«Τα σύνορα έχουν αντικειμενική υπόσταση, ισχύουν erga omnes»
Σαφές μήνυμα πως η Ελλάδα προασπίζεται τα χερσαία και θαλάσσια σύνορα της από κάθε κίνδυνο και απειλή, σεβόμενη πάντοτε το Διεθνές Δίκαιο, έστειλε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας σε χαιρετισμό του, μέσω βιντεοσκοπημένου μηνύματος, στο Συμπόσιο της Εταιρείας Διεθνούς Δικαίου και Διεθνών Σχέσεων, που διεξάγεται σε Ρόδο και Καστελλόριζο.
«Και τούτο, όχι μέσα από μια λογική περιχαράκωσης ή αναδίπλωσης. Αντιθέτως, σε αγαστή συνεργασία με άλλες χώρες της περιοχής μας που ενστερνίζονται τις ίδιες αξίες με εμάς» κατέστησε σαφές. Αποκρυσταλλώνοντας περαιτέρω το μήνυμά του, υπογράμμισε πως ο σεβασμός του Διεθνούς Δικαίου αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της εξωτερικής μας πολιτικής και ότι μόνο έτσι μπορούν να αντιμετωπισθούν οι παραβατικές συμπεριφορές και οι αναθεωρητικές βλέψεις και πρακτικές.
Επίσης, σημείωσε πως η σταθερότητα των συνόρων εξακολουθεί να αποτελεί θεμελιώδη αρχή της οργάνωσης της διεθνούς κοινότητας και επισήμανε πως ο Χάρτης των Ηνωμένων Εθνών επιβάλλει την αποχή από την απειλή ή τη χρήση βίας κατά της εδαφικής ακεραιότητας άλλου κράτους. «Τα σύνορα έχουν αντικειμενική υπόσταση. Ισχύουν erga omnes. Το δίκαιο των συνθηκών αποκλείει την επίκληση ουσιώδους μεταβολής περιστάσεων ως λόγο λήξης συνθηκών που καθορίζουν σύνορα» προσέθεσε.
Εν συνεχεία, ο υπουργός Εξωτερικών υπογράμμισε πως το 2020 και το 2021 υπήρξαν χρονιές - σταθμοί για τα σύνορα της χώρας. «Στο διάστημα αυτό, η χώρα μας αύξησε το κυριαρχικό της αποτύπωμα. Κατοχύρωσε τα κυριαρχικά της δικαιώματα και τη δικαιοδοσία της. Μέσα σε λίγους μήνες, η Ελλάδα υπέγραψε δυο Συμφωνίες οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών. Με την Ιταλία και την Αίγυπτο. Και επήλθε πολιτική συμφωνία με την Αλβανία για την παραπομπή του ζητήματος αυτού στην Χάγη. Τον Φεβρουάριο, η χώρα επεξέτεινε την αιγιαλίτιδα ζώνη της στο Ιόνιο, μέχρι και το Ακρωτήριο Ταίναρο, στα 12 ναυτικά μίλια. Επεκτάθηκε ο χώρος εθνικής κυριαρχίας πάνω από 13.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Είναι η πρώτη φορά από το 1947 που το Κοινοβούλιο ψήφισε αύξηση της εθνικής κυριαρχίας. Η χώρα μας επιφυλάσσεται να ασκήσει το δικαίωμα αυτό. Όποτε κρίνει σκόπιμο για το εθνικό συμφέρον και όπου το διεθνές δίκαιο το επιτρέπει. Η συμφωνία με την Ιταλία του Ιουνίου 2020 κάνει χρήση του θαλασσίου ορίου που τα δυο κράτη είχαν συμφωνήσει το 1977. Έκλεισε μια εκκρεμότητα που διαρκούσε πολλά χρόνια» είπε.
Ειδικότερα, ανέφερε πως τον Αύγουστο του 2020 η Ελλάδα υπέγραψε με την Αίγυπτο συμφωνία για οριοθέτηση της ΑΟΖ, στη βάση πάντα του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας και τόνισε πως η Συμφωνία αυτή είχε απτές συνέπειες, ενάντια στο παράνομο, άκυρο και ανυπόστατο τουρκολιβυκό μνημόνιο και στις γνωστές θέσεις της Τουρκίας γύρω από τα δικαιώματα των κρατών στην περιοχή.
Επιπροσθέτως, ο Νίκος Δένδιας τόνισε πως οι πρόσφατες εξελίξεις κατέδειξαν τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν, στον τομέα προστασίας των συνόρων, τα κράτη πρώτης γραμμής, ιδιαίτερα στη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών. «Τον Φεβρουάριο του 2020, η Τουρκία προσπάθησε να εργαλειοποιήσει δεκάδες χιλιάδες μετανάστες και πρόσφυγες. Η Ελλάδα έπραξε τα δέοντα για να αντιμετωπίσει αυτή την άνευ προηγουμένου απόπειρα παραβίασης των ελληνικών συνόρων. Απόπειρα με σαφή προέλευση» επισήμανε.
Σε αυτό το πλαίσιο, σημείωσε πως το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου τονίζει την υποχρέωση τα κράτη να προστατεύουν τα σύνορά τους, με τρόπο που συνάδει με τις εγγυήσεις της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και υπογράμμισε πως οι ελληνικές αρχές καταβάλλουν άοκνες προσπάθειες για την προστασία της ανθρώπινης ζωής, τόσο στα χερσαία όσο και στα θαλάσσια σύνορα της χώρας. «Κατά την πενταετία 2015-2020 το Λιμενικό διέσωσε 320.000 μετανάστες και πρόσφυγες» ανέφερε.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στα γεγονότα στα σύνορα Πολωνίας, Λετονίας και Λιθουανίας με τη Λευκορωσία. Τα γεγονότα αυτά πείθουν για την έκταση της εργαλειοποίησης του μεταναστευτικού/προσφυγικού, είπε και διαμήνυσε πως η Ελλάδα δεν θα επιτρέψει την εκ νέου εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού/προσφυγικού με αφορμή τα γεγονότα στο Αφγανιστάν.
Ο Νίκος Δένδια συνεχάρη την Ελληνική Εταιρεία Διεθνούς Δικαίου και Διεθνών Σχέσεων για την οργάνωση του Συμποσίου Διεθνούς Δικαίου στη Ρόδο και στο Καστελλόριζο, σημειώνοντας πως η θεματική που επέλεξε είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και επίκαιρη, με πολλαπλές διαστάσεις, που απαιτούν μια ολοκληρωμένη νομικο-πολιτική θεώρηση.