Δεν είναι ελληνικό ή τουρκικό το πρόβλημα της παράνομης μετανάστευσης, αλλά οι δύο χώρες είναι θύματα της κατάστασης αυτής. Σε αυτό συμφωνούν Αθήνα και Άγκυρα. Οι πρωθυπουργοί της Ελλάδας και της Τουρκίας Αλέξης Τσίπρας και Αχμέτ Νταβούτογλου αναφέρθηκαν εκτενώς σε αυτό και σε μια σειρά άλλα ζητήματα στην κοινή συνέντευξη που έδωσαν σήμερα στην Άγκυρα.
Ο κ. Τσίπρας αναφέρθηκε στον χτεσινό ποδοσφαιρικό αγώνα μεταξύ των εθνικών ομάδων των δύο χωρών και σχολίασε χαριτολογώντας ότι “μπορεί να πει κάποιος ότι το ισόπαλο αποτέλεσμα αποτελεί Μέτρο Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης!”.
“Τα πρόσφατα προβλήματα έχουν δημιουργήσει συνθήκες ανθρωπιστικής κρίσης στο Αιγαίο και ο θρησκευτικός φανατισμός και η τρομοκρατία, δημιουργούν δυσμενές περιβάλλον στην ευρύτερη περιοχή μας”, είπε ο πρωθυπουργός, και αναφερόμενος στο προσφυγικό ζήτημα είπε ότι “το πρόβλημα οφείλεται στον πόλεμο, τους βομβαρδισμούς, την τρομοκρατία και τις επεμβάσεις στη Συρία”.
“Αντιμετωπίζουμε ένα πρόβλημα που δεν είναι ούτε ελληνικό, ούτε τουρκικό”, είπε ο κ. Τσίπρας και επεσήμανε ότι “η Τουρκία φιλοξενεί περίπου 2,5 εκατομμύρια πρόσφυγες, ενώ περίπου 650 χιλιάδες πρόσφυγες έχουν περάσει στην Ελλάδα”. Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, “χρειαζόμαστε περισσότερα βήματα συντονισμού και συνεργασίας για να χτυπήσουμε το δίκτυο των διακινητών”. Ο πρωθυπουργός υπογράμμισε και τη σημασία του ευρωτουρκικού διαλόγου στο θέμα αυτό.
Ο κ. Τσίπρας έκανε λόγο για τα "ανοιχτά θέματα" στις Ελληνοτουρκικές σχέσεις και αναφερόμενος στις δύο κυβερνήσεις σημείωσε ότι "έχουμε κοινό ορίζοντα τεσσάρων χρόνων".
Ως προς το Κυπριακό ο κ. Τσίπρας έκανε λόγο για βιώσιμη και δίκαιη λύση με βάση τις αποφάσεις του ΟΗΕ. Ως προς το Αιγαίο υπογράμμισε τις αυξημένες παραβιάσεις τα τελευταία δυο χρόνια και την μη σωστή τήρηση των κανόνων αβλαβούς διέλευσης στο Αιγαίο. Είπε μάλιστα ότι οι δύο πλευρές θα ξανασυζητήσουν το θέμα με περισσότερα δεδομένα.
Ερωτηθείς σχετικά με το αίτημα περί τεμένους στην Αθήνα, το οποίο δημοσιογράφος από την Τουρκία το παρουσίασε ως αίτημα της μουσουλμανικής μειονότητας στη Θράκη, ο κ. Τσίπρας είπε ότι "η Θράκη είναι δείγμα ειρηνικής και δημιουργικής συνύπαρξης πολιτισμών", σημειώνοντας ότι "στη Θράκη υπάρχουν δεκάδες τεμένη". Έκανε επίσης λόγο για "απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης για δημιουργία τεμένους στην Αθήνα για τις ανάγκες των Ελλήνων μουσουλμάνων πολιτών, αλλά και των επισκεπτών ή των μεταναστών, πράγμα όμως που δεν σχετίζεται με τη Θράκη".
Ο κ. Τσίπρας ρωτήθηκε για το "μπλοκάρισμα" της Κυπριακής Δημοκρατίας στο άνοιγμα κεφαλαίων στις συνομιλίες μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας. "Η Ελλάδα είναι αρωγός στην ενταξιακή πορεία της Τουρκίας, στο βαθμό που γίνουν τα απαραίτητα βήματα", είπε ο κ. Τσίπρας και πρόσθεσε: "Είμαστε θετικοί στο άνοιγμα των κεφαλαίων. Αλλά να μην κλείνουν εύκολα και στο πόδι. Να ανοίγουν και να εκπληρώνονται οι όροι".
Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με το προσφυγικό θέμα, ο πρωθυπουργός κάλεσε "να αναλογιστούμε γιατί φεύγουν από τα σπίτια τους αυτοί οι άνθρωποι. Αν δεν βρεθεί πολιτική λύση στο πρόβλημα της Συρίας, ό,τι και να κάνουμε δεν θα αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα".
Ο Νταβούτογλου, ξεκινώντας τις δηλώσεις του, έστειε δύο μηνύματα. Πρώτον, αναφέρθηκε στους σεισμούς που σημειώθηκαν στην Ελλάδα και την Τουρκία και σχολίασε πως "λες και οι σεισμοί έκαναν αισθητή την παρουσία τους για να υπογραμμίσουν την κοινή μοίρα της Τουρκίας και της Ελλάδας". Δεύτερον, αναφέρθηκε στο χτεσινό φιλικό ποδοσφαιρικό αγώνα μεταξύ των εθνικών ομάδων των δυο χωρών και είπε ότι "το αποτέλεσμα δεν στενοχώρησε κανέναν, αφού ήταν ισοπαλία".
Ο Τούρκος πρωθυπουργός έκανε λόγο για τέσσερις άξονες ανάπτυξης των ελληνοτουρκικών σχέσεων:
Πρώτον, ανέφερε ότι ως γειτονικές, οι δυο χώρες πρέπει να δημιουργήσουν μια θετική ατζέντα για συνεργασία "στον τουρισμό, το εμπόριο, τις επενδύσεις, την ενέργεια και τις μεταφορές".
Δεύτερον, αναφέρθηκε στα προβλήματα λέγοντας πως αυτά πρέπει να αντιμετωπιστούν "με αμοιβαία κατανόηση". Συγκεκριμένα αναφέρθηκε "στις μειονότητες, το Αιγαίο και το Κυπριακό". Είπε μάλιστα ότι τα θέματα αυτά πρέπει να εξεταστούν "στο πλαίσιο των οικουμενικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων που έχουν οι δύο χώρες από τις συμφωνίες τις οποίες έχουν υπογράψει". Πρόσθεσε πως "οι διερευνητικές επαφές μεταξύ των δύο υπουργείων Εξωτερικών είχαν προχωρήσει αρκετά, αλλά μεσολάβησαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα". Ως προς το Κυπριακό είπε πως "υπάρχει ένα παράθυρο ευκαιρίας" και ότι "η Τουρκία και η Ελλάδα θα συμβάλλουν θετικά στις συνομιλίες στην Κύπρο".
Τρίτον, ο Νταβούτογλου έκανε λόγο για "κοινή στάση της Τουρκίας και της Ελλάδας για το μέλλον της Ευρώπης". Είπε πως "η Ελλάδα είναι από τις πρωτοπόρες χώρες που στηρίζουν την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας".
Τέταρτον, ο Τούρκος πρωθυπουργός αναφέρθηκε στα "περιφερειακά και διεθνή ζητήματα". "Συζητήσαμε πολύ το προσφυγικό θέμα" είπε και τόνισε ότι "το πρόβλημα στη Συρία οφείλεται σε ένα καταπιεστικό καθεστώς και μια τρομοκρατική οργάνωση", χωρίς πάντως να διευκρινίσει αν εννοεί το "Ισλαμικό Κράτος" ή το ΡΚΚ και την "εκδοχή" του στη Συρία.
"Το προσφυγικό δεν είναι πρόβλημα ούτε της Τουρκίας, ούτε της Ελλάδας. Να μη φορτώνει κανείς το βάρος αυτό στους ώμους της Τουρκίας και της Ελλάδας. Οι αρχές περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων που δεσμεύουν την Τουρκία, δεσμεύουν και την Ευρώπη. Η Τουρκία και η Ελλάδα είναι θύματα του ζητήματος αυτού".
Ο Νταβούτογλου είπε πως οι διοικήσεις της ακτοφυλακής στις δύο χώρες θα προχωρήσουν σε συνεργασία και ότι προβλέπεται επίσης η δημιουργία Ελληνοτουρκικού μηχανισμού στον οποίο θα παίρνουν μέρος σχετικά υπουργεία των δυο χωρών.
"Είμαστε ανοιχτοί στην πρόταση της κ. Μέρκελ για τριμερή μηχανισμό μεταξύ της Γερμανίας, της Τουρκίας και της Ελλάδας", είπε ο Νταβούτογλου και τόνισε πως η Άγκυρα προσεγγίζει θετικά και μία συνάντηση ΕΕ-Τουρκίας για το θέμα.
Συνάντηση με Ερντογάν
Το απόγευμα ο Αλέξης Τσίπρας συναντήθηκε και με τον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν στο προεδρικό μέγαρο στην Άγκυρα. Συζητήθηκαν θέματα σχετικά με την τρομοκρατία και το προσφυγικό, δίχως όμως να υπάρξει σχετική ανακοίνωση.
Στη συνέχεια ο πρωθυπουργός συναντήθηκε σε κεντρικό ξενοδοχείο της Άγκυρας πρώτα με τον ηγέτη του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου και στη συνέχεια με την συμπρόεδρο του φιλοκουρδικού Δημοκρατικού Κόμματος των λαών Φιγκέν Γιουκσέκνταγ.
