Χριστούγεννα «βγαλμένα» από μια άλλη εποχή
Η Κέρκυρα, προετοιμάζεται για τις γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, από πολύ νωρίς, με την πρόβα τζενεράλε να γίνεται παραμονή της εορτής του Αγίου Σπυρίδωνα που όλα τα σπίτια πρέπει να είναι στολισμένα και τα Χριστουγεννιάτικα δέντρα να «λαμποκοπούν» σε κάθε μπαλκόνι σε κάθε παραθύρι.
Η ιδιαιτερότητα είναι ότι στα χριστουγεννιάτικα στολίδια, οι Κερκυραίοι προσθέτουν και δικά τους, δίνοντας ταυτότητα στο ξενόφερτο χριστουγεννιάτικο δέντρο. Καρύδια με χρυσόσκονη, κουκουνάρια που τα ψήσανε στο φούρνο για να ανοίξουνε και τα βάψανε χρυσά, φρούτα και μεγάλες τούφες από βαμβάκι, θαλασσόξυλα που πήραν τη θέση τους στους τοίχους με χρυσές και ασημένιες κορδέλες και περίτεχνες νεραϊδούλες να κρέμονται και να παιχνιδίζουν στα παράθυρα, δίνουν μία ξεχωριστή χριστουγεννιάτικη όψη των πανύψηλων σπιτιών της Κέρκυρας.
«Πρόκειται για ένα σύμπλεγμα εθίμων του νησιού, που κάποια είναι υιοθετημένα από την Ενετική κυριαρχία, κάποια ακολουθούν τις ελληνικές παραδόσεις και κάποια άλλα είναι των Ιονίων νήσων» θα πει στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων η σιόρα Αντζελίνα, όπως την αποκαλούν οι Κερκυραίοι αλλά και οι ξένοι.
Η προετοιμασία των γιορτών, ξεκινά μέρες, πριν τη γιορτή των Χριστουγέννων. Απαραίτητος είναι ο καθαρισμός σε βάθος του σπιτιού μέχρι και το «άσπρισμα» της κουζίνας όπως γινόταν παλιά... θα θυμηθεί η σιόρα Αντζελίνα και θα προσθέσει: «Το γυάλισμα των ασημικών και των μπρούτζων είναι δεδομένο. Όλα πρέπει να είναι τέλεια για το χριστουγεννιάτικο τραπέζι, που στην Κέρκυρα είναι «στρωμένο» τρεις ολόκληρες μέρες, με απαράβατη συνήθεια να βρίσκεται πάντα πάνω, το ψωμί και το «μποτσόνι» τη γεμάτη κανάτα του κρασιού...»
Την πρώτη μέρα οι Κορφιάτες διατηρούν την συνήθεια του «αυγολέμονου» μιας πηχτής σούπας από ρύζι βρασμένο στο ζωμό κότας και «παχιά» κρέμα αυγολέμονου. Το γεύμα συνοδεύει η σούπα από μοσχάρι και το χοιρινό μπούτι, που είναι παραγεμισμένο με σκόρδο και αλατοπίπερο, αργοψημένο στο φούρνο, αλλά και το αρνάκι με ντόπιες αγκινάρες. Η γαλοπούλα, ή γάλλος όπως τη λένε οι ντόπιοι, παραγεμισμένη με κάστανα και κουκουνάρια, έχει την τιμητική της τη δεύτερη μέρα των Χριστουγέννων, ενώ την τρίτη μέρα το γεύμα πλαισιώνεται πάντα από το «μπουτίνο» ένα ψηλό κορφιάτικο παστίτσιο σκεπασμένο με γλυκιά κρούστα. Όλα τα γεύματα συμπληρώνουν τα αλλαντικά το «νούμπουλο», το πιο δημοφιλές αλλαντικό της Κέρκυρας, το γνωστό κερκυραϊκό προσούτο, το «σαλάδο» που είναι το κερκυραϊκό λουκάνικο και τα μαλακά τυριά. Η χειροποίητη μουστάρδα, απαραίτητο συστατικό για όλες τις συνταγές.
Για μετά το γεύμα οι Κερκυραίοι σερβίρουν το ντόπιο αρετσίνωτο κρασί, άσπρο ή μαύρο με τη «συκομαΐδα», μία νωπή πίτα από ξερά σύκα, ζυμωμένα με μούστο ή ούζο, πιπέρι, σπόρους μάραθου και ξύσμα λεμονιού, ενώ για γλυκό, εξέχουσα θέση έχει το κερκυραϊκό μαντολάτο και κουραμπιέδες που γίνονται από φρέσκο τοπικό βούτυρο και ολόκληρα αμύγδαλα.
Κι ενώ οι Κερκυραίες νοικοκυρές, βρίσκονται σε ένα μεγάλο οργασμό εργασιών και προετοιμασιών για τα εορταστικά εδέσματα, με τις «πολιτισμικές» συνταγές η ιδιαιτερότητα της Κέρκυρας και της επτανησιακής κουλτούρας βρίσκεται στα «κάλαντα» του νησιού. Οι στίχοι έχουν μία ιδιαίτερη επτανησιακή ιδιομορφία, καθώς εξιστορούν τη γέννηση του Χριστού και την οργή του Ηρώδη «...Εκ τη Περσίας έρχονται τρεις μάγοι με τα δώρα άστρον λαμπρόν τους οδηγεί χωρίς να λείψει ώρα. Φτάσαντες εις Ιερουσαλήμ με πόθον ερωτώσι, που εγεννήθη ο Χριστός να παν να τον ευρώσι. Δια Χριστόν ως ήκουσεν ο βασιλεύς Ηρώδης, αμέσως εταράχτηκε κι έγινε θηριώδης. Κράζει τους Μάγους κ' ερωτά που ο Χριστός γεννάται - Εις Βηθλεέμ το Σπήλαιον ως η γραφή διηγάται...» αναφέρουν μεταξύ άλλων.
Τα κάλαντα θα ψαλούν από όλους. Οι χορωδίες του νησιού θα βάλουν τα καλά τους, τις πορφυρές παραδοσιακές στολές τους και θα τα «ψάλλουν» σε κάθε καντούνι σε κάθε γειτονιά. Όμως και οι Φιλαρμονικές του τόπου θα είναι αυτές που θα ξεχωρίσουν. Άλλωστε έχουν ξεκινήσει τις πρόβες, από τις αρχές του Νοέμβρη.
Αυτό που χρειάζεται είναι αντοχή, καθώς θα ξεκινήσουν από το πρωί και θα τελειώσουν αργά το βράδυ της παραμονής των Χριστουγέννων, ενώ θα συνεχίσουν με τον ίδιο ρυθμό και τις επόμενες μέρες αναμένοντας την Πρωτοχρονιά. Από τη μία ως την άλλη άκρη του νησιού, η Κέρκυρα τα Χριστούγεννα πλημμυρίζει με ευωδίες, χρυσοκόκκινο χρώμα και μελωδίες που σε μεταφέρει σε μία άλλη εποχή, στην εποχή της ξενοιασιάς, της φιλοξενίας και της χαράς, στην εποχή των παραμυθένιων Χριστουγέννων.
