Αιγυπτιακό Φάρο, ο οποίος μονοπωλεί τα βλέμματα όλων.

Μεταξύ των Ακτών Κουντουριώτου και Τομπάζη στέκει ένα από τα λίγα εναπομείναντα δείγματα ισλαμικής τέχνης της Αναγέννησης, το Γιαλί Τζαμισί, που είναι αφιερωμένο στον πρώτο φρούραρχο Χανίων, τον Κιουτσούκ Χασάν (από πολλούς θα ακούσετε να το αποκαλούν και με αυτή την ονομασία). Ακριβώς μπροστά του, οι παραδοσιακοί αμαξάδες περιμένουν να σας πάνε την πιο ρομαντική βόλτα, κατά τη διάρκεια της διαμονής σας στη γραφική πόλη της Κρήτης.

Προχωρώντας ανατολικά θα συναντήσετε τα Νεώρια (γνωστά και ως αρσενάλια). Πρόκειται για πέτρινα κτίσματα με αψιδωτή πρόσοψη, τα οποία λειτουργούσαν ως χώρος επισκευής των πλοίων του ενετικού στόλου. Η βόλτα σας θα καταλήξει λίγα μέτρα πιο κάτω στο Νεώριο Moro, που έχει ανακατασκευαστεί και λειτουργεί ως εκθετήριος χώρος του Ναυτικού Μουσείου και cafe.

Tip: Καθίστε σε κάποιο από τα παγκάκια της παραλιακής περαντζάδας και σχεδιάστε τα πιο ρομαντικά σας όνειρα, με φόντο τον Αιγυπτιακό Φάρο. Το σκηνικό, άλλωστε, το επιβάλλει.

Παλιά Πόλη

Τα Χανιά έχουν να υπερηφανεύονται για την, κατά πολλούς, πιο όμορφη Παλιά Πόλη της Κρήτης. Αποκαλούμενη και "Βενετία της Ανατολής", θεωρείται, μάλιστα, μία από τις ομορφότερες ολόκληρης της Μεσογείου. Περπατήστε χωρίς πυξίδα στα γραφικά, κουκλίστικα σοκάκια και αφεθείτε στην αύρα και το μυστήριο που αποπνέει αυτό το τόσο ιδιαίτερο κομμάτι της πόλης. Περάστε κάτω από καμάρες, ανεβείτε και κατεβείτε σκαλάκια, χαζέψτε τις όμορφες αυλές των σπιτιών με τα χρωματιστά λουλούδια και φυτά.

Το ενετικό άρωμα αναδύεται σε κάθε γωνιά, αναμειγνύεται με τα σημάδια των Οθωμανών (1645-1898) και των Αιγυπτίων (1831-1841) που πέρασαν από τα Χανιά, την ελληνική κουλτούρα και το αυθεντικό, κρητικό στοιχείο δημιουργώντας ένα μοναδικό πολιτιστικό κράμα.

Αγγέλου και Θεοτοκοπούλου (ανήκουν στον Τοπανά, που ήταν η αριστοκρατική συνοικία της πόλης), Ζαμπελίου, Κονδυλάκη και Σκρύδλωφ (κάτω από την πλατεία Μητροπόλεως με το ναό της Παναγίας Τριμάρτυρης) είναι οι πιο πολυσύχναστοι δρόμοι της Παλιάς Πόλης, καθένας από τους οποίους έχει να αναδείξει κάτι ξεχωριστό.

Περπατώντας σε αυτούς θα συναντήσετε κάθε λογής εμπορικά καταστήματα όπου μπορείτε να ψωνίσετε αυθεντικά κρητικά αναμνηστικά και χειροποίητα κοσμήματα, αέρινα ρούχα και αξεσουάρ. Αν και η κρητική κουζίνα δεσπόζει στα πανέμορφα (και συχνά με αυλή) εστιατόρια και ταβερνάκια, θα δοκιμάσετε επίσης σύγχρονες γεύσεις και δημιουργίες, που ανταγωνίζονται επάξια τις τοπικές, παραδοσιακές συνταγές, με φόντο τα παραμυθένια κτήρια της Παλιάς Πόλης. Εδώ θα βρείτε μερικά από τα πιο όμορφα και κομψά ξενοδοχεία των Χανίων.

Δύο πλατείες αποτελούν τα πιο πολύβουα σημεία της. Ο λόγος για την πλατεία Συντριβανίου, όπου σύχναζαν οι χριστιανοί κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας, και τη Σπλάντζια (Πλατεία 1821), που αποτελούσε τον τούρκικο μαχαλά και σήμερα έχει μετατραπεί σε σημείο συνάντησης για τη νεολαία.

Tip: Μην παραλείψετε να περάσετε από την οδό Σκουφών και την Εβραϊκή Συνοικία, όπου εντοπίζεται η παλιά εβραϊκή συναγωγή, η οποία σήμερα έχει μετατραπεί σε ένα από τα πιο φημισμένα μπαράκια των Χανίων.

Αιγυπτιακός Φάρος

Ο Αιγυπτιακός Φάρος είναι ένα από τα σημεία αναφοράς για το Παλιό Λιμάνι και ένα από τα πρώτα αξιοθέατα που κεντρίζουν το ενδιαφέρον των επισκεπτών των Χανίων. Κατασκευασμένος από τους Ενετούς –μην σας ξεγελάει η ονομασία του– το 1595-1601, στέκει αγέρωχος στο πέρασμα του χρόνου στην άκρη του λιμενοβραχίονα του Παλιού Λιμανιού, φωτίζοντας από ψηλά κάθε σας στιγμή, κατά τη διάρκεια της παραμονής σας στα πανέμορφα Χανιά.

Οι φθορές που υπέστη με τον καιρό αποκαταστάθηκαν από τους Αιγύπτιους, 200 χρόνια μετά την ανέγερσή του. Γύρω στο 1830, όταν η Κρήτη είχε παραχωρηθεί από τους Άγγλους στον αντιβασιλέα της Αιγύπτου Μεχμέτ Αλή, η μορφή του έφερνε περισσότερο σε μιναρέ. Από το 1839 άρχισε να χρησιμοποιεί νέα τεχνολογία φωτισμού, ενώ το 1864 πέρασε στα χέρια της Γαλλικής Εταιρείας Οθωμανικών Φάρων. Το ύψος του ανέρχεται στα 21 μ., ενώ το φως του φτάνει σε απόσταση 7 μιλίων.

Tip: Περπατήστε κατά μήκος του τείχους που θα σας οδηγήσει κάτω ακριβώς από τον εντυπωσιακό φάρο και απολαύσετε πανοραμική θέα στο Ενετικό Λιμάνι των Χανίων.

Χαλέπα

Πάνω στο δρόμο που οδηγεί ανατολικά προς το Ακρωτήρι, σε απόσταση 10 λεπτών οδικώς από τα Χανιά, βρίσκεται η Χαλέπα, μία από τις πιο αρχοντικές και ιστορικές περιοχές της πόλης. Η φήμη της έγκειται στο γεγονός ότι εδώ υπογράφηκε η "Συμφωνία της Χαλέπας" μεταξύ της οθωμανικής αυτοκρατορίας και των αντιπροσώπων την συνέλευσης Κρητών, στο γενικότερο πλαίσιο της διεθνούς Βερολίνειας Συνθήκης.

Στις αρχές του 19ου αιώνα εύποροι Χανιώτες έχτισαν εδώ τις οικίες τους και μετέτρεψαν το συγκεκριμένο προάστιο σε αριστοκρατική περιοχή με εντυπωσιακές επαύλεις, ολάνθιστους κήπους και δρόμους με δέντρα, δίνοντάς του ευρωπαϊκό χαρακτήρα. Στη Χαλέπα είχαν την έδρα τους ο εκάστοτε Γενικός Διευθυντής της Κρήτης, οι πρόξενοι των Μεγάλων Δυνάμεων και η Γαλλική Σχολή Καλογραιών του τάγματος Σαν Ζοζέφ.

Ο Ελευθέριος Βενιζέλος διατηρούσε, επίσης, τη μόνιμη κατοικία του (στη θερινή οικία που είχε χτίσει ο πατέρας του, Κυριάκος) στο θέρετρο της Χαλέπας, η οποία σήμερα στεγάζει το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών "Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος" και το Μουσείο Ελ. Βενιζέλου στην πλατεία Έλενας Βενιζέλου. Στην οδό Δαγκλή βρίσκεται ο ρωσικού ρυθμού ναός της Αγίας Μαγδαληνής, ο οποίος οικοδομήθηκε από τον Πρίγκιπα Γεώργιο Α'.

Tip: Ένα από τα αξιοσημείωτα σημεία της περιοχής είναι τα Ταμπακαριά, τα παλιά βυρσοδεψεία, που μοιάζουν με σκηνικό κινηματογραφικής ταινίας.

Τάφοι Βενιζέλων

Σε μια τοποθεσία με εκπληκτική πανοραμική θεά στην πόλη και το Παλιό Λιμάνι, πάνω στο λόφο του Προφήτη Ηλία και σε απόσταση 5 χλμ. από το κέντρο της πόλης, θα έχετε την ευκαιρία να επισκεφτείτε ένα από τα πιο φημισμένα αξιοθέατα των Χανίων, αυτό των Τάφων των Βενιζέλων. Εκεί βρίσκονται οι τάφοι των Ελευθερίου και Σοφοκλή Βενιζέλου, ο ένας απέναντι από τον άλλο, μέσα σε ένα καταπράσινο σκηνικό. Ο χώρος έχει διαμορφωθεί με λιθόστρωτα, παγκάκια και πεζούλια, δρομάκια και κήπους και αποτελεί ιδανική επιλογή για χαλαρές βόλτες μακριά από το κέντρο και τη βουή της πόλης.

Στην περιοχή βρίσκεται και ο χτισμένος στις αρχές του 16ου αιώνα ναός του προφήτη Ηλία με τα βενετσιάνικα χαρακτηριστικά. Εδώ θα δείτε και τον ανδριάντα του Σπύρου Καγιαλεδάκη, ο οποίος κατά την επανάσταση του Ακρωτηρίου το 1897 ύψωσε την ελληνική σημαία, αψηφώντας τα πυρά που προέρχονταν από τα πλοία των Μεγάλων Δυνάμεων.

Tip: Σε κοντινή απόσταση από τους Τάφους των Βενιζέλων βρίσκεται το φημισμένο cafe Κουκουβάγια απ' όπου μπορείτε να απολαύσετε πανοραμική θέα στην πόλη των Χανίων.

Βοτανικό Πάρκο

Κοντά στο χωριό Σκορδαλού, 15 χλμ. από το κέντρο της πόλης των Χανίων, στους πρόποδες των Λευκών Ορέων, θα συναντήσετε το Βοτανικό Πάρκο. Πρόκειται για ένα περιπατητικό, εκπαιδευτικό και ψυχαγωγικό ιδιωτικό εγχείρημα, που έχει καταφέρει να κερδίσει τις εντυπώσεις. Ακολουθώντας το χαραγμένο μονοπάτι θα έχετε τη δυνατότητα να παρατηρήσετε την πλούσια χλωρίδα της Κρήτης που έχει αναπτυχθεί λόγω του καλού κλίματος. Τα δείγματά της είναι χωρισμένα σε κατηγορίες, όπως μεσογειακός κήπος με καρποφόρα δέντρα, μεσογειακός κήπος βοτάνων και φυτών της Κρήτης, εσπεριδοειδή, τροπικός κήπος, αμπέλια και κήπος με κερασιές. Μέσα από αυτή την περιήγησή σας εδώ θα γνωρίσετε και την πανίδα της Κρήτης, πιο συγκεκριμένα τον κόσμο της πεταλούδας, τα ζώα της φάρμας και τα άγρια ζώα του νησιού.

Στο εστιατόριο που λειτουργεί στο Βοτανικό Πάρκο παρασκευάζονται παραδοσιακές συνταγές της Κρήτης και αναβιώνουν παραδοσιακοί τρόποι μαγειρέματος, όπως ξυλόφουρνος, πυρομάχι, σάτσι κ.ά. Όλα τα πιάτα παρασκευάζονται με τοπικά προϊόντα.

Tip: Στο Βοτανικό Πάρκο διοργανώνονται γευσιγνωσίες και μαθήματα μαγειρικής με σκοπό την προώθηση κρητικών προϊόντων, όπως τυριά, κρασιά, βότανα κ.ά.

Info:
Καθημερινά: 09.00- 20.30
Είσοδος: 6 ευρώ/ενήλικες, 4 ευρώ/παιδιά (6-12 ετών)
18ο χλμ. Επαρχιακής Οδού Χανίων-Ομαλού, Φουρνές, Χανιά
Τηλ. 6976 860573
[email protected]
www.botanical-park.com

Δημοτική Αγορά

Το κτήριο της Δημοτικής Αγοράς στην καρδιά της σύγχρονης πόλης των Χανίων καταλαμβάνει μία έκταση 4.000 τ.μ., ενώ ο περιβάλλον χώρος της έχει εμβαδόν 17.200 τ.μ. Η ανέγερση του πρωτότυπου κτηρίου ξεκίνησε το 1911 και ολοκληρώθηκε το 1913. Τα επίσημα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν στις 4 Δεκεμβρίου 1913 από τον τότε πρωθυπουργό, Ελευθέριο Βενιζέλο, 3 μέρες μετά την τελετή της ένωσης της Κρήτης με την υπόλοιπη Ελλάδα. Έκτοτε, η Δημοτική Αγορά αποτελεί σημείο αναφοράς για τους ντόπιους και τους επισκέπτες σε ό,τι αφορά στην προμήθεια τροφίμων και τοπικών, παραδοσιακών προϊόντων, ως επί το πλείστον. Εδώ θα συναντήσετε ιχθυοπωλεία, κρεοπωλεία, οπωρολαχανοπωλεία και καταστήματα με ντόπια προϊόντα, όπως τυριά, ρακή, βότανα κ.ά.

Tip: Το κτήριο της Δημοτικής Αγοράς έχει χαρακτηριστεί ως διατηρητέο μνημείο από το υπουργείο Πολιτισμού.

Info:
Καθημερινά: από τις 07.00

Ναυτικό Μουσείο Κρήτης

Το Ναυτικό Μουσείο Κρήτης εντοπίζεται στην είσοδο του Φρουρίου Φιρκά, στο δυτικό τμήμα του Παλιού Λιμανιού. Το χαρακτηριστικό κόκκινο κτήριο, με τη μεγάλη άγκυρα στον εξωτερικό προαύλιο χώρο, στεγάζει τα εκθέματά του από το 1973. Η ίδρυση και λειτουργία του έχει ως σκοπό τη διαφύλαξη των ναυτικών παραδόσεων την Κρήτης.

Τα εκθέματά του είναι διαχωρισμένα σε συγκεκριμένες ενότητες, όπως χώρος υποδοχής και σύμβολα, Ενετοκρατία, Βαλκανικοί Πόλεμοι, Αγώνας Ανεξαρτησίας, Βυζαντινή περίοδος, Εποχή Χαλκού, Βωμός Πατρίδος, Β' Παγκόσμιος Πόλεμος, Μεταπολεμική Περίοδος, Γέφυρα Αντιτορπιλικού και Εμπορικό Ναυτικό.

Η μόνιμη έκθεση απαρτίζεται από 2.500 αντικείμενα, όπως ζωγραφικούς πίνακες, χάρτες, ναυτικά όργανα, φωτογραφικό υλικό, κειμήλια κ.ά., που καλύπτουν τη χρονική περίοδο από την εποχή του χαλκού έως σήμερα. Επιπλέον, στο μουσείο θα έχετε την ευκαιρία να θαυμάσετε μια πλούσια συλλογή οστράκων από όλο τον κόσμο.

Από τα σημεία αναφοράς του Ναυτικού Μουσείου η κατασκευή ομοιώματος μινωικού πλοίου σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Έρευνας Αρχαίας Ναυπηγικής και Τεχνολογίας "Ναύδομος", με τη χρήση αυθεντικών υλικών, εργαλείων και διαδικασιών της εποχής όπου αναφέρεται (15ος αιώνας π. Χ.). Το ομοίωμα βρίσκεται σε ένα από τα Ενετικά Νεώρια του Μόρο, στον ανατολικό μυχό του Ενετικού Λιμανιού, που παραχωρήθηκε από το υπουργείο Πολιτισμού στο Ναυτικό Μουσείο Κρήτης. Στο χώρο του φιλοξενούνται επίσης η Έκθεση Αρχαίας Ναυπηγικής και η Έκθεση Ελληνικής Παραδοσιακής Ναυπηγικής.

Tip: Κάθε δεύτερο Σάββατο του μήνα, το μουσείο προσφέρει εκπαιδευτικές ξεναγήσεις σε ομάδες τουλάχιστον 10 ατόμων.

Info:
Καθημερινά: 09.00-14.00 (01/11-31/04), Δευτέρα-Σάββατο: 09.00-17.00, Κυριακή: 10.00-18.00 (01/05-31/10)
Είσοδος: 3 ευρώ, €2 ευρώ (μειωμένο)
Ακτή Κουντουριώτη, Παλιό Λιμάνι, Χανιά
Τηλ. 28210 91875
[email protected]
www.mar-mus-crete.gr

Γιαλί Τζαμισί

Το Γιαλί Τζαμισί (τζαμί του γιαλού) είναι το μοναδικό σωζόμενο τζαμί της πόλης και εντοπίζεται στο Παλιό Λιμάνι των Χανίων, απέναντι ακριβώς από τον Αιγυπτιακό Φάρο. Είναι αφιερωμένο στον πρώτο φρούραρχο Χανίων, τον Κιουτσούκ (μικρό) Χασάν (πολλοί το αποκαλούν με αυτό το όνομα), και αποτελεί ένα από τα ελάχιστα εναπομείναντα δείγματα ισλαμικής τέχνης της Αναγέννησης.

Χτισμένο το δεύτερο μισό του 17ου αιώνα, το κυβικό κτίσμα του, που προκαλεί εντύπωση και θαυμασμό στους περαστικούς, επικαλύπτεται από έναν ημισφαιρικό τρούλο χωρίς τύμπανο. Στη δυτική και βόρεια πλευρά του περιβάλλεται από μία στοά, η οποία ήταν ανοιχτή, όπως συμβαίνει άλλωστε σε όλα τα τζαμιά. Το 1880 περίπου κλείστηκε με τοξωτά ανοίγματα σε νεοκλασικό ύφος.

Το Γιαλί Τζαμισί, που λειτούργησε ως τζαμί μέχρι το 1923 και είναι έργο ενός Αρμένιου αρχιτέκτονα, άλλαξε πολλές φορές χρήση, φιλοξενώντας κατά καιρούς το Αρχαιολογικό Μουσείο, το Γραφείο Πληροφοριών του ΕΟΤ και το Μουσείο Λαϊκής Τέχνης.

Tip: Σήμερα το Γιαλί Τζαμισί λειτουργεί ως χώρος εκθέσεων και εκδηλώσεων.

Κουμ Καπί

Οφείλει το όνομά του στην τουρκική φράση Kum Kapisi, που σημαίνει Πύλη της Άμμου, λόγω της ομώνυμης πύλης των Ενετικών Τειχών που είναι ακόμη ορατή στους επισκέπτες των Χανίων.Το Κουμ Καπί βρίσκεται πίσω από το ανατολικό άκρο του Παλιού Λιμανιού.

Επί τουρκοκρατίας αποτέλεσε συνοικία οικονομικών μεταναστών και Αφρικανών σκλάβων, γνωστοί και ως "χαλικούτες". Τα σπίτια των χαλικούτηδων, που εργάζονταν στο λιμάνι και την αγορά, κάνοντας δουλειές με τις οποίες δεν ασχολούνταν οι ντόπιοι, ήταν καλύβες από βούρλα.

Αργότερα το Κουμ Καπί αποτέλεσε πιάτσα των Χανίων, καθώς κατά μήκος της παραλιακής περαντζάδας του άνοιξαν πολλά εστιατόρια και ταβέρνες, cafes και bars. Σήμερα, ωστόσο, η φήμη του δεν έχει την ίδια απήχηση στο ευρύ κοινό, με την περιοχή να αποτελεί επιλογή για χαλαρό καφέ και ήρεμο ποτό με την παρέα.

Tip: Η Πύλη της Άμμου στο Κουμ Καπί σήμερα λειτουργεί ως εκθεσιακός χώρος.