Σχεδόν ένας στους δέκα τουρίστες στη χώρα μας το 2023 επισκέφθηκε το ηφαιστειογενές νησί των Κυκλάδων
Στο πρόβλημα του υπερτουρισμού που αντιμετωπίζουν οι κυριότεροι ελληνικοί νησιωτικοί προορισμοί, αναφέρεται εκτενές ρεπορτάζ του Γαλλικού Πρακτορείου Ειδήσεων (AFP), με αφορμή τα προβλήματα που παρατηρούνται στη Σαντορίνη.
Το δημοσίευμα αναφέρει συγκεκριμένα: «Μια από τις πιο ισχυρές εικόνες του ελληνικού καλοκαιριού είναι το παγκοσμίως φημισμένο ηλιοβασίλεμα της Σαντορίνης, με φόντο τα γραφικά εκκλησάκια σε έναν απότομο βράχο πάνω από καλντέρα. Η συγκεκριμένη σκηνή έχει εμπνεύσει εκατομμύρια μαγνητάκια, αφίσες και σουβενίρ, ενώ πλέον η ουρά για να φθάσει κανείς στο σημείο απ’ όπου μπορεί να απολαύσει το ηλιοβασίλεμα από την Οία, έχει χρόνο αναμονής μεγαλύτερο από 20 λεπτά».
Η Σαντορίνη αποτελεί βασικό πυλώνα για την ελληνική κρουαζιέρα. Όμως, με τμήματα του νησιού να φθάνουν στο όριο της ασφυξίας, οι αξιωματούχοι εξετάζουν κάποιους περιορισμούς. Από τα 32,7 εκατομμύρια των τουριστών που έφτασαν στην Ελλάδα τον περασμένο χρόνο, τα 3,4 εκατομμύρια ή περίπου ο ένας στους δέκα βρέθηκε σε ένα νησί 15.500 κατοίκων. «Χρειάζεται να θέσουμε όρια αν δεν θέλουμε να βουλιάξουμε από τον υπερτουρισμό» δηλώνει ο Δήμαρχος Σαντορίνης, Νίκος Ζώρζος στο AFP.
Καθώς ο ήλιος χάνεται στον ορίζοντα της Οίας, χιλιάδες υψώνουν τα κινητά τους τηλέφωνα στον ουρανό για να απαθανατίσουν τη στιγμή, ενώ ακολουθεί ένας γύρος… χειροκροτήματος. Για τους έξυπνους επιχειρηματίες, το κυκλαδίτικο νησί γνωστό για το διάσημο ηλιοβασίλεμά του, αποτελεί την κότα με τα χρυσά αυγά. Μια εταιρεία διαφημίζει μια φωτογράφιση στα γραφικά κτίρια της Σαντορίνης με φορέματα με τεράστιες χρωματιστές ουρές έναντι 370 ευρώ για όποια θέλει να νιώσει «ελληνίδα θεά» ή να φτιάξει τις δικές τις selfies. Αλλού όμως σε στενούς δρόμους της Οίας, οι κάτοικοι έχουν σηκώσει πινακίδες που καλούν τους τουρίστες να σεβαστούν τα σπίτια τους. «Σεβασμός. Για εσάς είναι διακοπές αλλά και για εμάς είναι σπίτι» γράφει μια μωβ πινακίδα στην Οία.
Σχηματισμένο από μια έκρηξη ηφαιστείου πριν 3.600 χρόνια, το τοπίο της Σαντορίνης είναι μοναδικό αναφέρει ο Δήμαρχος ο οποίος απευθύνει έκκληση λέγοντας πως δεν πρέπει να γίνονται ζημιές στο νησί από «τις νέες υποδομές». Περίπου το 1/5 του νησιού καταλαμβάνεται πλέον από κτίρια. Στην άκρη του γκρεμού, μυριάδες πισίνες και τζακούζι, καταδεικνύουν πως η Σαντορίνη αποτελεί έναν αρκετά ακριβό προορισμό.
Πέρσι 800 κρουαζιερόπλοιο αποβίβασαν 1,3 εκατομμύρια επιβάτες, σύμφωνα με την Ένωση Ελληνικών Λιμένων. Τα κρουαζιερόπλοια «κάνουν σημαντική ζημιά στο νησί» αναφέρει ο Σαντάλ Μητακίδης, ένας Βέλγος κάτοικος της Σαντορίνης εδώ και 26 χρόνια. «Όταν υπάρχει ο καπνός από 8 ή 9 πλοία, μπορείς να δεις το στρώμα μόλυνσης στην καλντέρα». Τον Ιούνιο, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης μίλησε για την πιθανότητα περιορισμού των αφίξεων κρουαζιερόπλοιων στα δημοφιλή ελληνικά νησιά. «Νομίζω ότι θα το κάνουμε τον επόμενο χρόνο» είπε στο Bloomberg, σημειώνοντας πως τόσο η Σαντορίνη όσο και ο μαγνήτης τουριστών που λέγεται Μύκονος «προφανώς υποφέρουν».
Σε συνέντευξή της σε AFP η υπουργός Τουρισμού, Όλγα Κεφαλογιάννη, εξέφρασε τον προβληματισμό των κατοίκων λέγοντας «πρέπει να θέσουμε κάποια όρια. Είναι αδύνατο για ένα νησί όπως η Σαντορίνη να έχει πέντε κρουαζιερόπλοια να φτάνουν την ίδια ώρα». Δεν συμφωνούν όμως όλοι οι επαγγελματίες του νησιού με μια τέτοια πρόταση. Ο Αντώνης Παγώνης, επικεφαλής της Ένωσης Ξενοδόχων του νησιού, πιστεύει πως η λύση βρίσκεται στην καλύτερη διαχείριση των επισκεπτών. Δεν είναι δυνατόν να έχεις τη Δευτέρα για παράδειγμα 20.000 με 25.000ς επισκέπτες από τα κρουαζιερόπλοια και την επόμενη ημέρα κανέναν» εξηγεί. Ο ίδιος σημειώνει πως η συμφόρηση παρατηρείται μόνο σε μερικά τμήματα του νησιού, όπως η πρωτεύουσα, τα Φηρά. Στα νότια του νησιού, οι ηφαιστιακές αμμώδεις παραλίες του νησιού έχουν λιγότερο κόσμο, ακόμα και στην πιο τουριστική περίοδο τον Ιούλιο.
Παράλληλα, ο μοντέρνος τουρισμός έχει αλλάξει εντελώς και τη συμπεριφορά των επισκεπτών. «Άκουσα ανθρώπους που επικοινωνούσαν με FaceTime με την οικογένειά τους να λένε "Είμαι στην Τουρκία"» αναφέρει ο τουριστικός πράκτορας, Κώστας Σακαβάρας. «Νομίζουν ότι η εκκλησία είναι τζαμί, επειδή την προηγούμενη ημέρα βρίσκονταν στην Τουρκία» συμπληρώνει. Ο κ. Σακαβάρας σημειώνει ότι ο μέσος τουρίστας που φτάνει στο νησί έχει αλλάξει πολύ. «Το Instagram έχει αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο οι τουρίστες διαλέγουν ποια μέρη θα επισκεπτούν» τονίζοντας πως οι τουρίστες επιζητούν την τέλεια φωτό για το Instagram τους».
