Τα έργα προέρχονται από δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές
H τυπογραφία ως "τέχνη της αποτύπωσης γραπτού λόγου και εικόνων σε χαρτί, ύφασμα, μέταλλο ή άλλο υλικό με τη βοήθεια τεχνικών μέσων και συνήθως σε μαζική κλίμακα" μάλλον περνά τη δική της "κρίση" στην εποχή της εικόνας και των ηλεκτρονικών μέσων επικοινωνίας , το βιβλίο επίσης , η τέχνη όμως που γεννάται απ αυτή και με αφορμή αυτή συνεχίζεται...
Απ τον 2ο π.Χ αιώνα στην Κίνα και την δυναστεία των Χαν στην Ασία ως το 15ο αιώνα και το Γουτεμβέργιο στην κεντρική Ευρώπη κύλησε πολύ... μελάνι στα μεταλλικά στοιχεία των τυπογράφων ανα τον κόσμο και τα εντυπα -εκτός απο αναπαραγωγές κειμένων μετατράπηκαν και σε καλλιτεχνικά "προιόντα".
Αυτό το ταξίδι στα σημαντικότερα εικαστικά κινήματα του 20ού αιώνα, που αρχίζει από τα χρόνια και τους καλλιτέχνες της ρωσικής πρωτοπορίας, διανύει σταθμούς του ευρωπαϊκού και αμερικανού μοντερνισμού και καταλήγει σε σύγχρονους Έλληνες και ξένους εικαστικούς - ένα ταξίδι στην αποτύπωση του λόγου σε εικόνα, μέσα και από ειδική ενότητα για τα βιβλία-καλλιτεχνήματα ή artist books ή livres d'astistes, επιχειρεί να παρουσιάσει διεξοδικά η μεγάλη εκθεση με τίτλο "Η τυπογραφία ως καλλιτεχνική πράξη» που αναπτύσσεται απο σήμερα ως και τις 9 Ιουλίου στο Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στη Μονή Λαζαριστών.
Με υλικό που αντλείται απο την...ανεξάντλητη πηγή των έργων της Ρωσικής πρωτοπορίας (Συλλογή Κωστάκη) του μουσείου και φτάνει μέχρι τη συγχρονη καλλιτεχνική δημιουργία με "αφορμή" την τυπογραφία, το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης παρουσιάζει εργα 103 καλλιτεχνών . Τα έργα προέρχονται από δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές.
«Τα φουτουριστικά βιβλία, ένα μεγάλο κεφάλαιο της ρωσικής πρωτοπορίας εκδίδονται με κυβιστική και πριμιτιβιστική εικονογράφηση, με τυπογραφικούς πειραματισμούς και χρήση «υπέρλογης» ποιητικής γλώσσας, γεγονός που αποτελεί ένα ακόμη δείγμα των προθέσεων των καλλιτεχνών της πρωτοπορίας για σύνθεση των τεχνών και ριζική αναμόρφωση των κωδίκων αναπαράστασης και επικοινωνίας με το κοινό τους. (...) Ο συγγραφέας είναι ταυτόχρονα και καλλιτεχνικός επιμελητής και εκδότης. Όλη η παραγωγή φουτουριστικών βιβλίων είναι μια σειρά από μοναδικά καλλιτεχνικά αντικείμενα.
Εκτός από τους πειραματισμούς με τα τυπογραφικά στοιχεία, χρησιμοποιούνται τυπογραφικές μέθοδοι που δεν επιτρέπουν μεγάλα τιράζ. Οι πειραματισμοί με το υλικό (όπως η χρήση χαρτιού ταπετσαρίας, ή η εκτύπωση πάνω σε ύφασμα τσουβαλιού ή η εκτύπωση πάνω σε ήδη τυπωμένο χαρτί εφημερίδας) επεκτείνονται στη χρήση του κολάζ με αποτέλεσμα να δημιουργούν μοναδικά αντίτυπα. Τα βιβλία-καλλιτεχνήματα ή artist books ή livres d'astistes, που αποτελούν μια σημαντική ενότητα της έκθεσης, είτε περιορίζονται στις δύο διαστάσεις με τη μορφή σελίδων ενός βιβλίου που αναρτάται στον τοίχο, είτε επεκτείνονται στο χώρο με τη μορφή γλυπτού ή εγκατάστασης, αξιοποιούν το κολάζ, το σχέδιο, τη φωτογραφία, την ψηφιακή σύνθεση και τα αρχειακά ντοκουμέντα, υιοθετούν εκδοχές άυλης αναπαράστασης, αλλά και σχολιάζουν την ίδια την παράδοση του εικαστικού βιβλίου" σημειώνει η Διευθύντρια του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης Μαρία Τσαντσάνογλου που ανέλαβε την επιμέλεια της εκθεσης απο κοινού με την Συραγώ Τσιάρα, Διευθύντρια του Κέντρου Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης.
«Η συμβολή των κινημάτων της ρωσικής πρωτοπορίας στην εξέλιξη των βιβλίων καλλιτεχνημάτων είναι ιδιαίτερα σημαντική, γεγονός που αποδεικνύεται τις τελευταίες δεκαετίες που οι σύγχρονοι καλλιτέχνες ήρθαν σε επαφή με τον πλούτο και τις καινοτομίες των ρώσων πρωτοπόρων συναδέλφων τους. Εξάλλου, η ευρωπαϊκή τέχνη έχει ενσωματώσει σε μεγάλο βαθμό τις κατακτήσεις των ιταλών φουτουριστών, των εξπρεσιονιστών, των ντανταϊστών και του ολλανδικού De Stijl στην πειραματική τυπογραφία, την ευφάνταστη συναρμογή εικόνας και λόγου, την απελευθέρωση των γραμμάτων από τη συντακτική και περιγραφική του λειτουργία και τη συγκρότηση νέων παραδόσεων αναπαράστασης, απελευθερωμένων από την υποτακτική σχέση του λόγου στην εικόνα ή το αντίθετο. Σήμερα το πεδίο των βιβλίων – καλλιτεχνημάτων, ή artist books γνωρίζει νέα άνθηση και καλύπτει περιοχές που είτε περιορίζονται στις δύο διαστάσεις με τη μορφή σελίδων ενός βιβλίου που αναρτώνται στον τοίχο, τοποθετούνται σε μία επιφάνεια ανάγνωσης, είτε επεκτείνονται στο χώρο, με τη μορφή γλυπτών και εγκατάστασης» σημειώνει η Συραγώ Τσιάρα.
Η έκθεση που ξεκινά σήμερα συνδέεται οργανικά με το «6ο Συνέδριο για την Τυπογραφία και την οπτική επικοινωνία» που θα πραγματοποιηθεί στη Θεσσαλονίκη, 5 – 9 Ιουλίου. Συνδιοργανωτές: Ινστιτούτο Μελέτης & Έρευνας της Τυπογραφίας & Οπτικής Επικοινωνίας, Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Τμήμα Σχεδιασμού & Πολυμέσων του Πανεπιστημίου Λευκωσίας
Στην έκθεση θα γίνονται ξεναγήσεις ανοιχτές για το κοινό με το εισιτήριο εισόδου, από τους επιμελητές-ιστορικούς τέχνης του ΚΜΣΤ, κάθε Σάββατο στις 12:00, από τις 23.04 και μέχρι το τέλος της έκθεσης. Παράλληλα πραγματοποιούνται και εκπαιδευτικά προγράμματα .
Η έκθεση συνδέεται οργανικά με το «6ο Συνέδριο για την Τυπογραφία και την οπτική επικοινωνία» που θα πραγματοποιηθεί στη Θεσσαλονίκη, 5 – 9 Ιουλίου. Συνδιοργανωτές: Ινστιτούτο Μελέτης & Έρευνας της Τυπογραφίας & Οπτικής Επικοινωνίας, Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Τμήμα Σχεδιασμού & Πολυμέσων του Πανεπιστημίου Λευκωσίας
