«Τους επόμενους μήνες, την Άνοιξη και το καλοκαίρι το πρόβλημα θα επιμείνει και θα αποτυπωθεί στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος»
Την πρότασή του, που περιλαμβάνει ένα σχέδιο 6 σημείων για τον περιορισμό του «ράλι» στις τιμές του φυσικού αερίου διεθνώς, εξηγεί ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης με άρθρο του στο Politico, υπό τον τίτλο «Ένα σχέδιο 6 σημείων για να διασωθεί η ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου».
O πρωθυπουργός, επισημαίνει πως εν μέσω έκτακτης συγκυρίας οφείλουμε να αντιμετωπίσουμε την αναστάτωση που έχει προκληθεί στην αλυσίδα εφοδιασμού, απότοκη της κρίσης στην Ουκρανία και τονίζει επ’ αυτού την «ευαλωτότητα της Ευρώπης σε ό τι αφορά στις τιμές του φυσικού αερίου και το ηλεκτρικό ρεύμα που παράγεται από το φυσικό αέριο».
Ο κ. Μητσοτάκης σημειώνει πως το φυσικό αέριο έχει γίνει σημαντικός παράγοντας στην αντιπαράθεση ανάμεσα στη Ρωσία και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τονίζει πως σε αυτό το περιβάλλον η χονδρική αγορά φυσικού αερίου στην Ευρώπη δεν λειτουργεί με κανονικούς ρυθμούς, εξ ου και, όπως λέει, «αυτό πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα και αποφασιστικά, προκειμένου να μην προκαλέσει περαιτέρω ζημιά στις ζωές των ευρωπαίων πολιτών, στις οικονομίες των κρατών - μελών της Ένωσης, αλλά και στην επιτυχία της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας».
Επικαλούμενος διεθνή δεδομένα και σχετικές αναλύσεις, ο πρωθυπουργός συμπεραίνει πως οι δυσθεώρητες τιμές του φυσικού αερίου αντανακλούν τους φόβους και τις κερδοσκοπικές κινήσεις, που προκαλούνται από το συνεχιζόμενο πόλεμο στην Ουκρανία και όχι την πραγματικότητα των αποθεμάτων φυσικού αερίου ή τη ζήτηση εντός της Ένωσης.
Συνεπεία των παραπάνω, συνεχίζει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, «οι πολίτες πληρώνουν πολύ περισσότερο για το φυσικό αέριο, προκειμένου να θερμάνουν τα σπίτια τους, αλλά και για το ηλεκτρικό ρεύμα, που παράγεται από το φυσικό αέριο. Επιπλέον, οι τιμές του φυσικού αερίου αυξάνουν τον πληθωρισμό εντός της ευρωζώνης, αυξάνοντας το κόστος διαβίωσης για κάθε πολίτη της. Το σπιράλ της κερδοσκοπίας και το ράλι τιμών, πρέπει να σταματήσουν. Όταν οι αγορές σταματούν να λειτουργούν κανονικά είναι υποχρέωση των κυβερνήσεων να παρέμβουν και να διασφαλίσουν την επαναφορά και την εξισορρόπηση της αγοράς. Βάσει του σχεδίου 6 σημείων, που πρότεινα, επιδιώκεται να παρέμβουμε ως ύστατο μέτρο και μέσω μίας πρόσκαιρης δέσμης ρυθμίσεων».
Εν συνεχεία ο πρωθυπουργός επισημαίνει μέσω του άρθρου του στο Politico ότι χρειαζόμαστε ένα ανώτατο όριο στις τιμές του αερίου (TTF ) με σημείο αναφοράς στην υψηλότερη ιστορική τιμή φυσικού αερίου πριν από την κρίση, ένα ανώτατο όριο μικτού περιθώριο κέρδους στις αγορές χονδρικής ηλεκτρικής ενέργειας, για παράδειγμα 5% με βάση τις ρυθμιστικές αρχές της αγοράς, που παρακολουθούν το κόστος παραγωγής και το επίπεδο κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας στα περιουσιακά στοιχεία παραγωγής, μια ζώνη διακύμανσης των τιμών που να περιορίζει τη μεταβλητότητα για παράδειγμα στο συν-πλην 10%, τον καθορισμό σταθερής τιμής εκτάκτου ανάγκης μόνο ως αντίδραση σε δηλώσεις σχετικά με τις ροές φυσικού αερίου από τη Ρωσία, την εξέταση μιας χρονικά περιορισμένης επιλογής για να επιτρέπεται η συναλλαγή μόνο με φυσική παράδοση και η αύξηση της ρευστότητας στην αγορά φυσικού αερίου με σύζευξη αγορών μεταξύ ΗΠΑ/ΕΕ/Ασίας. Για παράδειγμα, με την ενίσχυση της συνεργασίας με την Κίνα για φορτία LNG ενδεχομένως με ανώτατα όρια στο κόστος μεταφοράς για την αποτροπή της κερδοσκοπίας.
Ο πρωθυπουργός περιγράφει τις προαναφερθείσες προτάσεις ως μία άμεση ευρωπαϊκή αντίδραση, ώστε να σταθεροποιηθεί η αγορά φυσικού αερίου, να σταματήσει η κερδοσκοπία εις βάρος των φορολογουμένων και των επιχειρήσεων και να σταματήσει η εργαλειοποίηση της αγοράς φυσικού αερίου εξ αιτίας γεωπολιτικών στοχεύσεων.
«Πρέπει να δράσουμε τώρα. Το πρόβλημα δεν πρόκειται απλά να εξαφανιστεί μόλις η ζήτηση για φυσικό αέριο μειωθεί. Τους επόμενους μήνες, την Άνοιξη και το καλοκαίρι το πρόβλημα θα επιμείνει και θα αποτυπωθεί στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος, που είναι συνδεδεμένες με τις αντίστοιχες του φυσικού αερίου στην χονδρική αγορά προσθέτοντας ένα τεράστιο βάρος στις πλάτες των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων» συμπληρώνει ο Κυριάκος Μητσοτάκης στο άρθρο του.