Οι ψευδείς ειδήσεις είναι πιο πρωτότυπες και έχουν μεγαλύτερη συναισθηματική φόρτιση γιαυτό εξαπλώνονται ταχύτερα από τις αληθινές
Οι ψευδείς ειδήσεις (fakenews) - για παράδειγμα οι ψεύτικοι θάνατοι διάσημων - ταξιδεύουν πολύ πιο γρήγορα και σε περισσότερους ανθρώπους από ό,τι οι αληθινές, δείχνει νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα, η μεγαλύτερη τού είδους της μέχρι σήμερα, που επιβεβαιώνει τη δύναμη των μέσων κοινωνικής δικτύωσης να παραπληροφορούν.
Οι ψευδείς ειδήσεις είναι 70% πιθανότερο να εξαπλωθούν μέσω του Twitter από ό,τι οι αληθινές ενώ βρίσκουν εύκολα μεγαλύτερο ακροατήριο. Ενώ η αλήθεια σπάνια διαχέεται σε περισσότερους από 1.000 χρήστες, το κορυφαίο 1% των ψευδών ειδήσεων συνήθως εξαπλώνεται σε 1.000 έως 100.000 ανθρώπους.
Μία αληθινή είδηση χρειάζεται περίπου εξαπλάσιο χρόνο για να φθάσει σε 1.500 ανθρώπους, σε σχέση με τον χρόνο που μία ψευδής είδηση φθάνει στον ίδιο αριθμό ανθρώπων.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον δρα Σορούς Βοσούγκι του Εργαστηρίου Κοινωνικών Μηχανών του Media Lab του Πανεπιστημίου ΜΙΤ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Science», σύγκριναν τη διάχυση της αληθούς και της ψευδούς πληροφόρησης μέσω διασποράς (retweeting) των μηνυμάτων στο Twitter μεταξύ 2006-2017.
Η δύναμη των ψευδών ειδήσεων
Συνολικά, αναλύθηκε η πορεία περίπου 126.000 ιστοριών, τις οποίες προώθησαν με «τιτίβισμα» (tweet) τρία εκατομμύρια άνθρωποι πάνω από 4,5 εκατομμύρια φορές. Αυτές οι ιστορίες χωρίσθηκαν σε αληθινές και ψευδείς και μετά έγινε σύγκριση για την πιθανότητα μία ιστορία να αναπαραχθεί μέσω του Twitter.
Διαπιστώθηκε ότι οι ψευδείς ειδήσεις και γενικότερα οι ψευδείς πληροφορίες όχι μόνο εμφανίζουν συνεχή αύξηση στο Twitter, αλλά, επίσης, διασπείρονται πολύ πιο μακριά, πιο γρήγορα, πιο βαθιά και πιο πλατιά από ό,τι η αλήθεια και αυτό αφορά όλες τις κατηγορίες πληροφόρησης.
Οι ψευδείς ειδήσεις με τη μεγαλύτερη και ταχύτερη εξάπλωση είναι αυτές με πολιτικό περιεχόμενο, με ρυθμό τριπλάσιο σε σχέση με τα άλλα είδη ψευδών ειδήσεων που αφορούν π.χ. την οικονομία, την τρομοκρατία, την επιστήμη-τεχνολογία, τον καλλιτεχνικό κόσμο ή τις φυσικές καταστροφές.
Μία βασική ψυχολογική αιτία γι' αυτό είναι ότι οι ψευδείς ειδήσεις έχουν μία πρωτοτυπία και οι άνθρωποι αρέσκονται να μοιράζονται με άλλους ασυνήθιστα πράγματα, χωρίς να πολυνοιάζονται πόσο αληθινά είναι.
Κατά τους ερευνητές, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης οι χρήστες έλκουν καλύτερα την προσοχή των άλλων όταν είναι οι πρώτοι που προβάλλουν «πρωτότυπες» ειδήσεις.
Επίσης, έχουν μεγαλύτερη συναισθηματική φόρτιση, ενισχύοντας τα αισθήματα φόβου, αηδίας, έκπληξης κ.ά., ενώ οι αληθινές ειδήσεις είναι συνήθως πιο αναμενόμενες και «βαρετές».
Ακόμη, η νέα μελέτη δείχνει ότι - αντίθετα από ό,τι θα περίμενε κανεί ς- οι χρήστες που εξαπλώνουν τις ψευδείς ειδήσεις έχουν σημαντικά λιγότερους «ακολούθους», οι ίδιοι «ακολουθούν» σημαντικά λιγότερους ανθρώπους, είναι γενικότερα πολύ λιγότερο ενεργοί στο Twitter και ξεκίνησαν να το χρησιμοποιούν πιο πρόσφατα. Παρόλα αυτά, καταφέρνουν να διασπείρουν αποτελεσματικότατα την παραπληροφόρηση.