Η ελληνική διπλωματία είχε plan b
«Κανείς δεν μπορεί να αναγκάσει να συναντήσει κανέναν, ειδικά στη διπλωματία». Με αυτές τις λέξεις συνόψισε ελληνική διπλωματική πηγή τα όσα συνέβησαν στο αεροδρόμιο της Τρίπολης της Λιβύης με τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια να αρνείται να αποβιβαστεί από το κυβερνητικό αεροσκάφος που τον μετέφερε στην 4η σε μέγεθος χώρα της Αφρικής.
Η Αθήνα εδώ και καιρό προσπαθεί να μαντέψει από τη μια τι θα συμβεί στη Λιβύη αν τελικά γίνουν εκλογές και επιχειρεί να προετοιμάσει την επόμενη ημέρα και από την άλλη ακροβατεί και προσπαθεί να εδραιώσει θέση στην Ανατολική Μεσόγειο έχοντας απέναντί της έναν προκλητικό και απρόβλεπτο γείτονα, όπως η Τουρκία που στήνει παγίδες σε όσους θεωρεί εχθρούς της.
Ο ίδιος ο πρωθυπουργός σε πρόσφατη συνέντευξή του είχε περιγράψει το σχέδιο της κυβέρνησης. «Όλες οι επιλογές», είπε αρχικά, «αυτή τη στιγμή βρίσκονται στο τραπέζι». Στη συνέχεια ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξήγησε ότι η Ελλάδα θέλει να κάνει ένα άνοιγμα στη Λιβύη συνολικά, για να μπορέσουμε επιτέλους να οριοθετήσουμε θαλάσσιες ζώνες με τη συγκεκριμένη χώρα.
Κατά την κυβέρνηση Ελλάδα και Λιβύη έχουν ακτές οι οποίες βρίσκονται απέναντι και αυτό καθιστά τη Λιβύη φυσικό μας συνομιλητή. Και το πιο σημαντικό: Οι δυο χώρες θα μπορούσαν να διερευνήσουν τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν από κοινού υδρογονάνθρακες, οι οποίοι βρίσκονται στην περιοχή μεταξύ Ελλάδος και Λιβύης. Όλα αυτά για να συμβούν βέβαια χρειάζεται μια οριστική συμφωνία.
Το πρωί της Πέμπτης όμως η ελληνική διπλωματική αποστολή βρέθηκε μπροστά σε μια κακοστημένη παράσταση από εκείνους που υπέγραψαν το παράνομο τουρκολυβικό μνημόνιο. «Η παγίδα είχε στηθεί και η Άγκυρα περίμενε από τον Νίκο Δένδια να πέσει μέσα». Όμως αυτό δεν συνέβη.
Όπως έγραψε και το Politico, ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών είπε «γεια σας και αντίο σας», στην υπηρεσιακή υπουργό Εξωτερικών Νάιλα Μανγκούς, η οποία είχε στόχο μια φωτογραφία με τον ομόλογό της.
Τι κι αν ο Νίκος Δένδιας την προηγούμενη ημέρα μιλώντας με τον Μοχάμεντ αλ-Μενφί, πρόεδρο του Προεδρικού Συμβουλίου της Λιβύης και πρώην πρεσβευτή στην Ελλάδα είχε ξεκαθαρίσει ότι θα δεχόταν να κάνει μια στάση στην Τρίπολη υπό την προϋπόθεση όταν θα συναντούσε μόνο τον ίδιο.
Τότε, το plan B τέθηκε σε εφαρμογή και παρά την ταλαιπωρία και τα προσκόμματα της Τρίπολης ξαναβρέθηκε στον αέρα και έφτασε στον αρχικό προορισμό του που ήταν η Βεγγάζη.
Μεταφέροντας εκτός από εμβόλια που έγιναν δωρεά, ο υπουργός Εξωτερικών μετέφερε και την πρόθεση της Ελλάδας να προχωρήσει σε οριοθέτηση ΑΟΖ με τη νέα κυβέρνηση που θα προκύψει μετά τις εκλογές.
Το ζητούμενο είναι πότε θα γίνουν αυτές αλλά όπως τόνιζαν άνθρωποι με γνώση της περιοχής και των γεωπολιτικών, ακόμα και αν η χώρα αυτή μοιραστεί στα δυο η ανατολική της πλευρά (εννοώντας την Βεγγάζη) δεν ήταν ποτέ εχθρική προς την Ελλάδα.
Ποια είναι η κατάσταση στη Λιβύη
Η κυβέρνηση της Τρίπολης δεν είναι μια εκλεγμένη αλλά προσωρινή κυβέρνηση η οποία έχει ως στόχο να οδηγήσει την χώρα σε εκλογές. Και ενώ έπρεπε να έχουν γίνει ήδη η μεταβατική κυβέρνηση παρότι λειτουργεί ως υπηρεσιακή υπογράφει διεθνείς συμφωνίες χωρίς να έχει καμία νομιμοποίηση. Όπως για παράδειγμα το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο.
Εξαιρετικό το κλίμα στη Βεγγάζη
Όπως μας μετέφεραν διπλωματικές πηγές, το κλίμα με όλους όσους συναντήθηκε στην Βεγγάζη ο Νίκος Δένδιας ήταν πολύ καλό με τους Προέδρους επιτροπών της Βουλής των Αντιπροσώπων της Λιβύης, οι οποίοι είναι και οι μόνοι εκλεγμένοι από τον λαό, να καταδικάζουν το τουρκολιβυκό μνημόνιο του 2019 αλλά και του 2022 ξεκαθαρίζοντας μάλιστα ότι η Βουλή δεν πρόκειται να το κυρώσει.
Το ίδιο και με τον στρατηγό Χαλίφα Χαφτάρ, ο οποίος μίλησε με σκληρά λόγια για την παρουσία τουρκικών στρατευμάτων στη Λιβύη και άφησε να εννοηθεί ότι αν δεν γίνουν εκλογές ως τον Ιανουάριο θα πρέπει να ληφθούν άλλες δράσεις.
Οι επόμενες κινήσεις
Αφήνοντας πίσω της το διπλωματικό επεισόδιο της Πέμπτης η Ελλάδα – όπως και άλλες ευρωπαϊκές χώρες – έχει στόχο να βοηθήσει μέσω των διπλωματικών διαύλων αλλά και των συμμάχων της να οδηγηθεί η Λιβύη στις κάλπες.
Εδώ, θα πρέπει να τα βάλει με την Τουρκία την οποία συμφέρει να διαιωνίζεται η μεταβατική κυβέρνηση καθώς αποκομίζει οφέλη με παράνομες συμφωνίες και προσπαθεί να κατοχυρώσει θέση στην περιοχή.
