Η όσφρηση μας δίνει τη δυνατότητα να επαναφέρουμε στη μνήμη μας αγαπημένες σκηνές από το παρελθόν. Έχουμε την τάση να συνδέουμε γεγονότα, στιγμές, συζητήσεις και πρόσωπα με κάποια μυρωδιά. Τη μητέρα μας με τα φρεσκοπλυμένα ρούχα, τη γιαγιά μας με τα αχνιστά κουλουράκια, το φθινόπωρο με το βρεγμένο χώμα και το καλοκαίρι με το άρωμα του πεπονιού. Αυτές οι μικρές δόσεις νοσταλγίας μπορεί να εμφανιστούν στο υποσυνείδητό μας ανά πάσα στιγμή. Δίπλα σε κάποιον επιβάτη του μετρό, έξω από ένα φούρνο ή μία παιδική χαρά. Όμως διαρκούν ελάχιστα, εξαφανίζονται μετά από κάποια δευτερόλεπτα. Αν όμως μπορούσαμε να τις αιχμαλωτίσουμε σε μικρά, γυάλινα μπουκαλάκια; Με αυτόν τον τρόπο δε θα μπορούσαμε να επισκεφθούμε τις αναμνήσεις μας για όσο χρόνο θέλουμε;
Αυτός είναι και ο στόχος της Έιμι Ράντκλιφ που πρόσφατα σχεδίασε την πρώτη συσκευή που αποθηκεύει τις μυρωδιές και στη συνέχεια τις αναπαράγει τεχνητά. Σύμφωνα με την ίδια, η εικόνα έχει πλέον χάσει την αξία που είχε. Σπάνια τυπώνουμε φωτογραφίες, δεν τις αποθηκεύουμε πια σε άλμπουμ. Όλες βρίσκονται σε ένα σκληρό δίσκο, είναι αναλώσιμες. Η πρωτότυπη συσκευή της Ράντκλιφ ονομάζεται Μάντελαϊν, είναι κεραμική και λειτουργεί σαν έναν φωτογραφικό φακό 35mm. Μόνο που δεν απαθανατίζει στιγμές και δε βγάζει φωτογραφίες. Αιχμαλωτίζει μυρωδιές και τις αναπαράγει σε μικρά φιαλίδια αναμνήσεων.
Η τεχνολογία που χρησιμοποιήθηκε για το σχεδιασμό του Μάντελαϊν δεν είναι καινούρια. Χρησιμοποιείται επί δεκαετίες από επιστήμονες που αναλύουν τις μυρωδιές στα τροπικά δάση και από αρωματοποιούς που αποθηκεύουν σε μπουκαλάκια τις νότες λουλουδιών. Ποια είναι η διαδικασία; Ένα οποιοδήποτε αντικείμενο τοποθετείται μέσα σε έναν άδειο γυάλινο θόλο. Το αντικείμενο συνδέεται με μια οσμοπαγίδα μέσω ενός σωλήνα αέρος. Ο σωλήνας τραβά τον αέρα του θόλου και η οσμοπαγίδα τον αιχμαλωτίζει. Η ολοκλήρωση του αρώματος απαιτεί κάποια λεπτά ή κάποιες μέρες, ανάλογα με την πυκνότητα της μυρωδιάς.
Αν το άρωμα επρόκειτο να διατεθεί προς πώληση, η ρητίνη θα περνούσε από μοριακή ανάλυση όπου οι ειδικοί θα αναδημιουργούσαν το άρωμα με μια τεχνητή μέθοδο. Ο τελικός στόχος της Ράντκλιφ δεν είναι η δημιουργία αρωμάτων αλλά η μετατροπή των μυρωδιών σε κάψουλες που θα επαναφέρουν στιγμές του παρελθόντος μέσα από φωτογραφικά στιγμιότυπα. Με λίγα λόγια, οι μυρωδιές μας θα αποτυπώνονται σε φωτογραφίες!
