Μετά τη θετική γνωμοδότηση της επιτροπής αξιολόγησης Σένγκεν την περασμένη Παρασκευή, το Σώμα των Επιτρόπων ενέκρινε σήμερα την έκθεση αξιολόγησης Σένγκεν για την Ελλάδα, καθώς και ένα πακέτο συστάσεων σχετικά με την κάλυψη σοβαρών ελλείψεων που επισημαίνονται στην έκθεση αξιολόγησης, όσον αφορά στην εφαρμογή από την Ελλάδα των κανόνων Σένγκεν, στην διαχείριση των εξωτερικών συνόρων.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Επιτροπής, οι συστάσεις αφορούν διάφορους τομείς, όπως την βελτίωση των διαδικασιών καταγραφής, συμπεριλαμβανομένης της εξασφάλισης επαρκούς προσωπικού και σαρωτών δακτυλικών αποτυπωμάτων για την καταγραφή και την ταυτοποίηση των μεταναστών και τον έλεγχο των ταξιδιωτικών τους εγγράφων μέσω των βάσεων δεδομένων του Συστήματος Πληροφοριών Σένγκεν (SIS) και της Ιντερπόλ, αλλά και εθνικών βάσεων δεδομένων.
Επιπλέον, η Ελλάδα οφείλει να παρέχει τις αναγκαίες εγκαταστάσεις στέγασης κατά τη διαδικασία καταγραφής και να δρομολογήσει τις διαδικασίες επιστροφής των παράτυπων μεταναστών οι οποίοι δεν ζητούν άσυλο και δεν χρήζουν διεθνούς προστασίας. Επίσης, πρέπει να βελτιωθεί η επιτήρηση των συνόρων, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας ενός συστήματος ανάλυσης κινδύνου, και να ενισχυθεί η εκπαίδευση των συνοριοφυλάκων.
Τέλος, πρέπει να βελτιωθούν οι υποδομές και ο εξοπλισμός στα σημεία διέλευσης των συνόρων.
Ειδικότερα, κατά τη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στο Στρασβούργο, ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής Βάλντις Ντομπρόφσκις κάλεσε την Ελλάδα “να εγκαταστήσει ένα αποτελεσματικό σύστημα επιτήρησης που θα καλύπτει τα θαλάσσια σύνορα μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας”. Όπως ανέφερε, αυτή η δράση μπορεί να υποστηριχθεί από θαλάσσιες περιπολίες με τη χρήση πλοίων και ελικοπτέρων, καθώς και ικανοποιητικό αριθμό χερσαίων περιπολιών στα νησιά. “Αυτό θα βοηθήσει έτσι ώστε να εντοπίζονται ακόμα και μικρά πλοία που διασχίζουν τα σύνορα μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας”, δήλωσε ο Βάλντις Ντομπρόφσκις.
“Η δυνατότητά μας να διατηρήσουμε ένα χώρο απαλλαγμένο από ελέγχους στα εσωτερικά σύνορα, εξαρτάται από την ικανότητά μας να διαχειριζόμαστε αποτελεσματικά τα εξωτερικά μας σύνορα. Σήμερα, προτείνουμε μία δέσμη συστάσεων για να διασφαλίσουμε ότι, σε όλα τα εξωτερικά σύνορα της Ελλάδας, διεξάγονται έλεγχοι σύμφωνα με τους κανόνες Σένγκεν”, δήλωσε από την πλευρά του, ο Επίτροπος Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας Δημήτρης Αβραμόπουλος. Συνεχίζοντας, αναγνώρισε “τις προσπάθειες που καταβάλλουν οι ελληνικές αρχές για να βελτιώσουν την κατάσταση”, υπενθυμίζοντας ότι πρέπει να εφαρμόζονται όλα τα τμήματα του συνολικού σχεδίου της Επιτροπής προκειμένου να αντιμετωπιστεί η πρωτοφανής πίεση στα εξωτερικά σύνορα της Ευρώπης. “Στόχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των κρατών μελών είναι να διασφαλιστεί και να ενισχυθεί η Σένγκεν. Μπορούμε να διαφυλάξουμε τον χώρο Σένγκεν μόνον εάν εφαρμόζουμε τους κανόνες που τον διέπουν”, κατέληξε ο Έλληνας επίτροπος.
Σύμφωνα με τη διαδικασία, οι εν λόγω συστάσεις τώρα πρέπει να εγκριθούν από το Συμβούλιο. Για να διασφαλίσει τη συμμόρφωση με αυτές τις συστάσεις, η Επιτροπή μπορεί, βάσει του άρθρου 19α του Κώδικα Συνόρων Σένγκεν, να υποδείξει στο αξιολογούμενο κράτος - μέλος να λάβει συγκεκριμένα μέτρα, όπως η ανάπτυξη ευρωπαϊκών ομάδων συνοριοφυλάκων ή η υποβολή στρατηγικού σχεδίου το οποίο θα καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο το εν λόγω κράτος μέλος θα διαθέσει το δικό του προσωπικό και εξοπλισμό για την αντιμετώπιση των ελλείψεων. Οι προτάσεις της Επιτροπής πρέπει να εγκριθούν από επιτροπή των κρατών - μελών με ειδική πλειοψηφία. Το αξιολογούμενο κράτος μέλος έχει στη συνέχεια προθεσμία τριών μηνών για να ολοκληρώσει τις διορθωτικές δράσεις.
Αν, μετά την παρέλευση τριών μηνών από την έγκριση των συστάσεων του Συμβουλίου, εξακολουθούν να υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις και τα μέτρα που έχουν ληφθεί δεν επαρκούν για την κάλυψη αυτών των ελλείψεων, η Επιτροπή δύναται να ενεργοποιήσει την εφαρμογή της διαδικασίας που προβλέπεται στο άρθρο 26 του Κώδικα Συνόρων Σένγκεν.
Σύμφωνα με το άρθρο 26 του Κώδικα Συνόρων Σένγκεν, εάν τα μέτρα που αναφέρονται στο άρθρο 19α δεν είναι αποτελεσματικά, το Συμβούλιο μπορεί, με βάση πρόταση της Επιτροπής, να συστήσει σε ένα ή περισσότερα κράτη μέλη να επαναφέρουν τους συνοριακούς ελέγχους στο σύνολο ή σε συγκεκριμένα τμήματα των εσωτερικών συνόρων τους ως λύση εσχάτης ανάγκης, προκειμένου να προστατευθεί το κοινό συμφέρον στον χώρο Σένγκεν. Η σύσταση του Συμβουλίου πρέπει να εγκριθεί με ειδική πλειοψηφία.
Σύμφωνα με το άρθρο 26, και στις εξαιρετικές περιστάσεις που περιγράφονται ανωτέρω, οι έλεγχοι μπορούν να επαναφερθούν για διάστημα που δεν υπερβαίνει τους έξι μήνες. Το μέτρο αυτό μπορεί να παραταθεί για επιπλέον εξαμηνιαίες περιόδους μέχρι και δύο έτη.
