Ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου σημείωσε πως βασική προτεραιότητα της κυβέρνησης είναι η πάταξη της παράτυπης μετανάστευσης
Η χώρα μας βρέθηκε στην πρώτη γραμμή για την παράτυπη μετανάστευσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όμως η Ελλάδα προστάτευσε τα σύνορα της, τόνισε ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Δημήτρης Καιρίδης μιλώντας στη Βουλή στο πλαίσιο των προγραμματικών δηλώσεων.
«Την προηγούμενη τετραετία καταφέραμε έναν άθλο και ελέγξαμε τις ροές της παράτυπης μετανάστευσης, παρά τις προσπάθειες όχι μόνο των πανίσχυρων εγκληματικών δικτύων των διακινητών με τις πολλαπλές διασυνδέσεις αλλά και της γείτονός μας στα ανατολικά. Επιπλέον, δημιουργήσαμε δομές φιλοξενίας των αιτούντων ασύλου που εξασφαλίζουν ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης, φροντίσαμε τα ασυνόδευτα ανήλικα και τους ευάλωτους και προχωρήσαμε σε σειρά προγραμμάτων ένταξης, με όχημα, κυρίως, την εκπαίδευση και επαγγελματική κατάρτιση», ανέφερε.
Ο υπουργός, σημείωσε βασική προτεραιότητα είναι η πάταξη της παράτυπης μετανάστευσης. «Η πάταξη της παράτυπης μετανάστευσης περνά όμως όχι μόνο μέσα από τη φύλαξη των συνόρων μας και τις διεθνείς πρωτοβουλίες για την επιτήρηση του ευρύτερου χώρου της Μεσογείου. Περνά και μέσα από τη δημιουργία και την ενίσχυση νόμιμων οδών μετανάστευσης», τόνισε χαρακτηριστικά.
Μιλώντας για το τραγικό ναυάγιο της Πύλου, ο κ. Καιρίδης, είπε ότι διεξάγεται έρευνα και αναμένονται τα πορίσματα ενώ υπερασπίστηκε το λιμενικό υπογραμμίζοντας ότι έχει δασώσει με αυτοθυσία τα τελευταία χρόνια δεκάδες χιλιάδες μετανάστες απέναντι στους εγκληματίες διακινητές. Άσκησε δριμεία κριτική, σε ξένα μέσα ενημέρωσης, ΜΚΟ, και ευρωβουλευτές για την στάση που κράτησαν απέναντι στην Ελλάδα. Έκανε λόγο για κακόπιστα σχόλια, ενώ σημείωσε ότι κανείς δεν είναι πιο ανθρωπιστής από εμάς, είναι προτεραιότητα μας η διασφάλιση της ανθρώπινης ζωής. «Δεν αναγνωρίζουμε το μονοπώλιο ανθρωπισμού, το λιμενικό διέσωσε, ούτε ΜΚΟ , ούτε ευρωβουλευτές, ούτε ξένοι ανταποκριτές», κατέληξε.
Ολόκληρη η ομιλία του Δημήτρη Καιρίδη:
«Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Δεν συνιστά καμία φοβερή πρωτοτυπία η παραδοχή ότι η μετανάστευση είναι ένα διαχρονικό και παγκόσμιο φαινόμενο και πως οι σημερινές συνθήκες διεθνώς, είτε σε επίπεδο παραγόντων που σπρώχνουν τους ανθρώπους είτε σε επίπεδο παραγόντων που τους έλκουν, οδηγούν σε έξαρση του φαινομένου.
Η Ελλάδα λόγω γεωγραφικής θέσης, στο νοτιοανατολικό άκρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γειτνιάζουσα της Μέσης Ανατολής, μιας περιοχής που παράγει πρωτογενώς, λόγω οικονομικής δυσπραγίας και πολέμων, ιδίως μετά την επονομαζόμενη Αραβική Άνοιξη του 2011, πολλές ροές αλλά και, δευτερογενώς, έχει καταστεί βασικός δίαυλος για ροές από τη νότια Ασία και την υποσαχάρια Αφρική, έχει βρεθεί τα τελευταία χρόνια στην πρώτη γραμμή για την αντιμετώπιση του προβλήματος της παράτυπης μετανάστευσης, σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Την προηγούμενη τετραετία καταφέραμε έναν άθλο και ελέγξαμε τις ροές της παράτυπης μετανάστευσης, παρά τις προσπάθειες όχι μόνο των πανίσχυρων εγκληματικών δικτύων των διακινητών με τις πολλαπλές διασυνδέσεις αλλά και της γείτονός μας στα ανατολικά. Επιπλέον, δημιουργήσαμε δομές φιλοξενίας των αιτούντων ασύλου που εξασφαλίζουν ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης, φροντίσαμε τα ασυνόδευτα ανήλικα και τους ευάλωτους και προχωρήσαμε σε σειρά προγραμμάτων ένταξης, με όχημα, κυρίως, την εκπαίδευση και επαγγελματική κατάρτιση.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
θα ήταν λάθος να εφησυχάσουμε και να επαναπαυθούμε στην επιτυχία μας. Η πίεση στα εξωτερικά σύνορά μας, που είναι και εξωτερικά σύνορα της Ευρώπης, παραμένει και αποδεικνύεται από τις εκατοντάδες αποτυχημένες απόπειρες παράτυπης εισόδου που αποτρέπονται καθημερινά χάρη στις άοκνες προσπάθειες του Λιμενικού και της Αστυνομίας. Οι συνθήκες σήμερα στη νότια και στην ανατολική ακτή της Μεσογείου είναι τέτοιες που μας καλούν σε αυξημένη επαγρύπνηση, ιδίως τώρα κατά τους θερινούς μήνες.
Η σημερινή μου ομιλία, επί των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης για την πολιτική μετανάστευσης και ασύλου, διεξάγεται στον απόηχο της μεγάλης ναυτικής τραγωδίας στα ανοιχτά της Πύλου που συγκλόνισε το πανελλήνιο και τη διεθνή κοινή γνώμη αλλά και έγινε αφορμή για ένα μπαράζ επιθέσεων σε βάρος της πατρίδας μας από κάποια μέσα ενημέρωσης του εξωτερικού.
Αυτή τη στιγμή διεξάγεται μια ανεξάρτητη δικαστική έρευνα, τα πορίσματα της οποίας δεν γνωρίζω και δεν μπορώ να γνωρίζω. Αυτό που θέλω να ξεκαθαρίσω είναι ότι τα αναμένουμε, ότι ακούμε με προσοχή όλα τα σχόλια, όσο κακόπιστα κι αν ενίοτε είναι, και πως πρώτη μας προτεραιότητα είναι η διασφάλιση της ανθρώπινης ζωής.
Κανείς δεν είναι πιο ανθρωπιστής από εμάς και σε κανέναν δεν αναγνωρίζουμε το μονοπώλιο του ανθρωπισμού. Άλλωστε, οι δικές μας εθνικές αρχές, το ελληνικό Λιμενικό, ήταν αυτό που διέσωσε όσους διεσώθησαν. Ούτε οι ΜΚΟ ούτε κάποιοι ξένοι ανταποκριτές ή ευρωβουλευτές. Το ελληνικό Λιμενικό με αυτοθυσία έχει διασώσει, τα τελευταία χρόνια, δεκάδες χιλιάδες μετανάστες που εμπιστεύθηκαν τη ζωή τους στους εγκληματίες διακινητές. Όμως άλλο διάσωση και άλλο διευκόλυνση των διακινητών, όπως επιδιώκουν κάποιοι. Είμαστε ανθρωπιστές αλλά δεν είμαστε αφελείς.
Ένα πράγμα θα πρέπει να είναι βέβαιο. Αυτή η κυβέρνηση, η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας του Κυριάκου Μητσοτάκη, δεν θα επιτρέψει το ζήτημα της παράτυπης μετανάστευσης και της προστασίας των συνόρων να υποκλαπεί από τις εμμονές και την υποκριτική ιδεολοψία της μιας πλευράς ή τον λαϊκισμό και την εχθροπάθεια της άλλης.
Και πως πρόθεσή μας είναι να επιμείνουμε στη δίκαιη αλλά αυστηρή πολιτική που δίνει λύση στο πρόβλημα και πατάσσει τα εγκληματικά δίκτυα των διακινητών. Και στο πλαίσιο αυτό καλωσορίζουμε την πρόθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να διερευνήσει την κακόβουλη και εκ του πονηρού επιλεκτική διαρροή εσωτερικών εγγράφων της Frontex που σκοπό έχουν να δημιουργήσουν ένα κλίμα πίεσης και διχασμού, ώστε να αποδυναμωθεί η προσπάθειά μας τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
η μετανάστευση ως παράτυπη είναι πρόβλημα που χρήζει αντιμετώπισης. Όμως, ως νόμιμη, με κανόνες και ελέγχους, βάσει των δικών μας και μόνο εθνικών προτεραιοτήτων, είναι και μια μεγάλη πρόκληση που χρήζει διαχείρισης, προς όφελος του εθνικού συμφέροντος, της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας.
Στο διττό αυτό πλαίσιο, η μεταναστευτική πολιτική και η πολιτική ασύλου μας βασίζεται σε τέσσερις αρχές:
α) των υποχρεώσεων της χώρας, όπως αυτές προκύπτουν από τις διεθνείς συνθήκες που έχουμε υπογράψει αλλά και της επιλογής μας η Ελλάδα να έχει στην προμετωπίδα της εξωτερικής της πολιτικής τον σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου,
β) της ασφάλειας της χώρας και των συνόρων της,
γ) της κοινωνικής συνοχής και της ομαλής ένταξης των μεταναστών,
δ) των εξελισσόμενων αναγκών της ελληνικής οικονομίας.
Βασική μας προτεραιότητα είναι η πάταξη της παράτυπης μετανάστευσης. Η πάταξη της παράτυπης μετανάστευσης περνά όμως όχι μόνο μέσα από τη φύλαξη των συνόρων μας και τις διεθνείς πρωτοβουλίες για την επιτήρηση του ευρύτερου χώρου της Μεσογείου. Περνά και μέσα από τη δημιουργία και την ενίσχυση νόμιμων οδών μετανάστευσης.
Αυτό σημαίνει αντιμετώπιση του προβλήματος στην πηγή του αλλά και δημιουργία ανθρωπιστικών διαδρόμων για όσους χρήζουν ασύλου και διεθνούς προστασίας, με παράκαμψη των εγκληματιών διακινητών, μέσα από την ενίσχυση της διεθνούς συνεργασίας, ιδίως με τις ενδιάμεσες χώρες. Αλλά και νόμιμες οδούς μετανάστευσης και εργασίας στην πατρίδα μας με βάση τις δικές ανάγκες και προτεραιότητες.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
στόχος μας είναι, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, να μην καθορίζουν τα εγκληματικά δίκτυα των διακινητών, ποιος μπαίνει και ποιος δεν μπαίνει στην Ευρώπη. Έχουμε σημειώσει πρόοδο αλλά έχουμε πολύ δρόμο ακόμα μπροστά μας και προς την κατεύθυνση αυτή θα εργαστούμε με πάθος.
Όμως, ας είμαστε ειλικρινείς. Η ελληνική οικονομία, χάρη στη ραγδαία ανάπτυξή της, έχει έλλειψη σε εργατικά χέρια σε συγκεκριμένους τομείς, όπως η γεωργία, ο τουρισμός και η εστίαση και οι κατασκευές. Σήμερα, οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις έχουν κατακλυστεί από αιτήματα μετακλήσεων για εποχικούς εργάτες.
Επιπλέον, η οικονομία μας χρειάζεται να μπορεί να προσελκύει εξειδικευμένο προσωπικό, σε τομείς υψηλής τεχνολογίας, όπως κάνουν πολλές άλλες αναπτυγμένες χώρες. Καταρχήν, των Ελλήνων της διασποράς αλλά και άλλων. Αυτή τη στιγμή, υπάρχει διεθνώς ένας εντεινόμενος ανταγωνισμός για την προσέλκυση ταλέντων. Από την έκβασή του θα κριθεί, σε μεγάλο βαθμό, ποιες χώρες θα βρεθούν στην πρωτοπορία του 21ου αιώνα και ποιες θα μείνουν πίσω.
Η κυβέρνησή μας έχει υπογράψει δυο διμερείς συμφωνίες, με την Αίγυπτο και το Μπαγκλαντές, που διευκολύνουν τη λελογισμένη και με κανόνες εποχική μετανάστευση για εργασία και, ταυτόχρονα, πατάσσουν την παράτυπη, αφού προβλέπουν τον υποχρεωτικό επαναπατρισμό. Πρόθεσή μας είναι η υπογραφή κι άλλων τέτοιων συμφωνιών όπου χρειάζεται αλλά και ο εκσυγχρονισμός και πλήρης ψηφιοποίηση του συστήματος αδειοδότησης, που σήμερα παρουσιάζει αρρυθμίες και καθυστερήσεις.
Δεύτερος κεντρικός μας στόχος είναι η ενίσχυση των πολιτικών ένταξης αλλά και της προστασίας των ευάλωτων, όχι μόνον των ανηλίκων, με αξιοποίηση τόσο των ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών εργαλείων, συμπεριλαμβανομένου του Ταμείου Ανάκαμψης, όσο και των βέλτιστων ευρωπαϊκών πρακτικών. Θέλουμε την πλήρη ένταξη, με προγράμματα εκπαίδευσης, κατάρτισης αλλά και ψυχολογικής υποστήριξης, όλων όσων δικαιούνται προστασίας αλλά και την από-περιθωριοποίηση, που τρέφει το έγκλημα και την παραβατικότητα, πληθυσμών που βρέθηκαν στην πατρίδα μας και δεν μπορούν να επιστρέψουν στις πατρίδες τους.
Τρίτος στόχος δεν μπορεί παρά να είναι η οικοδόμηση μιας κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής μετανάστευσης και ασύλου. Η πολυδιάσπαση και η αντιπαράθεση των κρατών-μελών ευνοεί το έγκλημα και την αναποτελεσματικότητα σε βάρος όλων μας. Ιδίως σε συνθήκες ελεύθερης διακίνησης προσώπων, χάρη στη μεγάλη κατάκτηση του Σένγκεν, μπορεί να οδηγήσει εκ νέου σε καταστροφικές κρίσεις, όπως ζήσαμε στο πρόσφατο παρελθόν.
Η αλήθεια είναι ότι πρόσφατα συμφωνήθηκε, για πρώτη φορά, η υποχρεωτική αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών-μελών, ένα πάγιο αίτημα της χώρας μας και όλων των χωρών πρώτης υποδοχής. Όμως, προφανώς, η πρόσφατη συμφωνία είναι προϊόν ενός συμβιβασμού και εμείς την αντιλαμβανόμαστε ως βήμα και σε καμία περίπτωση ως κατάληξη και τελικό στόχο.
Έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας για μια συνεκτική, που εν τέλει θα είναι και η μόνη αποτελεσματική, κοινή ευρωπαϊκή πολιτική με κοινούς κανόνες, χρηματοδότηση, αλληλεγγύη και επιβολή, συμπεριλαμβανομένου και ενός κοινού και σφριγηλού μηχανισμού υποχρεωτικού επαναπατρισμού των παράτυπα εισερχομένων. Προς το παρόν, ωστόσο, κάνω έκκληση στις δυνάμεις της αντιπολίτευσης, που αντιπροσωπεύονται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, να στηρίξουν τη συμφωνία εκεί, γιατί, παρά τις δικαιολογημένες αιτιάσεις, η εναλλακτική είναι το υπάρχον καθεστώς που είναι πολύ λιγότερο ικανοποιητικό.
Πιο συγκεκριμένα, άξονες της πολιτικής μας είναι:
α) Η ψηφιοποίηση και η απλοποίηση διαδικασιών
Ψηφιοποίηση του συνόλου των δεδομένων με στόχο τη βελτιστοποίηση της λειτουργίας των υπηρεσιών (για παράδειγμα γρήγορη έκδοση/ανανέωση αδειών παραμονής) και τη διευκόλυνση ελεγκτικών αρχών, μεταναστών και εργοδοτών.
β) Ολοκλήρωση εκσυγχρονισμού δομών φιλοξενίας και μετατροπή κάποιων σε ειδικού σκοπού
Στόχος είναι η αξιοπρεπής και ασφαλής διαβίωση των αιτούντων άσυλο σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα φιλοξενίας, καθώς και όσο το δυνατόν καλύτερες συνθήκες εργασίας για τους υπαλλήλους των υπηρεσιών του υπουργείου. Ιδιαίτερη βαρύτητα θα δοθεί στην προστασία ευάλωτων μεταναστευτικών ομάδων, όπως ανήλικοι, άτομα με αναπηρία (ΑμεΑ), ηλικιωμένοι, κακοποιημένες γυναίκες, ασθενείς, κ.α.
γ) Κοινωνική ένταξη προσφύγων και μεταναστών, με προγράμματα εκπαίδευσης και κατάρτισης, καθώς και συμμετοχής τους στην αγορά εργασίας.
Συνέχιση προγραμμάτων όπως το HELIOS και η δράση «Προώθηση της ένταξης του προσφυγικού πληθυσμού στην αγορά εργασίας», η οποία χρηματοδοτείται στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, για τη διαμόρφωση ενός μόνιμου μηχανισμού κοινωνικής ένταξης πολιτών τρίτων χωρών με έμφαση στην επαγγελματική κατάρτιση. Σε αυτά θα προσθέσουμε και έναν ειδικά προσαρμοσμένο ενταξιακό μηχανισμό για 2000 ασυνόδευτους ανηλίκους.
δ) Προστασία ευάλωτων μεταναστευτικών πληθυσμών (π.χ. ασυνόδευτοι ανήλικοι).
Σε συνέχεια του θεσμού της επιτροπείας ασυνόδευτων ανηλίκων, έτσι όπως εξελίχθηκε με τον Νόμο 4960/2022, με τον οποίο δημιουργείται ένα σαφές, λειτουργικό, ευέλικτο και παιδοκεντρικό σύστημα επιτροπείας με διαφάνεια και λογοδοσία, θα υλοποιηθεί με πόρους από τα Ταμεία Μετανάστευσης και Εσωτερικών Υποθέσεων το σχετικό έργο της Επιτροπείας. Με οδηγό αυτό θα δημιουργηθούν αντίστοιχοι μηχανισμοί για όλες τις ευάλωτες μεταναστευτικές ομάδες.
ε) Εξωτερική διάσταση: Διμερείς συμφωνίες εποχικής μετανάστευσης προς όφελος της οικονομίας, καθώς και δυναμική συμμετοχή στη διαμόρφωση μίας νέας κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής ασύλου και επαναπατρισμού.
Σκοπός η δημιουργία νόμιμων οδών μετανάστευσης για την κάλυψη των αναγκών της οικονομίας σε κρίσιμους κλάδους όπως η γεωργία, ο κατασκευαστικός τομέας και ο τουρισμός.
Κλείνοντας, και εν όψει της συνάντησης του Πρωθυπουργού με τον Τούρκο Πρόεδρο στο Βίλνιους, θα ήθελα να σημειώσω ότι επιδίωξή μας είναι η επίτευξη συνεργασίας με την Τουρκία στη διαχείριση των παράτυπων ροών. Η Τουρκία επηρεάζει τέσσερις ακόμα χώρες της ΕΕ, εκτός από εμάς, τη Βουλγαρία, την Ιταλία, τη Μάλτα και, πρωτίστως, την Κύπρο, όπου έχουμε και την εμπλοκή με τα κατεχόμενα και την πρόσθετη δυσκολία φύλαξης της πράσινης γραμμής που δεν θέλουμε να μετατραπεί σε διεθνές σύνορο. Τις τελευταίες εβδομάδες υπάρχουν ενδείξεις μιας καλής θέλησης στο ζήτημα της διαχείρισης των όποιων ροών μέσω των νησίδων του ποταμού Έβρου. Δεν τρέφουμε αυταπάτες αλλά θέλουμε να εξαντλήσουμε τα περιθώρια συνεργασίας με καλή πίστη και μπορούμε, μέσα από την Ευρώπη, να βοηθήσουμε τη γείτονα στη διαχείριση και του δικού της μεγάλου προβλήματος μεταναστών και προσφύγων που έχει, ιδίως σήμερα, μετά τον καταστροφικό σεισμό του περασμένου Φεβρουαρίου.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
το μεταναστευτικό βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας, όχι πάντα με τον σωστό τρόπο και για τους σωστούς λόγους. Δεν είναι μόνο πρόβλημα αλλά και πρόκληση. Δεν χρειάζεται να μας διχάσει. Αυτό που χρειάζεται είναι λύσεις. Εφικτές και υλοποιήσιμες προς όφελος της ελληνικής κοινωνίας. Ούτε κραυγές ούτε κροκοδείλια δάκρυα.
Για την Ευρώπη, η δευτερογενής πολιτική εκμετάλλευσή του είναι μια υπαρξιακή απειλή. Μπορεί να διαλύσει το ευρωπαϊκό εγχείρημα, τη μεγαλύτερη κατάκτηση των ευρωπαϊκών λαών μεταπολεμικά. Δικός μας στόχος είναι να το αποτρέψουμε.
Η ΝΔ ως η μεγαλύτερη πολιτικά δύναμη της ευρωπαϊκής κεντροδεξιάς σήμερα και η κατεξοχήν εκπρόσωπος του ευρωπαϊκού κέντρου θα συνεχίσει και την επόμενη τετραετία να υπερασπίζεται τη γραμμή του ορθού λόγου και της κοινής λογικής. Με ανθρωπισμό αλλά χωρίς αφέλειες. Και με γνώμονα το συμφέρον του τόπου. Είμαι βέβαιος ότι θα τα καταφέρουμε και προσβλέπω ειλικρινά στη συνεργασία όλων μας.
Σας ευχαριστώ»
