Πάνε δέκα χρόνια από τον Νοέμβριο του 2001, όταν, με τον τίτλο «Το νέο ξεκίνημα του αργεντινού κινηματογράφου», το 42ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης αφιέρωσε ένα ολόκληρο πρόγραμμα σ’ αυτό που τότε αποκαλούνταν «νέο αργεντίνικο σινεμά».
Ήταν μια διορατική επιλογή, μια που στο ίδιο τμήμα συγκεντρώθηκαν, μεταξύ άλλων, οι πρώτες ταινίες της Λουκρέσια Μαρτέλ (Ο βάλτος), του Λισάνδρο Αλόνσο (Ελευθερία), του Πάμπλο Τραπέρο (Κόσμος-γερανός) και του Αδριάν Καετάνο (Βολιβία).
Για πρώτη φορά, ένα διεθνές φεστιβάλ συγκέντρωσε αυτές τις ταινίες και αυτούς τους σκηνοθέτες, για να προβάλει ένα ρεύμα που ως τότε βρισκόταν εντελώς στο περιθώριο. Σήμερα, όλα αυτά τα ονόματα λάμπουν στον κόσμο του σινεμά, και έχουν ήδη σημαντικό έργο στο ενεργητικό τους.
Πάνω από μια δεκαετία αργότερα, το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης επαναλαμβάνει τη συγκέντρωση ενός πυρήνα νέων σκηνοθετών και νέων ταινιών που προέρχονται από την Αργεντινή. Σ’ αυτό το χρονικό διάστημα, πολλά πράγματα έχουν αλλάξει. Η χώρα πέρασε μια πολιτική, οικονομική και κοινωνική κρίση χωρίς προηγούμενο, από την οποία μπόρεσε ευτυχώς να ανανήψει. Ο νόμος περί κινηματογράφου ξεκίνησε να αποφέρει καρπούς και αύξησε την παραγωγή, που αριθμεί γύρω στις εκατό ταινίες φιξιόν και ντοκιμαντέρ κάθε χρόνο. Το ψηφιακό φορμά, όπως συμβαίνει σ’ όλο τον κόσμο, εκδημοκράτισε την πρόσβαση στα μέσα παραγωγής. Μια αργεντίνικη ταινία που βγήκε από μεγάλο στούντιο, κέρδισε το Όσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας (Το μυστικό στα μάτια της, του Χουάν Χοσέ Καμπανέγια), το 2010. Κι έτσι, μια ολόκληρη νέα γενιά κινηματογραφιστών αναδύθηκε και βρήκε θέση στο κενό που υπήρχε εκείνη την εποχή.
Όπως συνέβη και το 2001, έτσι και το 2013, η πλειοψηφία των ταινιών που επελέγησαν για το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης βγήκαν από τη δεξαμενή του Φεστιβάλ BAFICI του Μπουένος Άιρες, το οποίο εξακολουθεί να έχει προνομιακή θέα στον αργεντίνικο κινηματογράφο και να είναι αποφασισμένο να πάρει ρίσκα και να ανιχνεύσει καινούρια μονοπάτια. Στο πρόγραμμα αυτής της χρονιάς συναντούμε σκηνοθέτες πρωτοεμφανιζόμενους, αλλά και άλλους που, αν και ακόμη νέοι, έχουν ήδη πίσω τους ένα έργο αναγνωρισμένο από το διεθνές φεστιβαλικό κύκλωμα.
Ανάμεσα στους πρώτους βρίσκονται οι «πρωτευουσιάνοι» Γιασμίν Λόπες (Λιοντάρια) και Λεονάρντο Μπρεσίσκι (Νύχτα), η γεννημένη στη Σάλτα Μπάρμπαρα Σαρασόλα-Ντέι (Τη λάθος ώρα) και οι «Τουκουμάνοι» Αγουστίν Τοσκάνο και Εσεκιέλ Ραδούσκι (Οι ιδιοκτήτες). Με εξαίρεση τους Ιδιοκτήτες – που είναι η πρώτη ταινία που παράγεται στην επαρχία του Τουκουμάν εδώ και περίπου τρεις δεκαετίες, και ήρθε στο προσκήνιο μετά από έναν διαγωνισμό για πρωτοεμφανιζόμενους δημιουργούς του Εθνικού Ινστιτούτου Κινηματογράφου και Οπτικοακουστικών Τεχνών INCAA–, που συνδυάζει το χιούμορ με την κοινωνική κριτική, οι υπόλοιπες ταινίες διακρίνονται από έναν τόνο σοβαρότητας και ενδοσκόπησης. Οι εσωτερικές συγκρούσεις επιβάλλονται στην εξωτερική πραγματικότητα, όπως στο Τη λάθος ώρα, όπου βλέπουμε την παλαιά πατριαρχική δομή που επικρατεί ακόμα στην ύπαιθρο.
Από την άλλη, τόσο ο Σαντιάγο Λόσα (Λα Πας), όσο κι ο Μάρκο Μπέργκερ (Χαβάη) και ο Ματίας Πινιέιρο (Βιόλα), έχουν γυρίσει διάφορες ταινίες στο παρελθόν, αν και κυμαίνονται ηλικιακά από 40 ώς 30 ετών αντιστοίχως. Αυτή η άνθιση έγινε δυνατή χάρη στη δυναμική και τη ζωτικότητα του νέου αργεντίνικου σινεμά που επέτρεψε στους σκηνοθέτες να υλοποιούν τα σχέδιά τους γρήγορα κι αποτελεσματικά, ξεπερνώντας εμπόδια και προσελκύοντας πόρους από την ίδια τη χώρα τους, αλλά κι από το εξωτερικό. Και υπάρχουν μερικές περιπτώσεις, όπως αυτή του Ματίας Πινιέιρο, όπου ο σκηνοθέτης αναλαμβάνει σχεδόν εξ ολοκλήρου ο ίδιος τη διαχείριση και προώθηση της δουλειάς του.
Τόσο ο Λόσα, όσο κι ο Πινιέιρο –αν και χρησιμοποιούν εντελώς διαφορετικούς τρόπους για να το κάνουν– διασχίζουν ελεύθερα τα σύνορα ανάμεσα στον κινηματογράφο και στο θέατρο. Γνωστός στην Αργεντινή περισσότερο ως δραματουργός, ο Λόσα κάνει ταινίες με ιδιαίτερο εικαστικό ενδιαφέρον, αλλά και με λακωνικό ύφος. Αντιθέτως, ο Πινιέιρο ανατρέχει στις κωμωδίες του Σαίξπηρ για ένα εκτενές πρότζεκτ, το πρώτο μέρος του οποίου είναι η Βιόλα, όπου η καθημερινότητα των νέων του Μπουένος Άιρες μπορεί να βρει εκφραστεί μέσα από την ομορφιά της ελισαβετιανής ποίησης.
Θα προβληθούν οι ταινίες: Βιόλα / Ματίας Πινιέιρο, Αργεντινή, Λα Πας / Σαντιάγο Λόσα, Αργεντινή, Λιοντάρια / Χασμίν Λόπες, Αργεντινή-Γαλλία-Ολλανδία, Νύχτα / Λεονάρντο Μπρεσίσκι, Αργεντινή-Ιταλία, Οι Ιδιοκτήτες / Αγουστίν Τοσκάνο, Εσεκιέλ Ραδούσκι, Αργεντινή, Τη Λάθος Ώρα / Μπάρμπαρα Σαρασόλα-Ντέι, Αργεντινή-Κολομβία-Νορβηγία και Χαβάη / Μάρκο Μπέργκερ, Αργεντινή
Πατήστε εδώ για το αναλυτικό πρόγραμμα προβολών
