«Καθώς κατευθυνόταν πεζή στη Ναυτική Σχολή της Κοπεγχάγης, ένας δεκαεπτάχρονος δευτεροετής δόκιμος, ρίχνοντας ένα αφηρημένο βλέμμα στο φύλλο της εφημερίδας με το οποίο ήταν τυλιγμένο το κολατσιό του, ανακάλυψε ότι είχε μόλις επιλεγεί από τις Μεγάλες Δυνάμεις για να γίνει βασιλεύς της Ελλάδος».
Η φράση που αναφέρεται στον τρόπο με τον οποίο ο πρίγκιπας Χριστιανός Γουλιέλμος Φερδινάνδος Αδόλφος Γεώργιος, γνωστός με το όνομα Γεώργιος Α΄. έμαθε ότι θα γινόταν ο δεύτερος, μετά τον Όθωνα, βασιλιάς της νεώτερης Ελλάδας, εισάγει τον αναγνώστη στα «Περί της Βασιλείας στη Νεώτερη Ελλάδα», όπως λέγεται το νέο βιβλίο του ιστορικού Κώστα Μ. Σταματόπουλου. Έτσι, με τη συγκεκριμένη έκδοση του Οίκου Καπόν, που θα παρουσιαστεί σήμερα Δευτέρα 23 Μαρτίου 2015 και ώρα 19.00 στην Εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία (Πανεπιστημίου 22), συνεχίζεται από τον συγγραφέα η ανάδειξη ενός από τους πλέον ανεξερεύνητους θεσμούς στην ιστορία της νεότερης Ελλάδος.
«Δεν υπάρχει ούτε μία σοβαρή και τεκμηριωμένη βιογραφία για τα πρόσωπα που υπήρξαν ρυθμιστές του πολιτεύματος και αρχηγοί του ελληνικού κράτους» γράφει στον πρόλογο του βιβλίου ο Μελέτης Η. Μελετόπουλος, διδάκτωρ Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών Πανεπιστημίου Γενεύης, που χαρακτηρίζει τον Κ. Μ. Σταματόπουλο ως τον σημαντικότερο στην Ελλάδα ιστορικό ερευνητή του φαινομένου της βασιλείας. Σημειώνει, δε, ότι «ακόμη και σήμερα που έχει περάσει ικανό χρονικό διάστημα από το Δημοψήφισμα του 1974, η συζήτηση περί βασιλείας, εξακολουθεί να προκαλεί έντονες συναισθηματικές και ιδεολογικές αντιδράσεις».
Με επίκεντρο τον βασιλικό θεσμό, που σημάδεψε τα πολιτικά πράγματα στην Ελλάδα τους δύο προηγούμενους αιώνες, ο συγγραφέας δεν περιορίζεται στην εξιστόρηση μιας λιγότερο ή περισσότερο γνωστής ιστορικής πραγματικότητας. Παρουσιάζει νέα και άγνωστα στοιχεία της πολιτικής και βασιλικής ιστορίας της χώρας, διατυπώνοντας παράλληλα ερμηνείες και κρίσεις για γεγονότα, όπως ο Εθνικός Διχασμός, αλλά και πρόσωπα, όπως ο Κωνσταντίνος Β' και η Φρειδερίκη, οι αμφιλεγόμενες μορφές των οποίων αναλύονται με μια προσπάθεια να διαχωριστεί ο μύθος από την πραγματικότητα. Επίσης, πραγματοποιεί μια θεωρητική προσέγγιση ως προς τις ιδεολογικές βάσεις του μοναρχικού θεσμού στην Ελλάδα από την ελληνιστική περίοδο και, στη συνέχεια, σε σχέση με την παράδοση της Ορθοδοξίας, ενώ επιχειρεί, μέσα από την παράθεση στοιχείων για την πολιτική συμπεριφορά του Έλληνα διαχρονικά και τις σχέσεις του με την εξουσία κάθε μορφής, να εξηγηθεί ο λόγος επιλογής του συγκεκριμένου πολιτεύματος μετά το πέρας του Αγώνα της Ανεξαρτησίας, λαμβάνοντας -φυσικά- υπόψη την ελληνική και ευρωπαϊκή συγκυρία.
Το βιβλίο χωρίζεται σε τρία μέρη. Στο πρώτο παρουσιάζεται η διαδρομή του βασιλικού θεσμού, με έμφαση στην αντιφάσεις των συνταγματικών κειμένων και στην ευπάθεια του πολιτεύματος της Βασιλευόμενης Δημοκρατίας, στο δεύτερο τα δύο πρόσωπα που προαναφέρθηκαν συν του Γεωργίου Α΄ και στο τρίτο η κοινωνική προσφορά μελών των δύο δυναστειών που βασίλεψαν στην Ελλάδα, με τον επίλογο να κλείνει γύρω από τους λόγους και τρόπους που έγινε η διάρρηξη της σχέσης λαού και βασιλείας. Η έκδοση αποτελεί το καταστάλαγμα των μακροχρόνιων ερευνών του ιστορικού, που τον οδήγησαν στη συγγραφή του μνημειώδους δίτομου έργου «Το Χρονικό του Τατοΐου (1800-2003)» από τις εκδόσεις Καπόν, αλλά και στο τωρινό του πόνημα, καθιστώντας τον ως τον πλέον ειδικό για το ζήτημα της βασιλείας στη νεώτερη Ελλάδα. Όπως αναφέρεται και στο εισαγωγικό σημείωμα του βιβλίου, το κείμενο, που αρχικά γράφτηκε στα γαλλικά για να μεταφραστεί στη συνέχεια από τον συγγραφέα και με τις απαραίτητες προσθήκες και διευκρινίσεις στα ελληνικά, αποτελεί απλώς μια εισαγωγή σε ένα θέμα ακόμα ανεξερεύνητο. Εκεί ίσως βρίσκεται και μέρος της σημασίας του έργου, καθώς όχι μόνο βγάζει το ζήτημα από την αφάνεια, αλλά θέτει και τις βάσεις για έναν γόνιμο διάλογο.
Στην παρουσίαση του βιβλίου θα μιλήσουν, εκτός από τον συγγραφέα, οι δημοσιογράφοι Νίκος Βατόπουλος και Kώστας Ιορδανίδης, καθώς και ο αναπληρωτής καθηγητής Σύγχρονης Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Ευάνθης Χατζηβασιλείου.
