«Από την πρώτη στιγμή που έγιναν αντιληπτές και γνωστές οι αρρυθμίες αυτές, ανέλαβε πολιτικές πρωτοβουλίες για την επίλυση των προβλημάτων» υποστήριξε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος
Στις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης για τις παράνομες παρακολουθήσεις και τα κακόβουλα λογισμικά, το σχέδιο νόμου για τον εξορθολογισμό της ασφαλιστικής νομοθεσίας, το καλάθι του νοικοκυριού και την επέτειο του Πολυτεχνείου αναφέρθηκε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος κατά την ενημέρωση των πολιτικών συντακτών.
«Η εξέγερση του Πολυτεχνείου είναι το κορυφαίο σύμβολο του αντιδικτατορικού αγώνα στον οποίο πρωτοστάτησε η ελληνική νεολαία με αιτήματα διαχρονικά», ανέφερε ο Γιάννης Οικονόμου ξεκινώντας την ενημέρωση. «Ο ελληνικός λαός έχει από τα πανάρχαια χρόνια δείξει ότι δεν συμβιβάζεται με καθεστώτα ανελεύθερα και τυραννικά. Αυτή είναι μια από τις σημαντικότερες παρακαταθήκες του ελληνισμού και σ' αυτήν πρέπει να επικεντρώσουμε. Τα ιστορικά ορόσημα όπως αυτό της εξέγερσης του Πολυτεχνείου εξυπηρετούν έναν σημαντικό πολιτικό ρόλο καθώς έχουν θεσπιστεί για να φωτίζουν, για να ενώνουν και για να εμπνέουν. Είναι κάτι πολύ περισσότερο από γεγονότα. Είναι σύμβολα. Και έτσι πρέπει να τα αντιμετωπίζουμε. Ας μην ξεχνάμε ότι ο Κωνσταντίνος Καραμανλής με την ιστορικότητα και τη διορατικότητα που τον διέκρινε όρισε τις πρώτες εκλογές της 3ης Ελληνικής Δημοκρατίας δηλαδή την τελική πράξη αποκατάστασης της Δημοκρατίας στις 17 Νοεμβρίου του 1974 συνδέοντας στην ουσία τα δυο αυτά γεγονότα».
Περνώντας στη συνέχεια στο «καλάθι του νοικοκυριού» τόνισε ότι διαπιστώνεται για τρίτη συνεχόμενη εβδομάδα μείωση τιμών σε αυτό. «Από χθες Τετάρτη το καλάθι του νοικοκυριού μπήκε στην τρίτη εβδομάδα εφαρμογής του και τα αρχικά θετικά αποτελέσματα επιβεβαιώνονται και διευρύνονται. Από το σύνολο 816 προϊόντων στο καλάθι του νοικοκυριού που είναι απολύτως συγκρίσιμα σε ένα ποσοστό 22% η τιμή μειώθηκε, στο 69% η τιμή παραμένει σταθερή και μόλις σε ένα ποσοστό περίπου 9% η τιμή αυξήθηκε ελαφρά σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα. Το συνολικό κόστος του «καλαθιού του νοικοκυριού» όμως είναι αισθητά μειωμένο στις περισσότερες αλυσίδες σούπερ μάρκετ με τη μεγαλύτερη μείωση να φτάνει στο 11,3%».
Ανέφερε επίσης ότι σύμφωνα με την έρευνα του ΙΝΚΑ όποιος επιλέγει να αγοράσει προϊόντα από το «καλάθι» μπορεί να γλιτώσει έως και 12% την εβδομάδα ενώ 4 στους 10 καταναλωτές έχουν ήδη αγοράσει προϊόντα από το «καλάθι». Σημαντικό επίσης είναι το γεγονός ότι δουλεύει αποτελεσματικότερα ο ανταγωνισμός και στα υπόλοιπα προϊόντα. Όχι μόνο συνεχίζονται οι υπόλοιπες προσφορές στα σούπερ μάρκετ, αλλά αυτή την εβδομάδα έχουν ενταθεί. Ενώ σημαντική συμβολή στην αντιμετώπιση της ακρίβειας έχει και η βιομηχανία».
Ο κ. Οικονόμου αναφέρθηκε στη συνέχεια στο νέο πλαίσιο που τέθηκε σε διαβούλευση σε ό,τι αφορά τη λειτουργία της ΕΥΠ, την άρση του απορρήτου και τα κακόβουλα λογισμικά. Επεσήμανε πως αφότου έγινε κατανοητό ότι υπάρχουν μια σειρά από διαχρονικές αδυναμίες και κενά, ελλείψεις στο νομοθετικό οπλοστάσιο, «η κυβέρνηση από την πρώτη στιγμή που έγιναν αντιληπτές και γνωστές οι αρρυθμίες αυτές, ανέλαβε πολιτικές πρωτοβουλίες για την επίλυση των προβλημάτων. Απέδωσε με γενναιότητα πολιτικές ευθύνες. Συνέδραμε την ελληνική Δικαιοσύνη μέσω των δημόσιων αρχών. Παράλληλα ετοίμασε και παρουσίασε νομοθετικές πρωτοβουλίες που έρχονται να απαντήσουν στα προβλήματα αυτά με τρόπο πειστικό αλλά και οριστικό».
Υπογράμμισε ταυτόχρονα ότι δεν αναλώνεται σε κραυγές. Αντίθετα μελετά τα δεδομένα και σχεδιάζει λύσεις. Ανέφερε ως κεντρικούς στόχους του νομοσχεδίου τον εκσυγχρονισμό της διαδικασίας άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών με διασφάλιση όλων των απαιτούμενων εγγυήσεων, την αναδιάρθρωση της ΕΥΠ για τη βελτιστοποίηση της δράσης της, την ποινική μεταχείριση της εμπορίας, κατοχής και χρήσης λογισμικών παρακολούθησης, την αναβάθμιση του επιπέδου κυβερνοασφάλειας στη χώρα.
Ανέφερε επίσης τους τρεις βασικούς άξονες του νόμου και αναλυτικά τις 7 βασικές καινοτομίες του νομοσχεδίου.
1ον: Συγκροτείται εντός της ΕΥΠ Μονάδα Εσωτερικού Ελέγχου, η οποία θα ερευνά ζητήματα διαφθοράς και παράβασης καθήκοντος μέσα στην υπηρεσία.
2ον: Διοικητής της ΕΥΠ μπορεί να ορίζεται μόνο διπλωμάτης η απόστρατος ανώτατος αξιωματικός και υποδιοικητές μόνο δημόσιοι λειτουργοί. Αποκλείονται ιδιώτες από τις θέσεις αυτές.
3ον: Προσδιορίζεται η έννοια της εθνικής ασφάλειας στη βάση της οποίας μπορεί να ζητηθεί η άρση απορρήτου. Με τον τρόπο αυτό οροθετείται η δράση των φορέων του Δημοσίου που επικαλούνται εθνική ασφάλεια.
4ον: Καθιερώνεται ειδική διαδικασία για την άρση απορρήτου των πολιτικών προσώπων, με αυστηρά φίλτρα που καθιστούν εξαιρετικά δυσχερή την άρση αυτή στο μέλλον. Το αίτημα μπορεί να υποβάλει μόνο η ΕΥΠ, για άμεση και εξαιρετικά πιθανή διακινδύνευση της εθνικής ασφάλειας, με την άδεια του Προέδρου της Βουλής και τη σύμφωνη γνώμη δύο εισαγγελέων.
5ον: Απαγορεύεται με ποινή φυλάκισης η κατοχή ή εμπορία κακόβουλου λογισμικού, χωρίς να απαιτείται η συνδρομή οποιασδήποτε άλλης προϋπόθεσης. Επιπλέον, αναβαθμίζεται σε κακούργημα με ποινή κάθειρξης έως 10 έτη η χρήση των λογισμικών αυτών.
6ον: Οποιοσδήποτε μπορεί να λαμβάνει γνώση ότι έχει γίνει άρση του απορρήτου του τηλεφώνου του για λόγους εθνικής ασφάλειας μετά από παρέλευση τριών ετών από τη λήξη της άρσης.
7ον: Τυποποιείται η διαδικασία για την καταστροφή αρχείων που αφορούν άρση απορρήτου. Για μεν το περιεχόμενο που προέκυψε από την άρση απορρήτου προβλέπεται καταστροφή μετά παρέλευση εξαμήνου, για τον δε φάκελο της υπηρεσίας με τα στοιχεία που τεκμηρίωσαν το αίτημα της άρσης απορρήτου προβλέπεται καταστροφή μετά από 10 χρόνια. Σήμερα ο νόμος δεν προβλέπει κανένα χρονικό ή άλλο προσδιορισμό για την καταστροφή των αρχείων.
Για να γίνουν κατανοητά αυτά, επεσήμανε επιπλέον, ότι από δω και πέρα:
- Νόμιμη άρση απορρήτου επικοινωνιών μπορεί να γίνει για λόγους εθνικής ασφάλειας ή για διακρίβωση ιδιαίτερα σοβαρών εγκλημάτων με απόφαση δικαστικής Αρχής.
- Ορίζεται η εθνική ασφάλεια. Έως σήμερα δεν υφίσταται στον νόμο ορισμός.
- Σε ό,τι αφορά τη διαδικασία άρσης για λόγους εθνικής ασφάλειας προβλέπεται: Αίτηση της ΕΥΠ ή της Αντιτρομοκρατικής, κρίση εσωτερικού εισαγγελέα στην οικεία υπηρεσία και απόφαση αντιεισαγγελέα του Αρείου Πάγου. Το δεύτερο εισαγγελικό φίλτρο προστέθηκε με την ΠΝΠ της 9/8/2022 που ουσιαστικά επανέφερε διάταξη που είχε καταργήσει ο ΣΥΡΙΖΑ το 2018».
Ειδικά για τα πολιτικά πρόσωπα που ως σήμερα δεν υφίσταται καμία διαδικασία, υπάρχουν πρόσθετες προβλέψεις. Αποδείχθηκε ότι θα πρέπει να υπάρχουν επιπρόσθετες ασφαλιστικές δικλείδες. Τίθεται με το νομοσχέδιο ένα τριπλό φίλτρο εγγυήσεων:
α) τη διαδικασία κινεί μόνο η ΕΥΠ,
β) θα πρέπει να δώσει άδεια ο Πρόεδρος της Βουλής πριν από την διπλή εισαγγελική κρίση και
γ) το αίτημα για την άρση οφείλει να στηρίζεται σε συγκεκριμένα στοιχεία που καθιστούν άμεση και εξαιρετικά πιθανή τη διακινδύνευση της εθνικής ασφάλειας».
Όπως είπε ο κ. Οικονόμου επιπλέον «το πρόσωπο στο οποίο έγινε άρση απορρήτου για λόγους εθνικής ασφάλειας μπορεί να ενημερώνεται εκ των υστέρων. Έως το 2021, ήταν δυνατόν να ενημερώνεται μόνο εφόσον δεν υφίστατο διακύβευση του σκοπού για τον οποίο διατάχθηκε η άρση. Έκτοτε δεν ήταν δυνατή η ενημέρωση όταν επρόκειτο για λόγους εθνικής ασφάλειας (ήταν όμως δυνατή για άρσεις προς διακρίβωση εγκλημάτων). Το ζήτημα αυτό είναι εξαιρετικά σύνθετο διότι πρέπει να συνυπολογίζονται αφενός δικαιώματα αλλά και η αποτελεσματικότητα της υπηρεσίας όταν πρόκειται για υψηλού επιπέδου κινδύνους.
Με το νομοσχέδιο προτείνεται η ενημέρωση υπό την προϋπόθεση ότι δεν διακυβεύεται ο σκοπός για τον οποίο διατάχθηκε η άρση και μετά την πάροδο 3 ετών από την παύση της. Την ίδια πρακτική ακολουθούν και πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Κι αυτό προκειμένου να υπάρχει εύλογη απόσταση από γεγονότα υψίστης εθνικής ασφαλείας (όπως π.χ. τα γεγονότα του Έβρου και η κατασκοπεία της Ρόδου). Την ενημέρωση αποφασίζει τριμελές όργανο που απαρτίζεται από τον αρμόδιο εισαγγελέα, τον διοικητή της ΕΥΠ ή τον διευθυντή της ΔΑΕΕΒ και τον πρόεδρο της ΑΔΑΕ».
Αναφέρθηκε επίσης στις απαγορεύσεις που θεσπίζονται στην κατοχή, εμπορία και διάθεση και χρήση κακόβουλων λογισμικών. «Έως το 2019 η παράνομη υποκλοπή ήταν κακούργημα και τιμωρείτο με κάθειρξη έως 10 έτη, ενώ η κατοχή και εμπορία παράνομων λογισμικών ήταν πλημμέλημα και τιμωρείτο με φυλάκιση έως 2 έτη. Λίγες μέρες πριν τη διάλυση της Βουλής το 2019 και ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ γνώριζε την ύπαρξη στην Ελλάδα παράνομων λογισμικών, άλλαξε ακατανόητα ο Ποινικός Κώδικας με αποτέλεσμα η μεν υποκλοπή να τιμωρείται με φυλάκιση από 10 μέρες έως 5 έτη, η δε κατοχή και εμπορία κακόβουλων λογισμικών να αποποινικοποιηθεί εντελώς. Με τις προτεινόμενες διατάξεις επανέρχεται ως είχε το κακούργημα για τη χρήση παράνομων λογισμικών και συσκευών και το πλημμέλημα της εμπορίας και κατοχής με ποινή 1-5 έτη».
Στο σημείο αυτό ο κ. Οικονόμου τόνισε: «Επειδή η αντιπολίτευση ισχυρίζεται ότι απαγορεύσεις για κατοχή και εμπορία κακόβουλων λογισμικών υπάρχουν ήδη, για παραβίαση απορρήτου ιδιωτικών επικοινωνιών, το άρθρο 292Α δεν έχει σχέση με τη διάταξη που φέρνουμε. Ανήκει στο κεφάλαιο «Εγκλήματα κατά τηλεπικοινωνιών» του ΠΚ και αναφέρεται σε πρόσβαση σε σύνδεση ή σε δίκτυο με τρόπο που θέτει σε συστημικό κίνδυνο τη φυσική ασφάλεια του δικτύου τηλεφωνικών επικοινωνιών. Η διάταξη του νέου νομοσχεδίου για τα κακόβουλα λογισμικά ανήκει στο κεφάλαιο «Προσβολές ατομικού απορρήτου και επικοινωνίας» και αφορά κάθε λογισμικό ή συσκευή που παρεμβαίνει σε ιδιωτικές επικοινωνίες. Συνεπώς οι δύο διατάξεις έχουν διαφορετικό σκοπό. Για τον λόγο αυτό εξάλλου οι δύο διαφορετικές αυτές διατάξεις συνυπάρχουν εδώ και πολύ καιρό στον Ποινικό Κώδικα. Αυτό το οποίο προτείνεται με το νομοσχέδιο είναι να επανέλθει με αυστηρότερο περιεχόμενο η διάταξη που κατήργησε ο ΣΥΡΙΖΑ και αφορά την εμπορία, διάθεση και κατοχή λογισμικών παρακολούθησης ατομικών επικοινωνιών».
Στη συνέχεια, αναφορικά με τη διοίκηση της ΕΥΠ ο κ. Οικονόμου είπε: «Έως σήμερα ο Διοικητής και οι Υποδιοικητές της ΕΥΠ μπορεί να προέρχονται από τον δημόσιο ή τον ιδιωτικό τομέα. Με το προτεινόμενο νομοσχέδιο, Διοικητής ορίζεται πρόσωπο προερχόμενο από το διπλωματικό Σώμα ή απόστρατος ανώτατος αξιωματικός. Υποδιοικητές μπορεί να είναι κάποιοι από τους ανωτέρω και υπάλληλοι και λειτουργοί του δημοσίου και του ευρύτερου δημοσίου τομέα. Ο αριθμός των Υποδιοικητών περιορίζεται από τρεις που είναι σήμερα σε δύο».
Αναφορικά με τη βελτίωση του επιπέδου κυβερνοασφάλειας στη χώρα είπε ότι συστήνεται Επιτροπή Συντονισμού για θέματα Κυβερνοασφάλειας μεταξύ:
α) της Γενικής Διεύθυνσης Κυβερνοασφάλειας της Γενικής Γραμματείας Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης,
β) της Διεύθυνσης Κυβερνοάμυνας του ΓΕΕΘΑ,
γ) της Διεύθυνσης Κυβερνοχώρου της ΕΥΠ και
δ) της Ελληνικής Αστυνομίας».
Υπογράμμισε εν κατακλείδι ότι στην Ελλάδα υπάρχουν δύο διαφορετικές σχολές πολιτικής. Η μία επενδύει στη μελέτη των δεδομένων, εντοπίζει και αναγνωρίζει λάθη και διαχρονικές αδυναμίες, σχεδιάζει πολιτικές με όραμα για να λύσει τα προβλήματα των πολιτών και πραγματώνει τις πολιτικές αυτές με επαγγελματισμό, συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα και ενσυναίσθηση. «Η άλλη σχολή πολιτικής είναι αυτή που αδιαφορεί για την πραγματικότητα, που δεν παράγει αποτελέσματα, που ασκείται με ψέματα, που αρκείται στο κουτσομπολιό, που μοναδικός της σκοπός είναι η διαβολή των πολιτικών της αντιπάλων». Είναι όπως είπε η σχολή που θέλει να βυθίσει την Ελλάδα στην αστάθεια και να την καταστήσει ξανά χώρα παρία στην ΕΕ, όπως είχε γίνει την περίοδο διακυβέρνησης από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Έκλεισε την εισαγωγική τοποθέτησή του με αναφορά στο νομοσχέδιο για τον εξορθολογισμό της ασφαλιστικής νομοθεσίας και την ενίσχυση των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.