Το νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης εξανθρωπίζει το σωφρονιστικό σύστημα και το εναρμονίζει με τα ευρωπαϊκά δεδομένα, υποστηρίζουν κυβερνητικοί κύκλοι, υπερασπιζόμενοι τις ευνοϊκές διατάξεις που επιφέρει το εν λόγω νομοσχέδιο, που όπως σημειώνουν έρχεται να επανασυνδέσει την Ελληνική Πολιτεία με τις παραδόσεις του Διαφωτισμού και του Ανθρωπισμού, παραδόσεις “τις οποίες προκλητικά καταπάτησε η μνημονιακή κυβέρνηση Σαμαρά, χωρίς σε καμία περίπτωση να καταστήσει την κοινωνία πιο ασφαλή. Δυστυχώς, η ΝΔ επιμένει και σήμερα στη χρεοκοπημένη γραμμή της ακροδεξιάς κινδυνολογίας που μόνο ζημιά προκαλεί στον τόπο”.
Όπως εξηγούν οι ίδιες πηγές, ο υπερπληθυσμός, η υποχρηματοδότηση και η περιφρόνηση για τα ανθρώπινα δικαιώματα οδήγησαν στο να αποτελούν οι φυλακές ντροπή για την κοινωνία μας. Είναι μόνο κατ’ όνομα “σωφρονιστικά καταστήματα” και ειδικά στη μνημονιακή περίοδο η κατάσταση ξεπέρασε κάθε προηγούμενο. Θεμελιώδης αρχή της κυβέρνησης, τονίζουν, είναι ότι ασφαλής είναι η δημοκρατική και δίκαιη κοινωνία. Κεντρικός άξονας του κυβερνητικού έργου είναι η προάσπιση των ανθρώπινων δικαιωμάτων, του κράτους δικαίου και της έννομης τάξης.
Το νομοσχέδιο για τον εξανθρωπισμό του σωφρονιστικού συστήματος καταργεί τις φυλακές τύπου Γ, οι οποίες, όπως υποστηρίζουν, αντίκεινται στα θεμέλια του κράτους δικαίου, αφού διαφοροποιούσαν τη μεταχείριση των κρατουμένων με βάση το αδίκημα για το οποίο κατηγορούνταν ή είχαν καταδικαστεί. Στην πράξη αφαιρούσαν βασικά δικαιώματα των κρατουμένων χωρίς να καθιστούν τις φυλακές πιο ασφαλείς.
Το νομοσχέδιο καθορίζει ακόμα ευνοϊκότερες προϋποθέσεις για την υπό όρους απόλυση κρατουμένων με σκοπό την αποσυμφόρηση των φυλακών, ένα μέτρο που χαρακτηρίζουν πολύ σημαντικό, δεδομένης της κατάστασης στις φυλακές, όπου το “στοίβαγμα” ανθρώπων έχει πάρει εκρηκτικές διαστάσεις, προσβάλλοντας ευθέως την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
Με την υποδομή των φυλακών να ανέρχεται σε 9.800 θέσεις, το 2006 κρατούνταν 9.960, ενώ το 2014 περίπου 12.000, ενώ το 2013 η Ελλάδα κατείχε την τρίτη θέση υπερπλήρωσης της χωρητικότητας σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, που υπενθυμίζουν ότι τη σοβαρότητα του προβλήματος έχει τεκμηριώσει, μεταξύ άλλων, και η τελευταία έκθεση της ευρωπαϊκής Επιτροπής Πρόληψης των Βασανιστηρίων.
Το νομοσχέδιο, συνεχίζουν, αντικαθιστά στις περισσότερες περιπτώσεις την κράτηση ανηλίκων με αναμορφωτικά και εκπαιδευτικά μέτρα. Η εμπειρία δείχνει ότι οι φυλακές ανηλίκων είναι φυτώρια εγκληματικότητας, των οποίων οι τρόφιμοι αποκόπτονται οριστικά από την κοινωνία.
Παράλληλα, ευνοεί (με αυστηρές προϋποθέσεις) την απόλυση υπερήλικων, ασθενών και ανθρώπων με αναπηρία, που η κράτησή τους επιδεινώνει την υγεία τους και οι οποίοι δεν αποτελούν πλέον κίνδυνο για την κοινωνία, λόγω ακριβώς της κατάστασης τους. Ανάλογες διατάξεις ανθρωπιστικού χαρακτήρα υπάρχουν σε όλα τα ευρωπαϊκά κράτη. Η υπό όρους απόλυση για τις ευάλωτες ομάδες έχει γενικό χαρακτήρα. Θα ήταν “φωτογραφική” μόνο αν εξαιρούσε κάποιους συγκεκριμένους κρατούμενους, διευκρινίζουν.
Το νομοσχέδιο προβλέπει ακόμα ρυθμίσεις για την πιο αποτελεσματική εφαρμογή του νόμου για τα ναρκωτικά, ο οποίος προκρίνει τη θεραπεία και την απεξάρτηση. Σε σύνολο 12.000 περίπου κρατουμένων, οι κρατούμενοι για υποθέσεις ναρκωτικών είναι 2.994, δηλαδή ένας στους τέσσερις. Το νομοσχέδιο δίνει κίνητρα στους κρατούμενους για απεξάρτηση έξω από τη φυλακή (αποφυλάκιση με τη συμπλήρωση της πρώτης φάσης του προγράμματος μέσα στη φυλακή).
Τέλος, υπογραμμίζουν, το νομοσχέδιο αντιμετωπίζει ποινικά το bullying, καθώς ποινικοποιείται η επαναλαμβανόμενη σκληρή συμπεριφορά, όχι μόνο αν προκαλεί σωματική κάκωση, αλλά και βλάβη σωματικής ή ψυχικής υγείας σε άτομα οποιασδήποτε ηλικίας.
