"Οι προκλήσεις στο Αιγαίο πηγάζουν από μερίδα της στρατιωτικής μηχανής της γείτονος"
«Η χώρα υλοποιεί μια εξωτερική πολιτική σταθερή στις "κόκκινες" γραμμές της. Συνετή και αποφασιστική στην αποτρεπτική της λειτουργία. Δημιουργό συμμαχιών και στηριγμάτων. Νηφάλια και ψύχραιμη. Μια πολιτική, η οποία χρησιμοποιεί όλα τα διπλωματικά μέσα» τονίζει ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς σε μία εφ' όλης της ύλης συνέντευξή του στην «Καθημερινή της Κυριακής», με επιστέγασμα τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και την πρόσφατη ένταση στο Αιγαίο.
Ο κ. Κοτζιάς τονίζει ότι «δεν θα πρέπει να υποτιμάται η αποφασιστικότητα της Ελλάδας να υπερασπιστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα και την εδαφική της ακεραιότητα», ενώ εξηγεί ότι «στην Τουρκία διεξάγεται μία σκληρή μάχη εξουσίας» τονίζοντας ότι «η Ελλάδα είναι προσεκτική, προκειμένου να μην καταστεί μέρος του προβλήματος».
Επισημαίνει δε ότι «οι προκλήσεις στο Αιγαίο πηγάζουν από μερίδα της στρατιωτικής μηχανής της γείτονος» λόγω της «αναβάθμισης του ρόλου του στρατού, τόσο στο εσωτερικό, για την αντιμετώπιση του κινήματος Γκιουλέν και των Κούρδων, όσο και στο εξωτερικό, Ιράκ και Συρία, και της επανεμφάνισης των Ένοπλων Δυνάμεων να διαμορφώνουν αφενός νέους συμβιβασμούς στο συγκρότημα εξουσίας και αφετέρου να καταγράφουν απαράδεκτες συμπεριφορές εκτός διεθνούς δικαίου». Προσθέτει επίσης ότι «κατά την περίοδο πρωθυπουργίας και προεδρίας της Τουρκίας από τον κ. Ερντογάν, δεν υπήρξε θερμό επεισόδιο. Όμως, αν δεν προσέξει κανείς, μπορεί να προκύψει θερμό επεισόδιο ακόμα και από λάθος».
Σχετικά με το ζήτημα της επέκτασης της επιχείρησης «Σοφία» του ΝΑΤΟ στην κεντρική Μεσόγειο, ο υπουργός Εξωτερικών τονίζει ότι έθεσε ως δεσμευτικό όρο να μας δοθούν νομικές και πολιτικές εγγυήσεις τόσο ως προς το ότι οι πρόσφυγες της περιοχής δεν θα μεταφερθούν σε ελληνικά νησιά, ειδικότερα στην Κρήτη, όσο και ως προς τη μη συμμετοχή τρίτων δυνάμεων που αμφισβητούν την κυριαρχία και εδαφική ακεραιότητα της Ελλάδας.
Αναφορικά με τις σχέσεις της Ελλάδας με τη Ρωσία, με αφορμή την επικείμενη επίσκεψη του Βλαντιμίρ Πούτιν, ο κ. Κοτζιάς υποστηρίζει ότι «παρά τα πολλαπλά προβλήματα που υπάρχουν στις σχέσεις Δύσης και Ρωσίας, θα πρέπει να βρίσκουμε δρόμους συνομιλίας και συνεννόησης με την τελευταία», και επισημαίνει ότι «η Ε.Ε. θα πρέπει να καταλήξει ποια αρχιτεκτονική ασφάλειας επιθυμεί για την ευρωπαϊκή ήπειρο στον 21ο αιώνα: Θα είναι μια αρχιτεκτονική ενάντια στη Ρωσία ή με τη Ρωσία» σημειώνοντας ότι «όλα τα παλιά μέλη της Ε.Ε., όπως και η Ελλάδα, επιλέγουν να συνομιλούν με τη Ρωσία σε αντίθεση με ορισμένα από τα νεότερα».
Ερωτηθείς για τα Βαλκάνια και στις σχέσεις της χώρας μας με τους βόρειους γείτονές της και κυρίως την πΓΔΜ και την Αλβανία ο κ. Κοτζιάς αναφέρθηκε στην επιτυχή έκβαση της ελληνικής πρωτοβουλίας για τη σύγκληση συνδιάσκεψης των υπουργών Εξωτερικών και Εσωτερικών της Ελλάδας, πΓΔΜ, Αλβανίας και Βουλγαρίας στη Θεσσαλονίκη η οποία με την συναπόφαση όλων θεσμοθετείται σε εξαμηνιαία βάση. Αναφέρθηκε επίσης στις «εξαιρετικά καλές σχέσεις με την Βουλγαρία» και στα πρακτικά τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (MOE) με τα Σκόπια. Ως προς το θέμα της ονομασίας είπε ότι «θα πρέπει να ωριμάσουν οι συνθήκες στη γείτονα, ώστε να αποδεχθεί έναν ουσιαστικό συμβιβασμό».
Ειδικότερα για την Αλβανία είπε ότι «είμαστε σε συνεννόηση στη βάση μιας σύνθετης πρότασής μου για την επίλυση του συνόλου των προβλημάτων, εκκρεμοτήτων και αξιοποίησης των δυνατοτήτων για κοινές δράσεις» εκφράζοντας την ελπίδα ότι θα βρεθούν «κοινά μονοπάτια προώθησης των απαραίτητων και δημιουργικών λύσεων».
Ερωτηθείς για τις τριμερείς συνεργασίες που έχει προωθήσει με την Κύπρο, και Αίγυπτο, Ισραήλ, Ιορδανία, Λίβανο ο υπουργός Εξωτερικών τόνισε το ποιοτικό άλμα που έχει διαμορφωθεί με τις πρώτες δύο, σε επίπεδο σχεδόν όλων των υπουργείων και όχι μόνο μεταξύ του ΥΠΕΞ, και τη σημασία που έχουν οι νέες κοινές ευθύνες αλλά και ευκαιρίες στην περιοχή της Α. Μεσογείου. Απτό παράδειγμα η, ελληνικής πρωτοβουλίας, διεθνής διάσκεψη στις 8 και 9 Σεπτεμβρίου στη Ρόδο με τη συμμετοχή έξι ευρωπαϊκών και έξι αραβικών κρατών για ζητήματα ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο που θα συνεισφέρει στη «δημιουργία ενός νέου περιφερειακού θεσμού ασφάλειας».
Τέλος σχετικά με τις πρόσφατες επισκέψεις του στην Αυστρία και τη Σλοβακία, δύο χώρες με τις οποίες είχαν αυξηθεί οι τόνοι λόγω του προσφυγικού, ο κ. Κοτζιάς είπε ότι η επίσκεψή του στην Μπρατισλάβα έδειξε τη θετική και δημιουργικά αναπτυσσόμενη κατάσταση των σχέσεών μας. «Οι σχέσεις των δύο κρατών», είπε, «πέρασαν ορισμένες δυσκολίες εξαιτίας της οικονομικής και προσφυγικής κρίσης. Νομίζω τώρα μας καταλαβαίνουν πολύ καλύτερα. Στο προσφυγικό είχαμε αρχικά την ίδια προσέγγιση με την Αυστρία. Όταν το πρόβλημα διογκώθηκε, η Αυστρία αναζήτησε λύση με εθνικούς όρους. Η επιλογή αυτή υπονόμευε σε ένα βαθμό την ευρωπαϊκή λύση, ενώ δημιουργούσε κινδύνους κατακερματισμού της Ε.Ε.Και κατέληξε: «Προσπάθειά μου ήταν και είναι να υπάρχει απέναντί μας πλήρης σεβασμός και συνθήκες δημιουργικής συνεργασίας. Αυτόν τον αποκαταστήσαμε».
