"Εξαίσια μέρα... φτάσαμε στο Hôtel Seehof στην Gandria, η καρδιά μας σκίρτησε. Είπαμε, εδώ θα γίνουμε ευτυχείς". Με αυτή τη φράση, ο Νίκος Καζαντζάκης περιγράφει τα συναισθήματα που τον κατέκλυσαν αμέσως μόλις έφτασε, συντροφιά με τη φιλόσοφο Έλλη Λαμπρίδη, στο μικρό γραφικό χωριό Γκάντρια, κοντά στο Λουγκάνο της Ελβετίας, στις 11 Μαρτίου 1918.
Μετά την αποτυχία της εκμετάλλευσης, μαζί με τον περίφημο Ζορμπά, του λιγνιτωρυχείου στην Πραστοβά (Μεσσηνιακή Μάνη), ο Νίκος Καζαντζάκης και η Έλλη Λαμπρίδη επισκέπτονται πολλές πόλεις και χωριά της γερμανόφωνης και ιταλόφωνης περιοχής της Ελβετίας, μεταξύ αυτών και το χωριό Γκάντρια, όπου έμειναν δέκα ημέρες.
Ύστερα από 97 χρόνια, σε ανάμνηση αυτής της διαμονής, η Διεθνής Εταιρεία Φίλων Νίκου Καζαντζάκη (ΔΕΦΝΚ), η Ελληνική Κοινότητα του καντονίου του Τιτσίνο και το επίτιμο ελληνικό προξενείο του Λουγκάνο εντοίχισαν, προ διημέρου, στην πρόσοψη αυτού του ξενοδοχείου, κεραμική πλάκα με τα ελληνικά χρώματα, έργο του καλλιτέχνη Luigi Costa.
Στην εκδήλωση συμμετείχαν πολλοί Έλληνες και φιλέλληνες, Ελβετοί και Γάλλοι και -μεταξύ άλλων- χαιρετισμό απηύθυναν ο πρέσβης της Ελλάδας στη Βέρνη Χαράλαμπος Μάνεσης, η αντιδήμαρχος του Λουγκάνο, αρμόδια για τον Πολιτισμό Giovanna Mazzoni, ο πρόεδρος της ΔΕΦΝΚ, πρεσβευτής Ελληνισμού Γιώργος Στασινάκης, ενώ ο συγγραφέας Roberto Genmazzini διάβασε ποίημα στην τοπική διάλεκτο που έγραψε για τον Καζαντζάκη, σε ανάμνηση της διαμονής του μεγάλου Έλληνα λογοτέχνη στην Γκάντρια.
Στις 27 Νοεμβρίου του τρέχοντος έτους, η ελληνική πρεσβεία στη Βέρνη και η ΔΕΦΝΚ θα εντοιχίσουν αναμνηστική πλάκα στη Ζυρίχη, στην πρόσοψη του κτιρίου που στέγαζε το 1918 το προξενείο της Ελλάδας κι όπου διέμεινε επανειλημμένα ο Νίκος Καζαντζάκης, ενώ το Τιτσίνο σχεδιάζει σημαντικές εκδηλώσεις το 2017, με αφορμή την 60η επέτειο από τον θάνατό του.
Ήδη, σε αναρρωτήριο στο Καντεμάριο (κοντά στο Λουγκάνο), όπου διέμεναν το 1955 ο Νίκος και η Ελένη Καζαντζάκη, υπάρχει αναμνηστική πλάκα, από τον περασμένο Ιούνιο.
