«Ξεχωριστή ημέρα, σηματοδοτεί την πρόθεση των δυο χωρών να χαράξουν νέους δρόμους στις σχέσεις τους» - Το σχόλιο για τους μουσουλμάνους της Θράκης
«Σήμερα πράγματι είναι μια ημέρα ξεχωριστή καθώς μετά από 7 χρόνια συνέρχεται το ανώτατο συμβούλιο συνεργασίας Ελλάδας – Τουρκίας καθώς σηματοδοτεί την πρόθεση των δυο χωρών να χαράξουν νέους δρόμους στις σχέσεις τους», τόνισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στις κοινές δηλώσεις με τον Ταγίπ Ερντογάν αμέσως μετά τη συνάντησή τους, η οποία κράτησε περισσότερο από όσο είχε προγραμματιστεί στο Μέγαρο Μαξίμου.
Αντιμετωπίσαμε πολλές προκλήσεις, είπε ο πρωθυπουργός και αναφέρθηκε στην πανδημία και τις φυσικές καταστροφές αλλά και περιφερειακές συγκρούσεις που εγείρουν σοβαρή ανησυχία αλλά και οι διμερείς μας σχέσεις γνώρισαν διακυμάνσεις που τις απείλησαν επικίνδυνα και την ειρήνη και την ασφάλεια στην ανατολική Μεσόγειο.
«Οι δυο χώρες μας οφείλουν να ζουν ειρηνικά, να διατυπώνουν τις διαφορές τους και να αναζητούν λύσεις. Και αν αυτές δεν γεφυρώνονται να μην παράγουν αυτάματα κρίσεις. Συμφωνήσαμε στο Βίλνιους να πιάσουμε και πάλι το νήμα των επαφών μας. Και ο οδικός χάρτης που υιοθετήσαμε συμπεριέλαμβανε τρεις άξονες και οι συνομιλίες έγιναν σε πολύ παραγωγικό κλίμα.», υπογράμμισε ακόμη, στις δηλώσεις του με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
«Συμφωνήσαμε στο Βίλνιους να πιάσουμε και πάλι το νήμα των επαφών μας. Και ο οδικός χάρτης που υιοθετήσαμε συμπεριέλαμβανε τρεις άξονες και οι συνομιλίες έγιναν σε πολύ παραγωγικό κλίμα», συνέχισε.
«Η επόμενη φάση του πολιτικού τικού διαλόγου όταν οι συνθήκες ωριμάσουν μπορεί να είναι η προσέγγιση για την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, που σύμφωνα με την Ελλάδα συνιστά τη μόνη διαφορά που θα μπορούσε να αχθεί ενώπιον διεθνούς δικαιοδοσίας με πυξίδα πάντοτε το Διεθνές Δίκαιο και ειδικά το Δίκαιο της Θάλασσας που αποτελεί τον πιο ασφαλή πλοηγό στη διευθέτηση των διεθνών διαφορών», υπογράμμισε ο πρωθυπουργός.
Μίλησε ακόμη για τον ρεαλιστικό στόχο να φτάσουν οι εμπορικές συναλλαγές τα 10 δισ. Ο πρωθυπουργός είπε επίσης ότι οι συνομιλίες έγιναν σε παραγωγικό κλίμα και αναφερόμενος σε όλες τις συμφωνίες είπε ότι στο μεταναστευτικό διαπιστώσαμε μείωση των ροών και λόγω της καλύτερης συνεργασίας των δυο χωρών.
Αναφορικά με τη σταθερή υποστήριξη της Ελλάδας για την ευρωπαϊκή ένταξη της Τουρκίας, η χώρα μας στηρίζει τη χορήγηση θεωρήσεων έτσι ώστε να μπορούν οι νέοι άνθρωποι να αναπτύξουν σχέσεις με την Ευρώπη. Η Ελλάδα επίσης ζήτησε και πέτυχε Τούρκοι πολιτες να μπορούν να επισκέπτονται 10 νησιά μας είναι μια πρωτοβουλία με ισχυρό μήνυμα ότι τα ελληνικά νησιά αποτελούν γέφυρα φιλίας όπως και οι μεινότητες των δυο χωρών.
Ειδικότερα, ο πρωθυπουργός τονισε ότι με τον πρόεδρο Ερντογάν συζήτησε όλες τις διεθνείς εξελίξεις και μίλησαν για τον απόλυτο σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας των κρατών.
«Εξελίξεις που μας προβληματίζουν, στη Μέση Ανατολή, στην Ουκρανία, στον Καύκασο. Πάντα οφείλουμε να συγκλίνουμε στην ανάγκη τήρησης της διεθνούς νομιμότητας. Στην καταδίκη δηλαδή κάθε μορφής επιθετικότητας, εξτρεμισμού και τρομοκρατίας ανεξάρτητα με τη μορφή με την οποία αυτή εκδηλώνεται. Στον απόλυτο σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας των κρατών και στην προστασία των αξιών του ανθρωπισμού με ειδική έμφαση στην προστασία των αμάχων.
Όπως επίσης διαφωνούμε και στο Κυπριακό. Για μας το λέω καθαρά δεν υπάρχει άλλη λύση πέραν των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Θα πρέπει να επανεκκινήσει ο διάλογος από κει που διακόπηκε το 2017. Μόνο μέσα απ' αυτόν μπορεί να υπάρξει ουσιαστική πρόοδος», υπογράμμισε ο πρωθυπουργός.
Ακολούθως έκανε αναφορά στο ότι τον Οκτώβριο του 1930 υπογράφηκε στην Άγκυρα το Σύμφωνο Φιλίας Ουδετερότητας Διαλλαγής και Διαιτησίας μεταξύ των δύο χωρών. «Τότε ο Ισμέτ Ινονού είχε δηλώσει πως καμία διαφορά δεν μπορεί πια να χωρίσει τα δύο έθνη μέσα από την προσέγγιση να διαδραματίσουν έναν σπουδαίο ρόλο. Ενώ από την πλευρά του ο Ελ. Βενιζέλος ο πρωθυπουργός της Ελλάδος είχε αναφέρει ‘ερχόμεθα να τείνομεν ειλικρινώς το χέρι και να δηλώσομεν ότι ο μακραίων ανταγωνισμός ετερματίσθη οριστικώς'. Δυστυχώς γεγονότα και ιστορικά πάθη εμπόδισαν τη θέληση των δύο ηγετών από το να γίνει αυτό πραγματικότητα», τόνισε ο πρωθυπουργός επισημαίνοντας πως η παρακαταθήκη τους παραμένει ενεργή και περισσότερο επίκαιρη από ποτέ λόγω των κοινών προκλήσεων που αντιμετωπίζουμε.
Ανέφερε ότι 100 χρόνια μετά την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάνης σήμερα συνάπτεται Διακήρυξη Περί Σχέσεων Φιλίας και Καλής Γειτονίας, μια διακήρυξη που είχε οραματιστεί ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης όταν παρέλαβε το 1997 το μεγάλο Βραβείο Ειρήνης και Φιλίας «Αμπντί Ιπεκσί» ως μέσο καλόπιστου διαλόγου μεταξύ των δύο χωρών στα πλαίσια του διεθνούς δικαίου.
Τόνισε ότι η διακήρυξη που υπεγράφη πριν από λίγο «σεβόμενοι απόλυτα τα δικαιώματα που απορρέουν από την κυριαρχία κάθε χώρας επιβεβαιώνει τη σχέση φιλίας μεταξύ μας, καθορίζει τις αρχές και τα ορόσημα του διαλόγου μας και αναδεικνύει τις δυνατότητες συνεργασία μας, τόσο σε περιφερειακό όσο και σε διεθνές επίπεδο».
Στο σημείο αυτό, ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε ότι με βάση αυτές τις παραδοχές θα προχωρήσουν και στα επόμενα βήματα με συναντήσεις των δύο αντιπροσωπειών προκειμένου να διευρυνθεί η θετική ατζέντα. «Θα εντείνουμε την οικονομική μας συνεργασία, θα επεκτείνουμε τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης και η επόμενη φάση του πολιτικού διαλόγου όταν οι συνθήκες ωριμάσουν μπορεί να είναι η προσέγγιση για την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, που σύμφωνα με την Ελλάδα συνιστά τη μόνη διαφορά που θα μπορούσε να αρθεί ενώπιον διεθνούς δικαιοδοσίας. Με πυξίδα πάντοτε το διεθνές δίκαιο και ειδικά το Δίκαιο της Θάλασσας που αποτελεί τον πιο ασφαλή πλοηγό στη διευθέτηση των διεθνών διαφορών».
Ανέφερε επίσης ότι υπήρξε συμφωνία να συνεχιστούν και οι μεταξύ τους επαφές. «Προτίθεμαι κ. Πρόεδρε να επισκεφθώ μέσα στην άνοιξη και την 'Αγκυρα, πριν σας συναντήσω τον επόμενο Ιούλιο στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στην Ουάσιγκτον. Και κλείνω με τη σκέψη ότι η Γεωγραφία και η Ιστορία μας έταξαν να ζούμε στην ίδια γειτονιά. Οι συγκυρίες έφεραν συχνά τον έναν απέναντι στον άλλο, και γνωρίζω ότι υπάρχουν φωνές, -είμαι σίγουρος και στην Ελλάδα και στην Τουρκία - που δε συμφωνούν με αυτή την προσέγγιση. Όμως αισθάνομαι χρέος, ιστορικό χρέος να αξιοποιήσουμε την ευκαιρία να φέρουμε τα δύο κράτη δίπλα-δίπλα, όπως άλλωστε είναι και τα σύνορά μας. Μέχρι τώρα πετύχαμε οι σχέσεις μας να επανέλθουν σε ήρεμα νερά. Σήμερα στο όνομα των επόμενων γενιών οφείλουμε και οι δύο να χτίσουμε ένα αύριο όπου σε αυτά τα ήρεμα νερά θα φυσήξει κι ένας ούριος άνεμος, ένα αύριο ειρήνης, προόδου και συνεργασίας. Δείχνοντας ευθύνη και ρεαλισμό θέλω σήμερα να κοιτάξω στο μέλλον. Και πάλι καλώς ορίσατε στην Αθήνα», είπε κλείνοντας τις δηλώσεις του ο πρωθυπουργός.
«Υπογράψαμε τη συνθήκη σεβόμενοι τα κυριαρχικά δικαιώματα κάθε χώρας και ορίζει τα ορόσημα του διαλόγου μας. Με βάση αυτές τις παραδοχές θα προχωρήσουμε στα επόμενα βήματα. Θα διευρύνουμε την ατζέντα μας και τα ΜΟΕ. Όταν οι συνθήκες ωριμάσουν μπορεί να έρθει η προσέγγιση για την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας. Είναι η μόνη διαφορά που μπορεί να τεθεί ενώπιον διεθνούς διαιτησίας. Συμφωνήσαμε να συνεχίσουμε τις επαφές μας και θα επισκεφθώ την Άνοιξη την Τουρκία. Η Γεωγραφία και η ιστορία μας έταξαν να ζούμε στην ίδια γειτονιά και υπάρχουν φωνές που δεν συμφωνούν με αυτή την προσέγγιση αλλά αισθάνομαι χρέος να φέρουμε τα κράτη δίπλα δίπλα όπως είναι τα σύνορα μας».
Από την πλευρά του, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τόνισε στις δηλώσεις του:
«Σας χαιρετώ με τα πιο εγκάρδια συναισθήματα. Επισκέφθηκα τελευταία φορά την Ελλάδα το 2017. Ήταν η πρώτη μετά από 65 χρόνια επίσκεψη σε επίπεδο αρχηγού κράτους.
Αισθάνομαι μεγάλη ικανοποίηση που βρίσκομαι ξανά στην Ελλάδα. Θα ήθελα να ευχαριστήσω για την ευγενική υποδοχή. Επιθυμούμε να αναπτύξουμε περαιτέρω την θετική ώθηση που υπάρχει. Το ότι μετά από 7 χρόνια κάνουμε την 5η συνεδρίαση αποτελεί ένδειξη αυτής τη πρόθεσης. Πιστεύω ότι δεν θα υπάρξει άλλο τόσο μεγάλο διάλλειμα για άλλη συνάντηση και αυτό θα είναι καλό και για τις 2 χώρες.
Είχαμε ωφέλιμες συζητήσεις με τον πρωθυπουργό και την Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Στη συνάντηση με τον κ. Μητσοτάκη συζητήσαμε για τα βήματα που μπορούν να γίνουν για την ανάπτυξη της συνεργασίας μας.
Στο πλαίσιο της συνέχειας των επαφών μας, τονίσαμε την ανάγκη να κρατηθούν ανοιχτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας και υπογραμμίσαμε ότι ο μηχανισμός του ανώτατου στρατιωτικού συμβουλίου συνεργασίας Ελλάδας – Τουρκίας συμβάλει σημαντικά στο να προχωρούν οι σχέσεις των δύο χωρών στο πλαίσιο της θετικής ατζέντας.
Με τη διακήρυξη της Αθήνας περί σχέσεων φιλίας και καλής γειτονίας βεβαιώσαμε τη βούλησή μας για ανάπτυξη των σχέσεών μας. Αισθανόμαστε ικανοποίηση που βλέπουμε τα αποτελέσματα των έργων στο πλαίσιο του σχεδίου κοινής δράσης του 2021. Στη συνάντηση με τον κ. Μητσοτάκη συμφωνήσαμε να ανεβάσουμε στα 10 δις δολάρια το διμερές μας εμπόριο από 5 δισ. Τονίσαμε τη σημασία έργων μεταφοράς, όπως η κατασκευή δεύτερης γέφυρας στον σταθμό Υψάλας – Κήπων.
Ευχή μας είναι να επιλύσουμε τα κοινά προβλήματα», τόνισε ο κ. Ερντογάν και πρόσθεσε «τουρκική μειονότητα στην Ελλάδα και η ρωμέικη κοινότητα στην Τουρκία είναι δομικά στοιχεία του ανθρώπινου και πολιτιστικού μας πλούτου».
«Είμαστε δύο γειτονικές χώρες που μοιραζόμαστε την ίδια θάλασσα και τον ίδιο πολιτισμό σε πολλούς τομείς. Είναι φυσικό να υπάρχουν προβλήματα ανάμεσα σε δύο χώρες, πόσω μάλλον ανάμεσα σε αδέρφια. Θέλουμε να μετατρέψουμε το Αγκαίο σε θάλασσα ειρήνης και συνεργασίας. Δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα μεταξύ μας τόσο μεγάλο που δεν μπορεί να επιλυθεί», τόνισε επίσης, ενώ απηύθυνε πρόσκληση στον Κυριάκο Μητσοτάκη για να επισκεφτεί την Άγκυρα στην επόμενη συνάντησή τους.
Η απάντηση Μητσοτάκη στον Ερντογάν για τη μειονότητα της Θράκης
Μετά και τις δηλώσεις του Τούρκου προέδρου, ο πρωθυπουργός εξέφρασε για άλλη μια φορά την ικανοποίησή του για την υπογραφή του σημαντικού Συμφώνου Φιλίας και Συνεργασίας και ζήτησε να του επιτραπεί ένα σχόλιο για τα ζητήματα των μειονοτήτων.
«Ξέρετε για μας και για μένα προσωπικά, η Θράκη αποτελεί ένα παράδειγμα αρμονικής συνύπαρξης χριστιανών και μουσουλμάνων. Και οι μουσουλμάνοι συμπολίτες μας έχουν και αγωνιζόμαστε πάντα να διασφαλίζουμε στην πράξη, ίσες ευκαιρίες. Σε αυτή την κατεύθυνση αγωνιζόμαστε. Ο προσδιορισμός της ιδιότητας της μειονότητας ως μουσουλμανικής καθορίζεται από την ίδια τη Συνθήκη της Λωζάνης. Χρέος δικό μας είναι αυτό το κλίμα της αρμονικής συνύπαρξης, - είναι χρέος της ελληνικής έννομης τάξης - να το διασφαλίσουμε και να το ενισχύσουμε. Και θέλω να σας διαβεβαιώσω και να διαβεβαιώσω βέβαια και όλους τους μουσουλμάνους συμπολίτες μας ότι προς αυτή την κατεύθυνση, η ελληνική κυβέρνηση θα εξακολουθεί να δουλεύει νυχθημερόν», είπε κλείνοντας τις κοινές δηλώσεις ο πρωθυπουργός.
