Ένα ιστορικό μέρος στην Πελοπόννησο
Για την απελευθέρωση της Ελλάδας έγιναν μάχες σε ολόκληρη την επικράτεια, είτε με θετική είτε με αρνητική έκβαση για την ελληνική πλευρά. Το σίγουρο είναι ότι οι Έλληνες πάλεψαν σε όλες ακόμη και σώμα με σώμα για να μπορέσουν να απελευθέρωσουν όλες τις περιοχές. Τις περισσότερες φορές οχυρωμένοι σε δυσπρόσιτα σημεία που ακόμη και σήμερα κάποιος τα προσεγγίζει με δυσκολία. Ένα από αυτά είναι σε ένα χωριό σήμερα της Πελοποννήσου. Εκεί, λοιπόν, οι Έλληνες αγωνιστές κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821 είχαν οργανώσει τη μάχη κυριολεκτικά πίσω από αποθήκες με αλεύρι. Ο λόγος για τη Μάχη των Μύλων, η οποία έλαβε χώρα σε μια τοποθεσία του Άργους. Το χωριό λέγεται σήμερα Μύλοι και είναι ένας μικρός και παραδοσιακός οικισμός και σίγουρα πολύ ιστορικός.
Αποτέλεσε το 1822 κυριολεκτικά το στρατόπεδο του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη ενώ το 1925 βρέθηκε εκεί o Δημήτριος Υψηλάντης μαζί με τους Μακρυγιάννη και Μαυρομιχάλη και τετρακόσιους ογδόντα άντρες για να αναχαιτίσουν τον Ιμπραήμ Πασά. Όλα αυτά λίγο μετά την μάχη της Τραμπάλας, η οποία δεν είχε καλό αποτέλεσμα για τους Έλληνες.
Ελληνική Επανάσταση 1821: Το ιστορικό της Μάχης των Μύλων
Ο στρατός του Ιμπραήμ έφτασε το ξημέρωμα της 13ης Ιουνίου στους Μύλους. Η μάχη παραλίγο να χαθεί από την αρχή μιας και οι Έλληνες φρουροί είχαν πάει να κοιμηθούν, εγκαταλείποντας τις θέσεις τους. Σώθηκαν κυριολεκτικά από τον Μακρυγιάννη ο οποίος είδε δύο φορές στον ύπνο του έναν άνθρωπο που τον πρόσταζε να σηκωθεί. Τότε επιτέθηκε με 50 περίπου συντρόφους του στα νώτα των Αιγυπτίων, οι οποίοι ήδη είχαν μπει στον οχυρωμένο περίβολο. Μάλιστα σκότωσε αρκετούς και τους ανάγκασε να αποσυρθούν. Την ίδια ώρα ο Ιμπραήμ, αφού ήδη είχε καταλάβει το Άργος, απλωνόταν στην πεδιάδα.
Παράλληλα στους Μύλους αποβιβάζονταν Κρητικοί και άρχισαν μαζί με τους υπόλοιπους Έλληνες να οργανώνουν το χώρο και τα οχυρώματα. Οι θέσεις που είχαν λάβει οι Έλληνες είχαν ως εξής: ο Μακρυγιάννης στο κέντρο, ο Υψηλάντης το δεξί άκρο, δηλαδή έναν μικρό μύλο στα δυτικά του περιβολιού και ο Χατζημιχάλης με τον Μαυρομιχάλη θα υπερασπίζονταν το μονοπάτι που οδηγούσε προς το Κυβέρι, στα νότια. Μιλάμε για ένα σημείο το οποίο στην πραγματικότητα είχε όλο αποθήκες με μύλους. Ήταν ουσιαστικά στην παραλία του χωριού, εκεί όπου βρίσκονταν οι αποθήκες με το αλεύρι. Πίσω από αυτές ήταν και το κτήριο του μύλου, ένας περιτοιχισμένος κήπος και πέτρινος πύργος του άλλοτε αγά της Λέρνας. Ο Μακρυγιάννης, όπως αναφέρει στα απομνημονεύματά του, άρχισε να οχυρώνει τη θέση αυτή δημιουργώντας πολεμίστρες (μασγάλια) για τα τουφέκια, στον περίβολο του κήπου και την κούλια.
Η αντεπίθεση και η τελική νίκη των Ελλήνων
Από την άλλη πλευρά, οι Αιγύπτιοι χώρισαν τον στρατό τους σε τρία μέρη. Έτσι κάποια στιγμή κύκλωσαν τους Έλληνες και άρχισαν σφοδρή επίθεση στις το απόγευμα. Η πλευρά του Μαυρομιχάλη δέχθηκε τρεις διαδοχικές εφόδους αλλά απέκρουσε βοηθούμενος και από τα κανόνια των ελληνικών πλοίων. Στο κέντρο όμως, οι πολυάριθμοι Αιγύπτιοι κατόρθωσαν να εξαναγκάσουν τους άνδρες του Μακρυγιάννη σε υποχώρηση. Ακολούθησε μάχη ωρών και μετά από μια παύση, οι Έλληνες αποφάσισαν να πάρουν αυτοί την πρωτοβουλία και επιτέθηκαν και από τις τρεις πλευρές. Τότε κατάφεραν και εκδίωξαν οριστικά τους Αιγυπτίους. Το βράδυ οι Αιγύπτιοι αποσύρθηκαν στο Κεφαλάρι και στο πεδίο της μάχης εγκατέλειψαν περίπου 50 νεκρούς και αποκόμισαν άλλους τόσους τραυματίες. Στην ελληνική πλευρά υπήρχαν 4 νεκροί ή 5 τραυματίες.
Ουσιαστικά, η μάχη των Μύλων ήταν η πρώτη μεγάλη νίκη των Ελλήνων έπειτα από μια σειρά από ήττες, και απέτρεψε την κατάληψη του Ναυπλίου.
Το μέρος όπου οι Έλληνες οργάνωσαν μάχη πίσω από αποθήκες με αλεύρι
Το χωριό Μύλοι σήμερα είναι ένας οικισμός με περίπου 30 σπίτια στη νότια πλευρά του Άργους. Βρίσκεται κοντά στη λίμνη Λέρνης και το ακολουθεί ένδοξη ιστορία. Μια ιστορία που γράφτηκε πίσω από τις αποθήκες με το αλεύρι μιας και υπήρχαν μεγάλα αποθέματα δημητριακών τα οποία είχε συγκεντρώσει εκεί η κυβέρνηση για τον εφοδιασμό του στρατού του Κολοκοτρώνη.
Εκτός από το γεγονός ότι εκεί σημειώθηκε η σημαντική και νικηφόρα Μάχη, η σπουδαιότητα των Μύλων οφειλόταν επίσης στο ότι από εκεί θα μετέφεραν νερό στο Ναύπλιο, στην περίπτωση που ο Ιμπραήμ κατέστρεφε το υδραγωγείο της πόλης. Παρ’ όλη όμως τη σπουδαιότητά τους, οι Μύλοι ήταν ανοχύρωτοι, όπως αναφέρει το exploringgreece.