Συνέχισε λέγοντας πως δεν έχει κλείσει ακόμα αυτό το δύσκολο καλοκαίρι καθώς υπάρχουν ενεργά μέτωπα. Θα δοθούν εξηγήσεις και ελπίζω να συγκλίνουμε σε λύσεις, τόνισε ακόμα. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ευχήθηκε να γίνει γόνιμος διάλογος και να ακουστούν τεκμηριωμένες προτάσεις για την επόμενη μέρα. Η κλιματική κρίση είναι εδώ και ολοένα πιο απειλητική για όλους μας και η απάντηση πρέπει να δοθεί απ΄ όλους πρόσθεσε.
Οι πολίτες περιμένουν λογοδοσία, ωριμότητα και σοβαρότητα σε ένα φαινόμενο που ταλανίζει και δοκιμάζει την χώρα μας και τον πλανήτη, σημείωσε και πρόσθεσε ότι οι φωτιές δεν έχουν κομματικό χρώμα.
Εξέφρασε την συμπαράστασή του σε όσους επλήγησαν από τις φωτιές και ανακοίνωσε ότι το κράτος θα φροντίσει να αποζημιωθούν το συντομότερο δυνατόν. «Έχουμε επίγνωση των απωλειών και πρέπει να διδαχθούμε από τα λάθη μας», είπε ακόμα.
«Η πυρκαγιά της Αλεξανδρούπολης θα μελετάται για πολλά χρόνια από τους επιστήμονες»
Ο πρωθυπουργός έκανε αναφορά και στην καταστροφική και φονική πυρκαγιά στη Χαβάη, στην Τενερίφη και στον Καναδά. «Αυτή είναι η νέα πραγματικότητα της κλιματικής κρίσης», είπε.
Υποστήριξε ότι αν και προετοιμαστήκαμε καλύτερα από κάθε άλλη χρονιά βρεθήκαμε αντιμέτωποι με έναν συνδυασμό γεγονότων χωρίς προηγούμενο. Το καλικαίρι αυτό ήταν το πιο θερμό από κάθε άλλη φορά και με μεγάλους καύσωνες και επικράτησε αυτό που λένε οι επιστήμονες το hot dry and windy. Για τον Έβρο αναφέρθηκε στους ισχυρούς ανέμους και είπε ότι υπήρξαν φορές που είχαμε να διαχειριστούμε πάνω από 500 πυρκαγιές.
«Τον Ιούλιο και τον Αύγουστο με βάση την κλίμακα συναγερμού από το 1 έως το 5 και είχαμε 5 επτά φορές φέτος το καλοκαίρι», τόνισε.
Προχώρησε σε σύγκριση της περσινής με την φετινή χρονιά και χαρακτήρισε την περσινή σαφώς καλύτερη και είπε: πρέπει να μας προβληματίσει αυτό.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε στις μικρές εστίες που παίρνουν γρήγορα εφιαλτικές διαστάσεις ακόμα και όταν υπάρχει έγκαιρη κινητοποίηση. Έφερε ως παράδειγμα την φωτιά της Πάρνηθας η οποία εντοπίστηκε άμεσα και το ελικόπτερο έφτασε σε έξι λεπτά. «Αυτό δεν ήταν αρκετό, όμως», παρατήρησε.
Ο πρωθυπουργός είπε ακόμα ότι υπάρχουν όρια στο πως μπορεί να διαχειριστεί κανείς πυρκαγιές στο πεδίο. Αναφέρθηκε επίσης στην φωτιά του Έβρου λέγοντας ότι «στην Αλεξανδρούπολη παρατηρήθηκε το φαινόμενο του πυρονέφους της νύχτας που είχε να παρατηρηθεί από τις φωτιές της Καλιφόρνιας το 2018. Αυτή η πυρκαγιά θα μελετάται για πολλά χρόνια ακόμα από τους επιστήμονες», σημείωσε.
«Δεν θα επιτρέψω μια άγονη καταστροφολογία»
«Η φωτιά στον Έβρο στην αρχή της έκαψε σε πέντε ώρες όσο έκαψε μια άλλη φωτιά το 2021 σε πέντε ημέρες στην περιοχή της Δαδιάς. Δεν επικαλούμαι τα παραπάνω για να δικαιολογεί χειρισμούς που έγιναν. Εκ του αποτελέσματος δεν αποδείχθηκαν αντίστοιχοι των συνθηκών. Υπάρχουν όμως συνθήκες που κάνουν την μάχη άνιση αλλά δεν πρέπει να την θεωρούμε χαμένη.
«Παλιά αναρωτιόμασταν που είναι το κράτος. Σήμερα το κράτος είναι παντού αλλά η φωτιά επιμένει. Τίποτα πια δεν είναι όπως το ξέραμε σε σχέση με τις φυσικές απειλές. Αλλά δεν πρέπει να μηδενίσουμε τα μεγάλα βήματα που έκανε η πολιτεία με τη θεμελίωση της πολιτικής προστασίας ούτε πρέπει να μηδενίζεται ο αγώνας της πρώτης γραμμής, – πυροσβέστες, εθελοντές, αστυνομία, ένοπλες δυνάμεις, τους αξίζει ευγνωμοσύνη και τιμή και όχι εύκολη κριτική. Τις φωτιές τις σβήνουν οι άνθρωποι που βρίσκονται στο πεδίο. Λίγο προσοχή στο λόγο σας γιατί αυτά που λέτε θα τα ακούσουν και κάποιοι άνθρωποι που είναι ξάγρυνπνοι και παλεύουν και αν μη τι άλλο θέλουν αναγνώριση και κατανόηση της δυσκολίας της κατάστασης. Δεν θα επιτρέψω μια άγονη καταστροφολογία», είπε χαρακτηριστικά.
«Να είμαστε προσεκτικοί στις εκτιμήσεις των απωλειών»
«Είχαμε και μια απρόβλεπτη συγκυρία», είπε επίσης ο Κυριάκος Μητσοτάκης. «Οι βροχές του Μαΐου ήταν μάλλον κατάρα γιατί συνέβαλαν στην γρήγορη ανάφλεξη των χόρτων. Ας είμαστε πιο προσεκτικοί στις εκτιμήσεις των απωλειών. Αυτό που μετράμε αφορά την συνολική περίμετρο της φωτιάς, στη Δαδιά έχει ξεπεράσει τα 800.000 στρέμματα και προφανώς θα αυξηθούν. Όλες οι φωτιές δεν έχουν την ίδια οικολογική σημασία, ούτε την ίδια επίπτωση στο περιβάλλον. Θυμάστε τη μεγάλη πυρκαγιά της Ρόδου, η αντιπολίτευση έλεγε 160.000 καμένα στρέμματα, σωστό ήταν το νούμερο αυτό στην αρχή αλλά ο Copernicus έκανε τη συνολική επίπτωση της ζημιάς, που αντιστοιχεί σε λίγο πάνω από το 10% της καμένης έκτασης που είναι στο κόκκινο. Όταν χάνουμε ένα δάσος με μεγάλη οικολογική σημασία όπως η Δαδιά, αυτό θα πάρει πράγματι χρόνια να αποκατασταθεί. Οι φωτιές σχετίζονται με την ίδια την αριθμητική. Το 95% των πυρκαγιών σβήνονται εν τη γενέση τους και δεν θα μάθουμε ποτέ για αυτές. Και σβήνουν από τις υπεράνθρωπες προσπάθειες των πυροσβεστών».
Όλες οι φωτιές δεν έχουν την ίδια οικολογική σημασία και την ίδια επίπτωση στο περιβάλλον, σημείωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ανακοίνωσε ότι αύριο θα επισκεφθεί την Ρόδο για να συντονιστούν οι προσπάθειες ανάταξης της περιοχής.
Αναφερόμενος στην πραγματική οικολογική επίπτωση της ζημιάς εξήγησε ότι αντιστοιχεί στη Ρόδο λίγο πάνω από το 10% της συνολικής καμένης έκτασης.
«Ερευνάται η φωτιά στον Έβρο – Αυτόκλητοι σερίφηδες δεν θα γίνουν ανεκτοί»
«Δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο οι mega fires», τόνισε ακόμα ο Κυριάκος Μητσοτάκης και είπε ότι «πρέπει να μας απασχολήσει επιστημονικά γιατί εκδηλώνονται περισσότερες τέτοιες φωτιές».
Και έθεσε ερωτήματα: «Γιατί εκδηλώνονται στατιστικά περισσότερες τέτοιες φωτιές; Και τι πρέπει να κάνουμε όταν μια πυρκαγιά πάρει τέτοιες διαστάσεις; Και επειδή πολλά θα ακούσουμε για τα στατιστικά, για ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουν πολλές χώρες, όπως η Πορτογαλία που έχει κάνει μεγάλη προσπάθεια να αλλάξει στον τομέα των πυρκαγιών, η αλήθεια είναι για όποιον μελετάει τα στατιστικά των πυρκαγιών είναι ότι υπάρχουν καλές χρονιές και πολύ κακές χρονιές. Η κλιματική κρίση δεν είναι άλλοθι για όλα αλλά μέρος της ανάλυσης. Ανθρώπινο χέρι είτε από πρόθεση είτε από αμέλεια. Ο εμπρησμός είναι μια από τις πιο αντικοινωνικές πράξεις. Στο Έβρο είναι σχεδόν βέβαιο ότι η αιτία ήταν ανθρωπογενής αλλά και σχεδόν βέβαιο ότι άναψε στους διαδρόμους των διακινητών. Εφόσον υπάρχουν ένοχοι θα φροντίσουμε να τους εντοπίσουμε. Αυτή είναι η δουλειά των αρχών και μόνο, φαινόμενα αυτοδικίας και αυτόκλητοι σερίφηδες δεν πρόκειται να γίνουν ανεκτά από την κυβέρνηση».
«Δική μας προτεραιότητα ήταν, είναι και θα είναι η προστασία της ανθρώπινης ζωής»
Απαντώντας για την επιλογή των οργανωμένων εκκενώσεων και της πρόληψης ο Κυριάκος Μητσοτάκης είπε ότι δεν θα κουραστεί να τονίζει ότι προτεραιότητα είναι πάνω απ όλα η προστασία της ανθρώπινης ζωής. «Διαθέτουμε περισσότερες δυνάμεις από ποτέ. Έχουμε σήμερα περισσότερα μέσα και περισσότερες πυροσβεστικές δυνάμεις από ό,τι είχαμε», είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Και συνέχισε: «Η επιλογή των οργανωμένων εκκενώσεων και της πρόληψης αλλά και το περιβόητο πόρισμα της επιτροπής Γκολντάμερ. Εξηγούμαι: σε ό,τι αφορά το επίκεντρο της πολιτικής μας, δική μας προτεραιότητα ήταν, είναι και θα είναι η προστασία της ανθρώπινης ζωής. Είναι η μόνη που δεν αντικαθίσταται και δεν μπορεί να αντισταθεί ξανά. Μαζί βέβαια και με την προστασία των ζώων, ακολουθεί η προστασία της περιουσία και του φυσικού περιβάλλοντος. Αυτή είναι μια ιεράρχηση αξιών και όποιος διαφωνεί με αυτό να το δηλώσει ευθέως. Εμείς θα εξακολουθούμε να χρησιμοποιούμε το 112 και να σώζουμε ανθρώπινες ζωές. Ειδικά η αξιωματική αντιπολίτευση να μην πει ότι αυτό ήταν αυτονόητο».
«Αλλάζουν οι ποινές για εμπρηστές – Κάποιοι δήμοι έκαναν την δουλειά τους υποδειγματικά κάποιοι άλλοι όχι»
Το Υπουργείο Δικαιοσύνης προωθεί διατάξεις για αύξηση των προστίμων και για ποινές άμεσης φυλάκισης για εμπρησμό είτε από αμέλεια, είτε από δόλο, σημείωσε ο πρωθυπουργός, για να επαναλάβει ότι τα μέσα δασοπυρόσβεσης είναι περισσότερα από ποτέ.
Αναφερόμενος στη Ρόδο τόνισε ότι έφυγαν με ασφάλεια 20.000 κάτοικοι και τουρίστες. «Κάτι που εκθειάστηκε στο εξωτερικό, λοιδορήθηκε από κάποιους στο εσωτερικό και αναρωτιέμαι τι θα έλεγαν οι κήνσορες του καναπέ βλέποντας τις τραγικές εικόνες στη Χαβάη όπου κανένα 112 δεν χτύπησε, χιλιάδες αγνοούμενοι που δεν θα βρεθούν ποτέ», είπε.
Και συνέχισε: «Συμφωνούμε ότι η πρόληψη είναι απαραίτητη, σε αυτό διατέθηκαν περισσότεροι πόροι περισσότεροι από κάθε 160 εκατ. ευρώ μόνο από ταμείο Ανάκαμψης. Στη Δαδιά διατέθηκαν 6 εκατομμύρια, δεν είναι μικρό ποσό αν σκεφτείτε πόσα δάση έχουμε στην χώρα. Αν ασκήσετε κριτική να την τεκμηριώσετε. Οι δήμοι έκαναν την δουλειά τους; Δεν θα υπεκφύγω. Άλλοι ναι και άλλοι όχι. Υπάρχουν υποδειγματικοί δήμοι. Ωστόσο υπάρχουν δήμοι που δεν πράττουν το αυτονόητο, ανέχονται παράνομες χωματερες, το κράτος θα τους ελέγξει αλλά και οι δημότες, καθώς έχουμε αυτοδιοικητικές εκλογές. Δεν ξεχωρίζω αιρετούς της αυτοδιοίκησης με βάση τα παραταξιακά χρώματα. Οι έλεγχοι του κράτους θα ενταθούν και θα συνδεθούν οι πόροι που διατίθενται ανάλογα με τις επιδόσεις τους.
Ο πρωθυπουργός είπε ότι οι τοπικοί άρχοντες θα αξιολογούνται και τα αποτελέσματα θα δημισιοποιούνται και θα κρίνονται από τους πολίτες.
Για την επιτροπή Γκολντάμερ είπε ότι ήταν απαραίτητη και κάποια από τα συμπεράσματά της εφαρμόζονται από την κυβέρνηση.
Δρομολογούνται άμεσα οι προσλήψεις 500 δασολόγων και 1.000 πυροσβεστών
Κάνοντας απολογισμό των πεπραγμένων του στον τομέα της Πολιτικής Προστασίας ο πρωθυπουργός είπε: «Δημιουργήσαμε ένα υπουργείο Πολιτικής Προστασία στη θέση ενός ερειπωμένου γραφείου και σε ένα κτίριο που ήταν ετοιμόρροπο. Έχουμε πλέον 500 δασοκομάντος που μπαίνουν μέσα στα δάση. Ακέφαλες, ευνουχισμένες πολιτικά ήταν στο παρελθόν οι δασικές υπηρεσίες. Η δασική υπηρεσία όπως την παραλάβαμε το 2019 δεν είχε κατεύθυνση και πολιτικό προϊστάμενο. Το αλλάξαμε. Η τυποποίηση της διαδικασίας της κρατικής αρωγής σημαντική επίσης κατάκτηση για το κράτος. Έχει αποτέλεσμα. Δεν θέλω να θυμίσω τι γινόταν στο παρελθόν για να πάρουν αποζημιώσεις οι πληγέντες».
Και πρόσθεσε: «Δημιουργήσαμε το θεσμό του αναδόχου όπου ιδιώτες μπορούν να συνδράμουν σημαντικά σε αναδασώσεις κλπ. Το υπουργείο έχει περιθώριο πάντα να γίνει καλύτερο, τρέχει όμως και το πρόγραμμα ΑΙΓΙΣ με άξονες την καταστολή και πρόληψη και δράσεις που θα ξεδιπλωθούν σε βάθος χρόνου. Νέα canadair θα προμηθευτεί η χώρα πρώτη σε σχέση με άλλες χώρες. Ελπίζουμε το 2026 το αργότερο 2027 η χώρα θα παραλάβει τα πρώτα. Δεν είμαστε όμως ορφανοί από πτητικά μέσα».
Είπε ακόμα ότι δεν έγιναν όλα τέλεια και είμαστε πίσω από τις ανάγκες. Ένα πεδίο που μπορούμε να γίνουμε ακόμα καλύτεροι είναι στα τεχνολογικά συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης για να είναι πιο άμεση η έγκαιρη παρέμβαση.
Ανακοίνωσε ότι πάνω από 100 drones και με την χρήση AI θα βοηθούν να ενημερωνόμαστε έγκαιρα όπως και κάμερες και συστήματα καταγραφής θερμότητας σε αρχαιολογικούς χώρους και δάση υψηλού κινδύνου. Χρειαζόμαστε πυροσβέστες και ενίσχυση της δασικής υπηρεσίας. Δρομολογούνται άμεσα οι προσλήψεις 500 δασολόγων και 1000 πυροσβέστες και νέο εποχικό προσωπικό.
Συμφωνία στήριξης της Ελλάδας με την φον Ντερ Λάιεν – Έρχεται Έβρος Pass
Ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε ότι θα διατεθούν πάνω από 200 εκατομμύρια από το Ταμείο Ανάκαμψης για την πρόληψη, ψηφιακή πλατφόρμα στο Κτηματολόγιο που θα εντοπίζει ακαθάριστα οικόπεδα και ενίσχυση των πολιτικών των αναδασώσεων.
Θα φροντίσουμε επίσης όπως το κάναμε στην Εύβοια να γίνουν άμεσα τα αντιδιαβρωτικά έργα.
«Επικοινώνησα με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και συμφωνήσαμε ότι «Η μεγαλύτερη φωτιά της Ευρώπης, δικαιούται και μεγαλύτερη αλληλεγγύη». «Θα αποζημιώσουμε τους πληγέντες και θα δημιουργήσουμε πλαίσιο προστασίας με αναστολές φόρων, ενώ για τον Έβρο, θα δημιουργήσουμε Έβρος Pass για να στρέψουμε την τουριστική κίνηση για την περιοχή αυτή, θα παρουσιάσουμε αναπτυξιακό σχέδιο για τον Έβρο αλλά θα ζητήσουμε από ευρωπαίους ειδικούς να μελετήσουν την φωτιά στη Δαδιά, για τα αίτια αλλά και προτάσεις για την αναγέννηση του δάσους αυτού. Υπάρχει μια ακτίδα αισιοδοξίας γιατί όπως έχω ενημερωθεί από ειδικούς είχε καεί στα τέλη του 1950 και αναγεννήθηκε μετά από δεκαετίες».
Κλείνοντας, ο πρωθυπουργός είπε ότι χρειαζόμαστε ένα νέο μοντέλο παραγωγικής εκμετάλλευσης των δασών με επιδότηση ενδεχομένως της βιομάζας.
«Είναι αδιέξοδο να προβάλλουμε μοιρολατρικά τη σκοτεινιά της εμπειρίας στο μέλλον. Αυτή την ώρα που μιλάμε στην Εύβοια που τόσο δοκιμάστηκε από τις πυρκαγιές πριν 2 χρόνια, εγκαινιάζεται ένα νέο δασικό χωριό. Ας γίνει αυτό ένα σύμβολό μας. Η επίθεση της φύσης είναι μεγάλη για να προκαλεί μικρόψυχες κομματικές διαιρέσεις. Ας μείνουμε ενωμένοι. Ας βγάλουμε συμπεράσματα, αυτό θα είναι επιτυχία για την έναρξη της νέας βουλής».
Σημειώνεται πως πριν από την ομιλία του πρωθυπουργού και ύστερα από αίτημα του προέδρου του ΠΑΣΟΚ, Νίκου Ανδρουλάκη, η Βουλή τήρησε ενός λεπτού σιγή για τα θύματα των πρόσφατων πυρκαγιών.