Άκρατος εθνικισμός, μικροπολιτικά παιχνίδια ή απλά αδιαφορία για την εξωτερική πολιτική και τις διμερείς σχέσεις η αναφορά Μπερίσα στη Μεγάλη Αλβανία από την Πρέβεζα μέχρι το Πρέσεβο και από τα Σκόπια μέχρι την Ποντγκόριτσα; Αναφορά, η οποία έφερε την αναβολή της επίσκεψης του υπουργού Εξωτερικών, Δημήτρη Αβραμόπουλου στη γειτονική χώρα με αφορμή τον εορτασμό των 100 χρονων ανεξαρτησίας των Τιράνων.
Κατά τον διεθνολόγο, Στέλιο Αλειφαντή, δεν είναι τίποτε άλλο παρά εθνικισμός, ο οποίος διαπερνά το πολιτικό σύστημα της Αλβανίας, τους νυν σοσιαλιστές και το κόμμα του πρωθυπουργού, Σάλι Μπερίσα. Ο έγκριτος διεθνολόγος, μιλώντας στο news.gr αναφέρει ότι ο εθνικισμός στη χώρα του Μπερίσα είναι σοβαρή παράμετρος της εξωτερικής πολιτικής. “Ξεκινάει από την ανασφάλεια και τρέφεται από τα συναισθήματα αλυτρωτισμού της αλβανικής διασποράς, στα οποία έχει εγκλωβιστέι η αλβανική πολιτική”. Σύμφωνα με τον κύριο Αλειφαντή, η Αλβανία δεν ενδιαφέρεται για την εξωτερική της πολιτική και δεν υπολογίζει το οποιοδήποτε ρίσκο.
“Το μεγάλο ζητούμενο είναι τι κάνει η Ελλάδα σε αυτή την περίπτωση. Η εξωτερική μας πολιτική έχει χάσει πολλά από τα σημεία στήριξης, τα οποία είχε, μέσα στην τελευταία δεκαετία”, αναφέρει χαρακτηριστικά. Όπως υποστηρίζει ο κύριος Αλειφαντής, δεν είναι μόνο η κρίση που χειροτέρευσε τη διαχείριση των εξωτερικών μας θεμάτων. “Δεν συμμετέχουμε σε φόρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα εθνικά θέματα ή ακόμα και στα πιο μεγάλα ζητήματα της εξωτερικής μας πολιτικής”, διευκρινίζει.
Σύμφωνα πάντα με τον κύριο Αλειφαντή, η κίνηση Αβραμόπουλου να επισκεφθεί την γείτονα την ημέρα εορτασμού της Ανεξαρτησίας της είναι ένα βήμα καλής θέλησης. Όπως λέει μάλιστα “ορθώς δεν πήγε ο Αβραμόπουλος. Δεν μπορεί να μας γελοιοποιούν έτσι”.
"Σε ακινησία οι διμερείς σχέσεις Ελλάδας - Αλβανίας"
Εξετάζοντας τις ελληνοαλβανικές σχέσεις, ο κ. Αλειφαντής εξηγεί ότι βρίσκονται σε περίοδο πλήρους ακινησίας. "δεν μπορείς είσαι προκλητιτικός στις εξωτερικές σχέσεις αλλά να κρατάς μια συνεπή, μετριοπαθή αλλά αποφασιστική στάση αρχών", Αναφέρεται στο παράδειγμα της... έξωσης Μπερίσα, όταν τον πέταξαν εκτός πολιτικού παιχνιδιού οι Αμερικάνοι στη διάρκεια του πολέμου στο Κόσοβο "Οι ΗΠΑ αποδοκίμασαν την εθνικίστική πολιτική Μπερίσα στις αρχές της δεκαετίας του '90 και βγήκε εκτός πολιτικού παιχνιδιού στην οικονομική κρίση των "πυραμίδων", καθώς δεν ευνοήθηκε η αλυτρωτική πολιτική στη διάρκεια του πολέμου στο Κόσοβο, για να επανέλθει μετά το τέλος της πολεμικής σύρραξης".
Αναφερόμενος στην εξωτερική μας πολιτική σε σχέση με την Ελλάδα ο κύριος Αλειφαντής προσθέτει ότι δεν έχουμε πλαίσιο εξωτερικής πολιτικής. “Έχουμε φύγει από την πολιτική των αντιδράσεων και έχουμε πάει σε μία λογική απάθειας” Θεωρεί απαραίτητο μάλιστα να υπάρχει μία σταθερή κυβέρνηση για τη διαχείριση των εθνικών μας θεμάτων, κάτι που δεν συμβαίνει αυτή τη στιγμή. “Η χάραξη εξωτερικής πολιτικής έχει μετατεθεί στους υπηρεσιακούς παράγοντες. Η πολιτική ηγεσία πέταξε το μπαλάκι στους διπλωμάτες, οι οποίοι λόγω θέσης μπορούν να εισηγηθούν αποφασίζουν την πολιτική δράση”, τονίζει.
Καταλήγει μάλιστα λέγοντας ότι ο Αντώνης Σαμαράς αναλώνεται αυτή τη στιγμή στη διαχείριση της οικονομικής κρίσης. “Είναι γνώστης των ζητημάτων εξωτερικής πολιτικής, έχει άποψη, αλλά δεν έχει το περιθώριο να ασχοληθεί”.
Ολοκληρώνοντας τη συζήτηση με τον Στέλιο Αλειφαντή, πραγματοποιήθηκε παραλληλισμός των σχέσεων με την Τουρκία σε αντιστοιχία με αυτές που διατηρούμε με την Αλβανία.
Το χαρακτηριστικό στην πρώτη περίπτωση είναι ότι η Τουρκία “είναι μία σοβαρή δύναμη”, σε αντίθεση με τους Αλβανούς, οι οποίοι “δεν είναι παρά μία μικρή εθνικιστική δύναμη, που επιβιώνει κλεισμένη στον εαυτό της”.
Σύμφωνα με τον Ηλία Σκουλίδα, ιστορικό με ειδικότητα στα αλβανικά θέματα, του ΤΕΙ Ηπείρου, το ζήτημα έχει τρεις διαστάσεις. Όπως λέει, η δήλωση Μπερίσα έχει τρεις διαστάσεις.
Η πρώτη αφορά το γεγονός, ότι ήταν τα 100 χρόνια και στο εορταστικό πλαίσιο μίλησε με τον τρόπο που μίλησε.
To δίλημμα της εθνικής ταυτότητας στην Αλβανία
Η δεύτερη αφορά τη διαμόρφωση μίας νέας αλβανικής ταυτότητας. “η διαχείριση της ταυτότητας των Κοσοβάρων Αλβανών στο δημόσιο λόγο είναι το ζήτημα”, εξηγεί ο κύριος Σκουλίδας. Οι επερχόμενες εκλογές, πολιτικο στοίχημα του Μπερίσα
Το τρίτο στοιχείο και βασικό στοιχείο είναι οι επερχόμενες εκλογές το 2013. “Ο Μπερίσα καταβάλει κάθε προσπάθεια για να κερδίσει ψήφους, προσπαθώντας να αγγίξει τα εθνικιστικά ένστικτα πολλών συμπατριωτών του”, υποστηρίζει ο Ηλίας Σκουλίδας.
“Συνήθως στο αλβανικό κράτος υπάρχουν δύο γραμμές πολιτικής”, συνεχίζει τη σκέψη του. Με βάση αυτή τα εθνικιστικά κόμματα έχουν εθνικιστική σκέψη και τα σοσιαλιστικά δεν προβάλουν τόσο αυτά τα θέματα.
“Η αναφορά Μπερίσα είναι σχετική με το θέμα της υπό διαμόρφωση εθνικής ταυτότητας”, διευκρινίζει και συνδέει τις αντιδράσεις αυτές με τα εθνικιστικά κινήματα του 19ου αιώνα. “Είναι στοιχεία πολιτικού λόγου άλλης εποχής”, επισημαίνει ο κύριος Σκουλίδας.
Σε κάθε περίπτωση και όπως παραδέχονται οι περισσότεροι καθηγητές διεθνών σχέσεων ή διεθνολόγοι, που ασχολούνται με τις εξελίξεις στη Μεσόγειο και τα Βαλκάνια, το συμπέρασμα είναι κοινό. Ότι η Ελλάδα έχει γυρίσει την πλάτη στα εξωτερικά της θέματα, δεχόμενη συχνά απειλές και προσβολές από τους γείτονές της με κατεβασμένο το κεφάλι. Καταλήγουν μάλιστα στο συμπέρασμα ότι είναι επιτακτική η ανάγκη να κινηθούμε τόσο σε πολιτικό όσο και σε οικονομικό επίπεδο διεκδικώντας μία καλύτερη θέση στη σκακιέρα της Μεσογείου.
