Τα τελευταία live στην Αβάνα
Γλυκόπικρο το αντίο των Buena Vista Social Club στην Αβάνα. Μετά από ένα παρατεταμένο adios tour σ' όλον τον πλανήτη, η θρυλική πια μουσική συντροφιά έδωσε στο Teatro Karl Marx, το Σάββατο, 14 Μαΐου, την πρώτη από τις δύο συναυλίες αποχαιρετισμού της στην πόλη απ' όπου ξεκίνησε πριν 20 χρόνια.
Είκοσι χρόνια πριν. Ο Ράι Κούντερ, ο Βρετανός παραγωγός Νικ Γκολντ και ο Κουβανός διευθυντής ορχήστρας Χουάν ντε Μάρκος Γκονσάλες μάζεψαν μια ομάδα βετεράνων μουσικών της Κούβας, τους βάφτισαν «Buena Vista Social Club» (από ένα κλαμπ στην Αβάνα που κατέβασε ρολά τη δεκαετία του '40) και ηχογράφησαν έναν δίσκο- φαινόμενο: Πούλησε πάνω από 12 εκατομμύρια αντίτυπα, σ' όλον τον κόσμο.
Η μπάντα έγινε σύντομα εμπορικό σήμα. Το Rolling Stone γράφει «since then, the name has become as much brand as band». Το ντοκιμαντέρ που γύρισε ο Βιμ Βέντερς για τη μπάντα ήταν υποψήφιο για Όσκαρ το 2000. Ο κόσμος άρχισε με δύναμη να ενδιαφέρεται για τα είδη της κουβανέζικης μουσικής, το σον, το μάμπο, τη γκουαχίρα, το μπολέρο.
Σάββατο, 14 Μαΐου. Λίγα τα μέλη της αρχικής σύνθεσης που έχουν απομείνει. Το βάρος σήκωσαν ο λαουτίστας Μπαρμπαρίτο Τόρες και ο τρομπετίστας Μανουέλ Μιραμπέλ. Μεγάλης διάρκειας guest appearances από τον κιθαρίστα Ελιάδες Οτσόα και την αειθαλή φωνή, την Ομάρα Πορτουόντο. Με την εμφάνισή της, το πλήθος στην Αβάνα, για πρώτη φορά στο πόδι (οι Buena Vista πάντα ήταν πιο δημοφιλείς στο εξωτερικό, παρά στην Κούβα). Η Ομάρα τους ξεσήκωσε με πέντε τραγούδια, επέβαλε να σηκωθούν, να συνοδεύσουν με παλαμάκια και να χορέψουν το «No me llores mas (Μη μου κλαις άλλο)».
Πολλά αλλάζουν στην Κούβα. Έχουν αλλάξει οι σχέσεις των ΗΠΑ με την Κούβα, βλέπετε. Οι Buena Vista Social Club ήταν, όμως, πάντα εστιασμένοι στην μουσική. Το ίδιο κι εκείνο το Σάββατο, πριν τη συναυλία. Μιλώντας στο Rolling Stone, η Ομάρα Πορτουόντο είχε το μυαλό της στο (καινούργιο) ντοκιμαντέρ: «Ελπίζουμε ότι θα βγει στις αίθουσες τον Δεκέμβριο. Και δεν βλέπω την ώρα να πάρω το Όσκαρ μου, τον Ιανουάριο (του '17, εννοείται)».
Για την ώρα, δεν υπάρχουν βίντεο-ντοκουμέντα από την πρώτη συναυλία αποχαιρετισμού που δόθηκε στην Αβάνα. Αναγκαστικά, αρκούμαστε σε μια καταπληκτική συναυλία που έδωσαν στην κουβανέζικη πρωτεύουσα, το '15. Γιορτή, πραγματική