Τα όμορφα νησιά… άσχημα καίγονται

Της Βίκης Βαμιεδάκη

Καλοκαίρι χωρίς φωτιές δεν γίνεται. Όχι μόνο σε αυτήν τη χώρα, αλλά σε όλες τις χώρες όταν είναι καλοκαίρι. Έτσι έγινε και φέτος και ιδιαίτερα το προηγούμενο Σαββατοκύριακο, που ούτε καύσωνα είχαμε, ούτε ιδιαίτερα ισχυρούς ανέμους… Είχαμε όμως φωτιές που κατέστρεψαν ακόμα και ένα κομμάτι της ιστορίας ενός τόπου.

Ο λόγος για τη φωτιά που ξέσπασε στη Σέριφο. Αυτό το κυκλαδονήσι, το ομορφότερο μπαλκόνι του Αιγαίου Πελάγους, το νησί με τις κεντημένες στο χέρι ακτές, τα χωριά σαν ζωγραφιά και την σπουδαία ιστορία.

Βρέθηκα στις αρχές του καλοκαιριού στη Σέριφο, με αφορμή το άνοιγμα ενός καινούριου ξενοδοχείου και είχα την ευκαιρία να θαυμάσω ξανά τις ομορφιές της. Στα χρόνια τα παλιά το νησί είχε έντονη αγροτική δραστηριότητα, με πολλά μικρά χωραφάκια που καλλιεργούνταν στις πλαγιές του και έδιναν πρώτης τάξης προϊόντα και καλούδια. Αμπέλια, ζαρζαβατικά και κάπαρη είχαν την τιμητική τους και με χαρά έμαθα ότι το τελευταίο διάστημα κάποιοι ξεκίνησαν και πάλι να οργώνουν τη γη τους.

Τα μεταλλεία στη Σέριφο έχουν τη δική τους ξεχωριστή ιστορία, συνδεδεμένη άρρηκτα με τη ζωή του τόπου, αφού για χρόνια εταιρείες εκμεταλλεύονταν το πλούσιο υπέδαφός της, με πολύ κόσμο να δουλεύει σε αυτά. Όταν εγκαταλείφτηκαν τα μεταλλεία, ερήμωσαν πολλά σπουδαία κτήρια, ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής και ιστορικής σημασίας. Το σημαντικότερο από όλα ήταν το νεοκλασικό μέγαρο του 1880 όπου στεγαζόταν το διοικητήριο της γαλλικής εταιρείας, στον οικισμό Μεγάλο Λιβάδι στη νοτιοδυτική πλευρά του νησιού.

Και λέω ήταν, γιατί πριν από μερικές ημέρες μια πυρκαγιά το κατέστρεψε, το κατάκαψε σχεδόν ολοσχερώς. Τρεις ολόκληρες ημέρες, το νησί δοκιμάστηκε, πληγώθηκε, υπέφερε, μαζί του και οι επισκέπτες που έκαναν τις διακοπές τους. Φωτογραφίες και μαρτυρίες που είδαν το φως της δημοσιότητας αποκάλυψαν τραγικές σκηνές, με τουρίστες έλληνες και ξένους να βουτούν στη θάλασσα για να σωθούν, ή να φυγαδεύονται με βάρκες. Και ενώ την πρώτη ημέρα η φωτιά είχε σχεδόν σβήσει, την επόμενη αναζωπυρώθηκε και συνέχισε το καταστροφικό της έργο. Χωρίς κανένα σχεδιασμό, χωρίς καμιά προτεραιότητα για το τι πρέπει να σωθεί πρώτο – μετά φυσικά τις ανθρώπινες ζωές - οι ελάχιστοι πυροσβέστες αλλά και οι ντόπιοι προσπάθησαν να σώσουν ότι μπορούσαν.

Ευτυχώς κανείς ούτε επισκέπτης, ούτε κάτοικος του νησιού δεν τραυματίστηκε. Και αυτό είναι το πιο σημαντικό. Χάθηκαν όμως τα πιο πολύτιμα πράγματα της Σερίφου.

Και δεν μιλώ για την γη, που άσχημη και κακοποιημένη σήμερα θα καταφέρει και πάλι να γεννηθεί μέσα από τις στάχτες της, μιλώ όμως για την ιστορία της. Για το σπουδαίο κτήριο του Διοικητηρίου, που ποτέ κανείς δεν νοιάστηκε αληθινά, για να το αναστηλώσει και να το ζωντανέψει και να το προβάλει ως ιστορικό και πολιτιστικό μνημείο και μόλις προχτές κανείς δεν ενδιαφέρθηκε να σώσει ότι είχε απομείνει, αφήνοντας το να παραδοθεί στις φλόγες.

Είναι ένα θλιβερό γεγονός, που κάποιος ευθύνεται για αυτό και πρέπει να υποστεί τις συνέπειες. Είναι και ένα παράδειγμα την ίδια ώρα για όλους τους υπόλοιπους, που έχουν στον τόπο τους ιστορικά κτήρια και μνημεία και τα αφήνουν να ερειπώνουν. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση θα πρέπει κάποια στιγμή να βάλει προτεραιότητες, να καταρτίσει σχέδια, να χαράξει το μέλλον του τόπου.

Χωρίς παρελθόν όμως, το μέλλον είναι αβέβαιο…

[email protected]