«Παλαιότερα θεωρούσαμε ότι θα μπορούσαμε για πάντα να αγοράζουμε φθηνή ενέργεια από τη Ρωσία. Κάναμε λάθος»
«Αν η πρόεδρος φον ντερ Λάιεν δεν πάρει ψήφο εμπιστοσύνης σε δυο εβδομάδες, η Ευρώπηθα μπει σε περιδίνηση». Αυτό τόνισε ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτης Σχοινάς, μιλώντας χθες βράδυ στους «Διαλόγους της Νισύρου», που διοργάνωσε το προηγούμενο διήμερο, στο ακριτικό νησί των Δωδεκανήσων, το Ίδρυμα «Γεώργιος Μ. Μίχαλος», υπό την αιγίδα της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου και του Οικουμενικού Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου.
«Με δυο πολέμους στη γειτονιά μας, με γεωπολιτικές ανασφάλειες, με χίλια ρίσκα, το να ανοίξει μία νέα ευρωπαϊκή κρίση ηγεσίας του ευρωπαϊκού πολιτικού συστήματος στην “καρδιά” του ευρωπαϊκού πολιτικού συστήματος, θα έχει σημαντικές επιπτώσεις για την Ευρώπη» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Σχοινάς, απαντώντας σε σχετική ερώτηση του δημοσιογράφου Αθανάσιου Έλλις.
Νωρίτερα, στην ομιλία του, κάνοντας έναν απολογισμό της προηγούμενης πενταετίας, ο κ. Σχοινάς μίλησε για τα μαθήματα που πήρε η Ευρώπη, επισημαίνοντας -μεταξύ άλλων- πως η περίοδος αυτή σήμανε το τέλος της εποχής της αθωότητας αλλά και τη σημασία της ανθεκτικότητας. «Παλαιότερα θεωρούσαμε ότι θα μπορούσαμε για πάντα να αγοράζουμε φθηνή ενέργεια από τη Ρωσία ή να εισάγουμε μάσκες, όταν χρειαζόταν, από την Κίνα. Κάναμε λάθος» ανέφερε χαρακτηριστικά, επισημαίνοντας πως τα «ηλεκτροσόκ» που έχει βιώσει η Ευρώπη, οδήγησαν στην αφύπνιση αλλά και την ωρίμανσή της, αναδεικνύοντας τη σημασία της ανοικτής στρατηγικής αυτονομίας και της οικονομικής ασφάλειας.
Αναφορικά με την ανθεκτικότητα στάθηκε ιδιαίτερα στην οικοδόμηση μιας ισχυρής Ευρωπαϊκής Ένωσης Υγείας με έναυσμα την απόφαση της Ευρώπης να αγοράσει εμβόλια εξ ονόματος όλων των κρατών μελών, αλλά και στο Σύμφωνο για τη μετανάστευση και το άσυλο, στο οποίο επιτεύχθηκε συμφωνία μετά από δεκαετίες αποτυχίας.
Μιλώντας, δε, για τις προτεραιότητες για το μέλλον έδωσε έμφαση στην ανάγκη ανθεκτικότητας και αυτονομίας, ιδιαίτερα στους τομείς της άμυνας και της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής οικονομίας, αλλά και στη διαφύλαξη του διεθνούς δικαίου, των ευρωπαϊκών αξιών και του τρόπου ζωής μας. «Θα πρέπει να παραμείνουμε ένας φάρος λογικής, μέσα σε ένα παγκόσμιο πλαίσιο αβεβαιότητας» τόνισε.
Στη συζήτηση με τον Αθανάσιο Έλλις, ο κ. Σχοινάς ρωτήθηκε και για το αν ευθύνεται και η ελίτ της Ευρώπης για την άνοδο της ακροδεξιάς στις πρόσφατες ευρωεκλογές. «Δεν πιστεύω ότι ζούμε ένα τσουνάμι ακροδεξιάς και λαϊκισμού, όπως προβλεπόταν. Ζούμε ένα νέο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο, που θα είναι πιο καλειδοσκοπικό, θα έχει περισσότερα χρώματα, περισσότερη ποικιλομορφία, αλλά ένα κοινοβούλιο μέσα στο οποίο υπάρχει μια σαφέστατη πλειοψηφία πολιτικών δυνάμεων που θέλουν να πάνε την Ευρώπη μπροστά» απάντησε.
Σχολίασε ακόμη πως «πολλές φορές έχουμε μία συστηματική εθνικοποίηση των ευρωπαϊκών επιτυχιών και κοινοτικοποίηση των αποτυχιών» ακόμη και από φιλοευρωπαϊκές κυβερνήσεις, σημειώνοντας πως χρειάζεται μια «αποβρυξελλοποίηση της Ευρώπης».
Σε ό,τι αφορά την εικόνα της Ελλάδας στις Βρυξέλλες, ο κ. Σχοινάς υπογράμμισε πως «είναι πανθομολογούμενη η βελτίωση του brand της χώρας, που έχει να κάνει και με την οικονομία και με την πολιτική σταθερότητα, αλλά και με το γεγονός ότι για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες, η Ευρώπη δεν γίνεται πεδίο διαχωρισμού στον ελληνικό, δημόσιο πολιτικό διάλογο».
Σε ερώτηση, δε, αν θα ήθελε να παραμείνει στη θέση του Επιτρόπου, σχολίασε: «είναι θέμα λίγων ημερών, λίγων εβδομάδων. Δεν είναι φυσικά κάτι που εξαρτάται από εμένα, η απόφαση είναι στα χέρια του Έλληνα πρωθυπουργού και τα πράγματα είναι μάλλον απλά: αν εκείνος κρίνει ότι είναι χρήσιμο να συνεχίσω θα συνεχίσω, αν εκείνος κρίνει ότι πρέπει να υπάρξει μία άλλη επιλογή δεν θα συνεχίσω. Σας διαβεβαιώνω ότι έχω πάρα πολλά πράγματα να με περιμένουν».
«Η εκλογή Τραμπ θα δράσει ως επιταχυντής της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης»
Ερωτηθείς για τις επικείμενες αμερικανικές εκλογές και το τι θα πρέπει να περιμένουμε ή να φοβόμαστε σε περίπτωση εκλογής Τραμπ, ο κ. Σχοινάς εκτίμησε πως «η εκλογή Τραμπ θα δράσει ως επιταχυντής της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και εξήγησε σχετικά: «Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι η εκλογή Τραμπ θα χτυπήσει όλα τα σωστά καμπανάκια για να σπρώξει την Ευρώπη σε μια Ευρώπη δράσης -κατ’ αναλογία- των εμβολίων, του Ταμείου Ανάκαμψης και φυσικά εκεί τα ζητούμενα είναι: πρώτον η άμυνα και η ασφάλεια και δευτερευόντως η ανταγωνιστικότητα και η ανθεκτικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας. Δεν μπορεί η Ευρώπη να μείνει αδρανής σε αυτό το ενδεχόμενο. Πρέπει να κανονίσουμε εμείς τα του οίκου μας».
Σε ό,τι αφορά την άμυνα σημείωσε πως «θα πρέπει να αποφασίσουμε τι θα κάνουμε μαζί» στο πλαίσιο μιας κοινής ευρωπαϊκής άμυνας και να εξετάσουμε «πώς θα το πληρώσουμε». Ειδικότερα για το θέμα των κονδυλίων που θα χρειαστούν σημείωσε πως «λεφτά μπορούμε να βρούμε, όπως τα βρήκαμε στα εμβόλια ή στο Ταμείο Ανάκαμψης» και επισήμανε πως αν σήμερα οι Ευρωπαίοι ξοδεύουμε συνολικά 400 δισ. ευρώ τον χρόνο για άμυνα και δεν έχουμε κοινή άμυνα, μπορούμε με 80-100 δισ. να έχουμε δυο-τρεις κοινές αμυντικές πρωτοβουλίες.
Κλείνοντας τους Διαλόγους της Νισύρου, ο κ. Σχοινάς αναφέρθηκε στην πρωτοβουλία εξαίροντας τη σημασία της λέγοντας -μεταξύ άλλων- ότι πρέπει τα μεγάλα θέματα να συζητιούνται σε μικρούς τόπους, όπως η Νίσυρος, στην ιστορία, τον πολιτισμικό και φυσικό πλούσιο της οποίας αναφέρθηκε εκτενώς στην ομιλία του.