«Ο προστατευτισμός δεν είναι επιλογή της Ευρώπης»
Σήμερα έχουμε μια μοναδική, ιστορική ευκαιρία να αξιοποιήσουμε το Ταμείο Ανάκαμψης για την επανεκκίνηση της ευρωπαϊκής οικονομίας, με στόχο την ψηφιακή και πράσινη ανάπτυξη, δήλωσε ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτης Σχοινάς σε ομιλία του στο συνέδριο του Economist, λίγες ώρες πριν την έναρξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Τώρα είναι η στιγμή να δημιουργήσουμε τη «νέα Ευρώπη» που θα μπορεί να αντιμετωπίσει τον «νέο κόσμο», ο οποίος αναδύεται, και να υπερασπιστεί παράλληλα τον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής και τις αξίες του, είπε εμφατικά, μιλώντας για τα μαθήματα που άντλησε η ΕΕ από την πανδημία, τα οποία την ενδυναμώνουν να χαράξει «συλλογικά και σπάζοντας ταμπού» την πορεία της προς το μέλλον.
Ένα μάθημα που πήρε η Ευρώπη, σημείωσε, είναι ότι «πρέπει να κάνει ένα άλμα προς τη στρατηγική αυτονομία και την ευρωπαϊκή κυριαρχία, και αυτό το θέμα θα είναι στην καρδιά των συζητήσεων σήμερα και αύριο μεταξύ των αρχηγών κρατών της ΕΕ».
Εξήγησε ότι εννοεί «ανοικτή στρατηγική αυτονομία» για να μην υπάρξει σύγχυση με τις έννοιες της «αυτάρκειας» και του «προστατευτισμού». Ο προστατευτισμός δεν είναι επιλογή της Ευρώπης, καθώς 35 εκατ. θέσεις εργασίας εξαρτώνται από τις εξαγωγές και έχουμε ισχυρό συμφέρον να διατηρήσουμε τις παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες ανοιχτές.
Πρέπει δηλαδή, συνέχισε ο αντιπρόεδρος, να αυξήσουμε την ανθεκτικότητα στις εφοδιαστικές αλυσίδες μας και σε τομείς κλειδιά όπως η βιομηχανική πολιτική, πρώτες ύλες, μπαταρίες.
Αυτό θα το κάνουμε σε συνεργασία με τους διεθνείς μας εταίρους «εντός του διεθνώς καθορισμένου πολυμερούς συστήματος», σημείωσε.
Η ΕΕ απέδειξε επίσης ότι μπορεί να σπάει ταμπού, τόνισε ο κ. Σχοινάς. Αυτό έγινε με την «ιστορική συμφωνία» για το πακέτο ανάκαμψης «Next Generation EU», με την οποία η Ευρώπη έστειλε κρίσιμα μηνύματα: πρώτον ότι κάτω από τις πιο δύσκολες συνθήκες οι Ευρωπαίοι μπορούν να δουλέψουν μαζί και μπορούν να πάρουν όποιες αποφάσεις χρειάζονται για να διασφαλίσουν ότι κανείς δεν θα μείνει πίσω και ότι μπορούμε συλλογικά να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις της ανάκαμψης. Και δεύτερον γιατί με τη συμφωνία αυτή, για πρώτη φορά αποφασίσαμε να αναλάβουμε συλλογικά τα βάρη της ανάκαμψης χρησιμοποιώντας τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό ως κεντρικό εργαλείο για τον συλλογικό δανεισμό που θα ωφελήσει το σύνολο της ΕΕ και όχι κάποια κράτη-μέλη χωριστά. Ήταν μια τεράστια δέσμευση στις αγορές μας, στο νόμισμά μας και πολιτικής βούλησης να μείνουμε ενωμένοι κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες, υπογράμμισε ο αντιπρόεδρος.
Αν με ρωτούσατε, προσέθεσε, ποιος θα είναι ο κεντρικός πυλώνας της νέας Ευρώπης στον νέο κόσμο θα απαντούσα ότι θα είναι η συμφωνία «Next Generation EU». Μας δίνει «μια μοναδική και ιστορική ευκαιρία να επανεκκινήσουμε το ευρωπαϊκό οικονομικό παράδειγμα με το Ταμείο Ανάκαμψης στοχεύοντας στους καίριους τομείς». Επισήμανε δε τον ρόλο, την ευθύνη και την επίγνωση της ευθύνης που φέρει η Επιτροπή από το πρώτο στάδιο της άντλησης χρημάτων ως την εφαρμογή των εθνικών σχεδίων.
Ο κ. Σχοινάς υπενθύμισε ότι η Ευρώπη πέρασε τρεις φάσεις στην αντιμετώπιση της πανδημίας, ξεκινώντας ασυντόνιστα και εθνοκεντρικά με κλείσιμο των συνόρων και απαγορεύσεις εξαγωγών, «δίνοντας την εντύπωση μιας κακοφωνίας», για να αρχίσει λίγες βδομάδες αργότερα να λειτουργεί συλλογικά, «συνειδητοποιώντας την διεξάρτηση της ενιαίας αγοράς, την αξία της εφοδιαστικής αλυσίδας, τη σημασία της ελεύθερης διακίνησης των εργαζομένων και αγαθών».
Τώρα, είπε, διανύουμε την τρίτη φάση κατά την οποία έχουμε τη «συλλογική απάντηση της ΕΕ η οποία επικεντρώνεται στις λέξεις «ανάκαμψη/ανθεκτικότητα/αυτονομία».
Ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν αναφέρθηκε στις προσπάθειες που έγιναν από την Επιτροπή για να μειωθεί το χάσμα μεταξύ των προσδοκιών των Ευρωπαίων πολιτών από την ΕΕ και των ουσιαστικών αρμοδιοτήτων της ΕΕ, σημειώνοντας ότι ευρωπαϊκές αρμοδιότητες δεν υπάρχουν π.χ. στους τομείς της υγείας, της παιδείας και του τουρισμού. Ωστόσο, προσέθεσε, έχει επιτευχθεί ένα consensus που αντανακλάται στην απόφαση για τη διεξαγωγή μιας μεγάλης διάσκεψης για την υγεία, προκειμένου να νομοθετηθούν βασικά θέματα στον τομέα αυτόν. Αφετέρου υπάρχει κινητοποίηση να δοθούν περισσότερες αρμοδιότητες σε ευρωπαϊκούς θεσμούς όπως το European Center for Disease Control και το European Medicine's Agency. Αναφέρθηκε, επίσης, στην εξαγγελία από την πρόεδρο της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν της δημιουργίας ενός νέου ευρωπαϊκού θεσμού για ιατρική έρευνα και ανάπτυξη.
Ο κ. Σχοινάς εξέφρασε, τέλος, την αποφασιστικότητα της Επιτροπής να μην επαναληφθεί η αρνητική εμπειρία με τις ελλείψεις στους αναπνευστήρες και τις μάσκες, στην περίπτωση των εμβολίων. Έχουμε ήδη ξεκινήσει, τόνισε, ένα πολύ φιλόδοξο πρόγραμμα διαπραγματευόμενοι εκ μέρους όλων των χωρών της ΕΕ με όλες τις εταιρίες που βρίσκονται στο πιο προχωρημένο στάδιο ερευνών για την παραγωγή εμβολίων.
