Αναμφισβήτητα, η Κοινωνία της Πληροφορίας παρέχει σε όλους διοίκηση και διοικούμενους, τη δυνατότητα να διευκολύνεται η καθημερινότητά τους, με τη χρήση των υπηρεσιών της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης (e-government). Με τις υπηρεσίες αυτές, παρέχεται στους Πολίτες και τις δημόσιες υπηρεσίες η δυνατότητα πρόσβασης σε συγκεκριμένες ηλεκτρονικές υπηρεσίες, με άμεσο και εύκολο τρόπο, αλλά κυρίως εξοικονομώντας χρόνο και κόπο.
Ήδη, οι περισσότεροι Πολίτες, καθημερινά, εδώ και πολλά χρόνια, χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης για διάφορους λόγους όπως, για τη χορήγηση εγγράφων από διάφορες δημόσιες υπηρεσίες, την υποβολή φορολογικών δηλώσεων, καθώς και άλλων φορολογικών εγγράφων και στοιχείων, την καταβολή τελών, την πληρωμή λογαριασμών κ.λπ., προκειμένου να αποφύγουν τη βάσανο της “ουράς” στα ταμεία και τις δημόσιες υπηρεσίες. Αυτό είναι το θετικό και επιθυμητό αποτέλεσμα της χρήσης των παραπάνω υπηρεσιών.
Η χρήση των υπηρεσιών αυτών, όμως, μπορεί να καταστρατηγήσει μια σειρά δικαιωμάτων των Πολιτών με απρόβλεπτες συνέπειες. Οι διοικητικές πράξεις που καταρτίζονται μέσω των υπηρεσιών της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης εξομοιώνονται ουσιαστικά με αυτές που εκδίδονται με παραδοσιακά μέσα. Ωστόσο, ο τρόπος, η διαδικασία και η ταχύτητα έκδοσής τους, μπορεί να τις καταστήσει ανέλεγκτες, με αποτέλεσμα να βάζουν σε περιπέτεια τη ζωή των Πολιτών. Αρκετές φορές έχουμε γίνει τελευταία μάρτυρες κακής χρήσης των ηλεκτρονικών υπηρεσιών, κατά τρόπο που αυτές έχουν προκαλέσει σοβαρά προβλήματα σε συμπολίτες μας, όπως για παράδειγμα, η επιβολή κατάσχεσης σε τραπεζικό λογαριασμό και μάλιστα μισθοδοσίας (!) για οφειλές προς το δημόσιο, η εντολή για κατάσχεση για οφειλή που δεν υπήρχε ή ακόμα ανεξέλεγκτες εντολές για παρακολουθήσεις τηλεφωνικών και ηλεκτρονικών επικοινωνιών κ.λπ..
Από τα παραδείγματα αυτά είναι κατανοητό ότι, ανακύπτει ζήτημα ελέγχου, κυρίως προληπτικού, της ηλεκτρονικής δράσης της διοίκησης. Η έλλειψη ελέγχου των πράξεων αυτών προκαλεί σωρεία παραβιάσεων θεμελιωδών συνταγματικών δικαιωμάτων των Πολιτών. Η εκτελεστική εξουσία, από τη φύση της έχει την τάση να προβαίνει σε ενέργειες που ενδεχομένως περιορίζουν ορισμένα δικαιώματα των Πολιτών και για το λόγο αυτό πρέπει να λειτουργούν οι εσωτερικοί και εξωτερικοί μηχανισμοί ελέγχου.
Προκειμένου, λοιπόν, να μην γίνεται κατάχρηση της εξουσίας αυτής από τη διοίκηση, ώστε το όνειρο της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, να μετατραπεί σε εφιάλτη για τους Πολίτες, θα πρέπει η Πολιτεία να ενεργοποιήσει κάθε δυνατό μηχανισμό προληπτικού ελέγχου, ούτως ώστε να ελαχιστοποιηθεί η πιθανότητα καταχρηστικών συμπεριφορών των αρμοδίων κρατικών οργάνων και να προστατευτούν, έτσι, αποτελεσματικά τα δικαιώματα των Πολιτών. Οι υπηρεσίες της Κοινωνίας της Πληροφορίας πρέπει να εξυπηρετούν τον Πολίτη και όχι να καθιστούν την ζωή του εφιαλτική.
www.carta-org.gr
