Θεσμικές αλλαγές που θα έχουν στόχο την ενίσχυση του κοινωνικού κράτους, την αποκατάσταση του ρυθμιστικού ρόλου του Προέδρου της Δημοκρατίας, τη διαφοροποίηση του τρόπου εκλογής του, τη διασφάλιση εξάντλησης της κυβερνητικής τετραετίας, είναι μερικές από τις αλλαγές που βρίσκονται στον πυρήνα της πρότασης που θα καταθέσει η Νέα Δημοκρατία για αναθεώρηση του Συντάγματος.
Στόχος της ΝΔ είναι να καταθέσει την πρότασή της έως τις 3 Δεκεμβρίου προκειμένου, σύμφωνα με όσα ορίζει το Σύνταγμα και ο Κανονισμός της Βουλής, να ληφθεί η απόφαση για τη συγκρότηση επιτροπής.
Ο πρόεδρος της επιτροπής της ΝΔ, Προκόπης Παυλόπουλος, έδωσε στη δημοσιότητα τους βασικούς άξονες στους οποίους θα κινηθεί η πρόταση του κόμματός του για την Αναθεώρηση του Συντάγματος.
ΑΤΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ
Ως προς το σκέλος της θωράκισης των θεμελιωδών δικαιωμάτων του ανθρώπου, ξεχωρίζουν οι αναφορές του κ. Παυλόπουλου στην “εμπειρία που μας κληροδότησε η πρωτόγνωρη κρίση” και η διαπίστωσή του για την “ανάγκη περαιτέρω ενίσχυσης των δικαιωμάτων του ανθρώπου, την αρχή του κοινωνικού κράτους και την προστασία θεμελιωδών δικαιωμάτων”.
Στην ενότητα “ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα” του Συντάγματος βρίσκεται και το άρθρο 14 παράγραφος 9, που αναφέρεται στο ιδιοκτησιακό καθεστώς των ΜΜΕ και τον βασικό μέτοχο. Κατεύθυνση της ΝΔ είναι να συμπεριλάβει το άρθρο αυτό στην πρότασή της, με στόχο να υπάρξει εναρμόνιση με απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αφορά στο ασυμβίβαστο για τα συγγενικά πρόσωπα.
Στην πρόταση της ΝΔ θα περιληφθεί και η αναθεώρηση του άρθρου 16, προκειμένου να ανοίξει πλέον ο δρόμος για τα μη κρατικά πανεπιστήμια ως πανεπιστημιακά ιδρύματα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που θα τελούν υπό την εποπτεία του κράτους.
Στον πυρήνα της πρότασης αναθεώρησης για τα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα αναμένεται να βρεθεί και το άρθρο 17 του Συντάγματος περί της “προστασίας της ιδιοκτησίας”. Το άρθρο 17 σήμερα καταλαμβάνει μόνο τα εμπράγματα δικαιώματα και στόχος είναι να προστατευθούν και τα ενοχικά δικαιώματα και οι απαιτήσεις (μισθοί και συντάξεις). Στην πρόταση της ΝΔ θα περιληφθεί και η προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας.
Για μια ακόμη φορά αναμένεται να βρεθεί στο προσκήνιο ο ορισμός του δάσους και της δασικής έκτασης, με πρόταση αναθεώρησης και του άρθρου 24 για την προστασία του περιβάλλοντος.
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ-ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΚΟΜΜΑΤΑ
Στο μέρος του Συντάγματος που αφορά στην οργάνωση και τις λειτουργίες της Πολιτείας, η ΝΔ προτείνει την αναθεώρηση του άρθρου 29 “πολιτικά κόμματα”. Στον πυρήνα της πρότασης της είναι η δημοκρατική οργάνωση και λειτουργία των πολιτικών κομμάτων και ο εφοδιασμός τους με τα απαραίτητα εχέγγυα -αλλά και η επιφόρτισή τους με τις ανάλογες υποχρεώσεις- ώστε να συμβάλλουν πραγματικά στην υπεράσπιση του Δημοκρατικού Πολιτεύματος. Η πρόταση θα κινείται στην κατεύθυνση ενίσχυσης της διαφάνειας των οικονομικών τους και των οικονομικών των προσώπων που μετέχουν στο δημόσιο βίο, μελών τους ή μη.
Η ΝΔ ανοίγει συζήτηση για το αν μπορούμε να έχουμε δημοψηφίσματα μετά από λαϊκή πρωτοβουλία. Σήμερα το Σύνταγμα (άρθρο 44 παρ. 2) ορίζει ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας προκηρύσσει με διάταγμα δημοψήφισμα για κρίσιμα εθνικά θέματα ή για νομοσχέδια (όχι δημοσιονομικού χαρακτήρα) μετά από απόφαση της Βουλής.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Στο σκέλος των άρθρων του Συντάγματος για την εκτελεστική εξουσία, η Νέα Δημοκρατία θα επιδιώξει αποκατάσταση του ρυθμιστικού ρόλου του Προέδρου της Δημοκρατίας, ενίσχυση των αρμοδιοτήτων του, διαφοροποίηση του τρόπου εκλογής του και πιθανώς αποσύνδεση της εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας από τη διάλυση της Βουλής και την προκήρυξη πρόωρων εκλογών. Χωρίς αυτή τη στιγμή η ΝΔ να εξειδικεύει, περιορίζεται στην επισήμανση ότι απαιτείται “αποκατάσταση του ρυθμιστικού ρόλου του Προέδρου της Δημοκρατίας κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων του, με παράλληλη αλλαγή του καθεστώτος εκλογής του ώστε να διαθέτει την αναγκαία προς τούτο δημοκρατική νομιμοποίηση”.
ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ-ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΕΞΟΥΣΙΑ
Αλλά και οι διατάξεις του Συντάγματος για τον Πρωθυπουργό και την Κυβέρνηση θα περιληφθούν στην πρόταση της ΝΔ, καθώς κρίνεται ότι το σύστημα σήμερα είναι πρωθυπουργοκεντρικό και ότι πρέπει να καθιερωθεί ασυμβίβαστο ανάμεσα στην ιδιότητα του υπουργού και του βουλευτή. Για τον “εξορθολογισμό της λειτουργίας της εκτελεστικής εξουσίας' η ΝΔ κρίνει ότι θα πρέπει να οριοθετηθεί η σχέση της με τη νομοθετική εξουσία και τους βουλευτές και να υπάρξει περιορισμός στη διάρκεια των θητειών των κορυφαίων οργάνων της. Θα προταθεί επίσης η αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου των Ανεξάρτητων Διοικητικών Αρχών προς την κατεύθυνση της διευκόλυνσης της εκπλήρωσης της αποστολής τους.
Ο κ. Παυλόπουλος αναφέρθηκε ειδικότερα στην ανάγκη θεσμοθέτησης πρόσθετων εγγυήσεων για την προστασία της εθνικής μας ταυτότητας και της ελληνικής γλώσσας, αλλά και στην ανάγκη περαιτέρω θωράκισης των θεμελιωδών δικαιωμάτων του ανθρώπου, και ιδίως εκείνα που αφορούν: τον τρόπο λειτουργίας των ηλεκτρονικών ΜΜΕ, την παιδεία, ώστε η χώρα να αποτελέσει κέντρο εκπαίδευσης και πολιτισμού για την ευρύτερη περιοχή μας, την ιδιοκτησία, προεχόντως την ακίνητη, το περιβάλλον ώστε να τονωθούν η αειφόρος ανάπτυξη και η ποιότητα της ζωής.
ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗ ΕΞΟΥΣΙΑ
Η πρόταση της ΝΔ θα έχει στόχο την “εμπέδωση της σταθερότητας του εκλογικού συστήματος και τη θέσπιση ρυθμίσεων που διευκολύνουν την εξάντληση της συνταγματικώς προβλεπόμενης κοινοβουλευτικής περιόδου”. Θα προταθεί επίσης η αναθεώρηση του άρθρου 54, στην κατεύθυνση “λελογισμένης μείωσης του αριθμού των βουλευτών και περιορισμού του ειδικού προστατευτικού καθεστώτος που τους διέπει”. Στόχος είναι εξάλλου η υιοθέτηση ρυθμίσεων που θα καθιστούν ουσιαστική την άσκηση του νομοθετικού έργου και του κοινοβουλευτικού ελέγχου των βουλευτών όσο και την απρόσκοπτη επικοινωνία της Βουλής με την κοινωνία των πολιτών.
ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ
Στην κορωνίδα της πρότασης βρίσκεται η αναθεώρηση της διάταξης για την ευθύνη υπουργών. Η πρόταση κινείται στην κατεύθυνση πλήρους αλλαγής του νόμου και κατάργησης της αποσβεστικής προθεσμίας προκειμένου και στην περίπτωση των υπουργών να ισχύει η κοινή παραγραφή. Επίσης επιδιώκεται απεξάρτηση της εκλογής της ηγεσίας της Δικαιοσύνης από την πολιτική εξουσία, θεσμοθέτηση συνταγματικού δικαστηρίου με αμιγώς δικαστική σύνθεση και σαφής οριοθέτηση της δικαιοδοσίας και των αρμοδιοτήτων μεταξύ του ΣτΕ και του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Τέλος, θα προταθεί η αναθεώρηση των διατάξεων που αφορούν στην οικονομία και τον κρατικό παρεμβατισμό, ώστε να ενισχυθεί, πάντα στα όρια της συνταγματικής νομιμότητας, η ιδιωτική πρωτοβουλία και η κρατική παρέμβαση να αποκτήσει πραγματική αναπτυξιακή νοοτροπία. Στόχος είναι επίσης να επιταχύνονται το ταχύτερο δυνατό από τη δικαιοσύνη, οι διαφορές κατά τη σύναψη και εκτέλεση συμβάσεων.
