ή αλλιώς "ένα θέατρο επιβίωσης"
«Στα έργα μου δημιουργώ βιώσιμους χώρους, στους οποίους ακόμα και αν συνέβαινε μία πραγματική καταστροφή, όπως ένας σεισμός, θα μπορούσε κάποιος να ζήσει εκεί».
Αυτό πιστεύει ο νέος σούπερσταρ σκηνοθέτης και εικαστικός της γαλλικής αβανγκάρντ, Φιλίπ Κεν, που έρχεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, ύστερα από πρόσκληση της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών, με ένα θέαμα -ύμνο στη φιλία και την έννοια της κοινότητας.
Από τις 26 έως τις 28 Φεβρουαρίου, ο πρωτοπόρος Γάλλος δημιουργός (ο οποίος από το 2003 θριαμβεύει στα φεστιβάλ της Αβινιόν, της Βιέννης, της Νέας Υόρκης και του Χονγκ Κονγκ με την εικονοκλαστική δύναμη των παραστάσεών του), θα μας χαρίσει τρεις λευκές νύχτες, μεταμορφώνοντας σε αλπικό τοπίο τη σκηνή της Στέγης. Στην παράσταση «Η Μελαγχολία των δράκων» οι θεατές παρακολουθούν όσα συμβαίνουν όταν το ξεχαρβαλωμένο Citroen μιας ξεπεσμένης μπάντας χεβυμεταλλάδων «μένει» στο μέσον ενός απόκοσμου χιονισμένου τοπίου, και η Ιζαμπέλα, μια ηλικιωμένη κάτοικος της περιοχής, προσφέρεται να το επισκευάσει. Με τη σειρά τους εκείνοι, προκειμένου να την ευχαριστήσουν, στήνουν ένα «ψυχαγωγικό πάρκο», μια hard-rock Disneyland, με ό,τι διαθέτουν στο ρεπερτόριό τους.
«Η σχέση του ανθρώπου με τη φύση είναι πάντοτε παρούσα στις παραστάσεις μου, όπως συμβαίνει και στη «Μελαγχολία των Δράκων», που είναι μια ωδή στη φύση καθώς κατά την προετοιμασία της περάσαμε με τους ηθοποιούς πολύ χρόνο στο δάσος. Γύρω από αυτό οικοδομήθηκε μία σκηνογραφία που λαμβάνει υπόψη το ρόλο του ανθρώπου στο τοπίο, που ενέχει τη λειτουργία ενός οικοσυστήματος εντός του οποίου εμβαπτίζονται οι ηθοποιοί».
Αυτά ανέφερε, μεταξύ άλλων, το βράδυ της Πέμπτης (25/2) ο Φιλίπ Κεν σε μια συνάντηση με το κοινό, που πραγματοποιήθηκε στο αμφιθέατρο του Γαλλικού Ινστιτούτου.
Πεπεισμένος, όπως είπε, ότι «το θέατρο είναι ένας χώρος παρατήρησης για τα μεγάλα ζητήματα που μας απασχολούν και νιώθουμε ότι μας απειλούν» τόνισε το ενδιαφέρον του για «ένα πιο προσωπικό θέατρο, όπου οι δραματουργικές εντάσεις έχουν επίπτωση στην ενσυναίσθηση και στις προσδοκίες του θεατή. Με μικρές ομάδες που έχουν επίγνωση του κινδύνου και προσπαθούν να βρουν τη θέση τους μέσα στον κόσμο».
Στη συζήτηση, που συντόνισε η καλλιτεχνική διευθύντρια της Στέγης Κάτια Αρφαρά, ο Κεν έκανε μία αναδρομή στις βασικές στιγμές των έργων του, αναφέρθηκε στον τρόπο που αντιμετωπίζει τη σκηνή σαν «ένα μικρόκοσμο, ένα εργαστήριο έρευνας και παρατήρησης», στη σκηνογραφία που αποτελεί «αναπόσπαστο τμήμα της δραματουργίας» του και στην προεργασία που κάνει με τους ηθοποιούς του πάνω στους οποίους στήνονται οι παραστάσεις.
«Τίποτα δεν έχει προαποφασιστεί πριν ξεκινήσουν οι πρόβες. Δεν υπάρχει ένα έτοιμο κείμενο ή σκηνικά. Θέλω ν' αποφεύγω τη συνήθεια και κάθε φορά μ' ενδιαφέρει να επινοώ νέους κόσμους. Διατηρώ αυτό το χώρο της ελευθερίας ακόμα και μετά την πρεμιέρα, ώστε να έχει κανείς την αίσθηση ότι όλα μπορούν να συμβούν, σαν μία μορφή συνωμοσίας μεταξύ κοινού και ηθοποιών. Ο τίτλος της παράστασης είναι η αρχή της έμπνευσης, ενώ η μουσική είναι βασικό στοιχείο των έργων μου και επιτρέπει-πιστεύω -στους θεατές, να μετέχουν σε αυτό που συμβαίνει επί σκηνής έστω και για μία στιγμή εφήμερη» εξήγησε ο ίδιος και τόνισε πως στόχος του είναι η δημιουργία ενός «οικονομικού» θεάτρου: «Ένα «θέατρο σε κιτ» όπως ακριβώς ένα κιτ- επιβίωσης, όπου σε διαφορετικές παραστάσεις μου θα μπορούν χρησιμοποιηθούν οι ίδιοι ηθοποιοί και τα ίδια ενδεχομένως σκηνικά αντικείμενα».
Για τη δημιουργία κάθε νέας παραγωγής του, ο Κεν ακολουθεί τις αρχές του παιχνιδιού «Ντόμινο»: η τελευταία σκηνή κάθε δουλειάς του «γεννά» την πρώτη σκηνή της επόμενης:«Συχνά ξεκινάω μία παράσταση από το τελευταίο λεπτό της προηγούμενης, γιατί έχω την αίσθηση ότι δημιουργείται ένα έπος, όπως το Star Wars, που αφηγείται την περιπέτεια των ηθοποιών που με ακολουθούν στις παραστάσεις μου, κάτι που θέτει και την έννοια της φθοράς με την ευγενή της διάσταση».
Με αυτή τη λογική «Η Μελαγχολία των Δράκων» προέκυψε από το «L' Effet de Serge» (Τα εφέ του Σέργιου), ένα θέαμα όπου ο βασικός χαρακτήρας -που τον υποδύεται ο Gaëtan Vourc'h-, είναι ένας μοναχικός καλλιτέχνης που στήνει κάθε Κυριακή μικρές παραστάσεις για τους φίλους του με ό,τι υπάρχει μέσα στο διαμέρισμά του.
«Το έργο περιστρέφεται γύρω από το γεγονός ότι η τέχνη και η ποίηση πρέπει να αποτελούν συστατικό στοιχείο της ζωής μας. Στην παράσταση ο Gaëtan είναι ο μόνος που παραμένει σταθερός, όλο το υπόλοιπο κάστινγκ -που υποδύεται τους φίλους του Σεργιου- αποτελείται από τυχαίους ανθρώπους που συναντάμε στις περιοδείες μας. Εως τώρα έχουμε πάει την παράσταση σε 35 χώρες και έχουν συμμετάσχει 2000 άτομα, όχι απαραίτητα ηθοποιοί, αλλά και ερασιτέχνες, καλλιτεχνικοί διευθυντές, ενώ μια φορά είχε παίξει και η καθαρίστρια του θεάτρου. Κάθε φορά για μένα οι ηθοποιοί αποτελούν πηγή έμπνευσης και υλικό για την παράσταση. Μέσα από τη δουλειά τους προκύπτει το αποτέλεσμα και τη χρειάζομαι αυτή την ανταλλαγή».
Γεννημένος το 1970, ο Κεν είχε τη συνήθεια ως παιδί να συλλέγει και να παρατηρεί έντομα. Δεν έγινε όμως ποτέ εντομολόγος. Αντ' αυτού, αξιοποίησε τις σπουδές του στις εικαστικές τέχνες, αρχικά ως σκηνογράφος στο θέατρο και την όπερα, αλλά και σε εκθέσεις, μέχρι που ίδρυσε, το 2003, το Vivarium Studio (που σημαίνει «ενυδρείο» ή/και «γυάλινο θηριοτροφείο» ) στο Παρίσι με ιδρυτικό στόχο την έκθεση του ανθρώπινου είδους σε συνθήκες μικροβιολογικού εργαστηρίου.Οπως είπε ο ίδιος για την παράσταση -που ανήκει στο πρότζετ του «Welcome to Caveland» -εμπνεύστηκε από τη μυθολογία, τον Πλάτωνα έως και τον Μπιν Λάντεν. «Το θέατρο είναι η τέχνη της σπηλιάς και θέλω να δώσω την ευκαιρία στο φυτικό και ζωικό κόσμο να γίνουν πρωταγωνιστές» δήλωσε ο ίδιος.
Από το 2014, ο Κεν είναι ο καλλιτεχνικός συν-διευθυντής του θεάτρου Nanterre-Amandiers, Centre dramatique national.
Εκτός από παραστάσεις που προορίζονται για θεατρικές σκηνές, ο Κεν δημιουργεί site-specific περφόρμανς και εικαστικές παρεμβάσεις σε δάση και λίμνες, αλλά και σε χωματερές και γκαλερί. Η επόμενη δουλειά του είναι μία αλληγορική ιστορία με πρωταγωνιστές επτά γιγάντιους τυφλοπόντικες. Οπως είπε ο ίδιος για την παράσταση -που ανήκει στο πρότζετ του «Welcome to Caveland» -εμπνεύστηκε από τη μυθολογία, τον Πλάτωνα έως και τον Μπιν Λάντεν.
Η μελαγχολία των δράκων
Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών
Λ. Συγγρού 107-109
219 9005800
26-28/2
Σκηνοθεσία: Philippe Quesne
Κατάλληλο για ανηλίκους 14+ με συνοδεία ενήλικα
