Οι αμφισβητήσεις της ΑΟΖ και οι τουρκικές προκλήσεις
Η ανακάλυψη εκμεταλλεύσιμων κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην Νοτιοανατολική Μεσόγειο έχει αλλάξει τα δεδομένα στην περιοχή, διότι δημιουργεί προοπτικές νέων επενδύσεων τόσο για την Κύπρο όσο και για την Ελλάδα, με σημαντικά κέρδη. Το γεγονός αυτό δεν θα μπορούσε να αφήσει αδιάφορη την Τουρκία, η οποία θεωρεί πως δικαιούται κομμάτι των επενδύσεων, γι' αυτό και έθεσε υπό αμφισβήτηση για ακόμη μια φορά το ζήτημα της ΑΟΖ.
Να σημειώσουμε πως η ανακάλυψη αυτών των κοιτασμάτων στην περιοχή μεταξύ Αιγύπτου, Ισραήλ και Κυπριακής Δημοκρατίας, συνέπεσε με μια περίοδο όπου οι σχέσεις μεταξύ της Τουρκίας και των γειτονικών της χωρών έχουν κλονιστεί. Για παράδειγμα ενώ παλαιότερα είχε καλύτερες σχέσεις με το Ισραήλ, τα πράγματα οξύνθηκαν λόγω της τουρκικής αλληλεγγύης προς την Γάζα.
Παράλληλα η θέση που κράτησε η Τουρκία στο ζήτημα της Συρίας έφερε προστριβές τόσο με τις ΗΠΑ, όσο και με κάποια από τα κράτη του Κόλπου. Σε όλα αυτά προστέθηκε και το γεγονός πως η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια δείχνει ότι κινείται προς μια ενεργειακή και αμυντική συμμαχία με την Κύπρο, το Ισραήλ και την Αίγυπτο.
Όλα αυτά έχουν επηρεάσει την Τουρκία, η οποία θεωρεί πως σταδιακά έχει μεθοδευτεί η απομόνωσή της, με αποτέλεσμα να αντιδρά αμφισβητώντας τα δεδομένα σε ό,τι αφορά τις εξορύξεις στην Νοτιοανατολική Μεσόγειο και να εγείρει ζήτημα για την ελληνική και την κυπριακή ΑΟΖ.
Πιο συγκεκριμένα η Τουρκία εδώ και πολλά χρόνια υποστηρίζει πως δεν μπορεί να ισχύει ο κανόνας του Δικαίου της Θάλασσας, σύμφωνα με τον οποίο τα νησιά έχουν την δική τους υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ. Με βάση το Διεθνές Δίκαιο η υφαλοκρηπίδα που αφορά την εκμετάλλευση του βυθού υφίσταται αυτοδικαίως. Η ΑΟΖ όμως που αφορά και την επιφάνεια αποτελεί απλό κυριαρχικό δικαίωμα και ουσιαστικά δεν υπάρχει αν δεν κηρυχθεί. Βέβαια τα γεωγραφικά τους όρια καθορίζονται με τον ίδιο τρόπο, δηλαδή, 200 ν.μ. εκτός και αν η απόσταση είναι μικρότερη, τότε ισχύει η αρχή της μέσης γραμμής-ίσων αποστάσεων.
Αυτό που ουσιαστικά υποστηρίζει η Τουρκία είναι πως αυτό δεν μπορεί να ισχύει για τα νησιά του Αιγαίου ή για την Κύπρο και προτείνει την δική της οριοθέτηση λαμβάνοντας υπόψη μόνο την ακτογραμμή των χερσαίων χωρών. Να σημειώσουμε πως η θέση της Τουρκίας αντίκειται στο Διεθνές Δίκαιο, αλλά και στο γεγονός πως κάποιες χώρες έχουν ανακηρύξει μεγάλες ΑΟΖ με βάση νησιωτικές τους κτήσεις.
Σύμφωνα και με πρόσφατη δημοσίευση του κρατικού πρακτορείου Anadolou η Άγκυρα υποστηρίζει πως η υφαλοκρηπίδα της φτάνει έως και τα νοτιοδυτικά της Κύπρου. Έχει αναρτήσει και χάρτη με τα όρια της τουρκικής ζώνης τα οποία και παρεισφρείουν στα οικόπεδα της κυπριακής ΑΟΖ.
Σε ό,τι αφορά την Κύπρο, αμφισβητείται και το κατά πόσο μπορεί η Κυπριακή Δημοκρατία να προχωρήσει σε συμφωνίες για τα κοιτάσματα και την εκμετάλλευσή τους, εφόσον δεν ερωτηθεί και η τουρκοκυπριακή πλευρά. Τόσο η ΗΠΑ όσο και η Ε.Ε. προειδοποίησαν την Τουρκία για περιθωριοποίηση στο ΝΑΤΟ, εάν δεν σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών-μελών της.
Ο Τούρκος πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν όμως ενόψει και των επαναληπτικών εκλογών στην Κωνσταντινούπολη έστειλε μήνυμα πως θα επιμείνει τόσο στην αγορά των ρωσικών πυραύλων S-400, όσο και στις διεκδικήσεις του στην Ανατολική Μεσόγειο. Παράλληλα διεμήνυσε πως δεν τον τρομάζουν ούτε πιθανές κυρώσεις, ούτε ενδεχόμενο εμπάργκο, και έχει ήδη στείλει το γεωτρύπανο Fatih για γεωτρήσεις ανοιχτά της Πάφου.
Ρωτήσαμε τον κύριο Μιχάλη Χριστοδουλίδη Διπλωματούχο Μηχανολόγο Μηχανικό, Εκπρόσωπο Τύπου στον Πανελλήνιο Σύλλογο Ενεργειακών Επιθεωρητών και μέλος του Δ.Σ, ο οποίος επιπλέον έχει διατελέσει ως Aeronautical Engineer σε επιχειρησιακά προγράμματα επιτήρησης ΝΑΤΟ (διετέλεσε εκπρόσωπος στην Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Ελλάδος στις Βρυξέλλες) και πρώην Αξιωματικός της Πολεμικής Αεροπορίας (Σμήναρχος ε.α), Υποψήφιος Βουλευτής Β' Αθηνών με την Ελληνική Λύση, σχετικά με τη θέση που πρέπει να κρατήσει η Ελλάδα, μας απάντησε:
«Από μεριάς τόσο της Ελλάδας, όσο και της Κύπρου θα πρέπει να δοθεί η αρμόζουσα προσοχή ώστε οι δύο χώρες να βρίσκονται σε αυξημένη επαγρύπνηση, για να αποτραπεί ακόμα και η παραμικρή πιθανότητα δημιουργίας τετελεσμένων ,εκ μέρους της Τουρκίας, στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Ελλάδα θα πρέπει να καταστήσει σαφές στην άλλη πλευρά, ότι σε περίπτωση παραβίασης των εθνικών κυριαρχικών μας δικαιωμάτων θα απαντήσει ‘’σκληρά’’. Η ηττοπαθής και κατευναστική πολιτική της χώρας μας απέναντι στις συνεχιζόμενες προκλητικές ενέργειες τόσων δεκαετιών έχουν ενθαρρύνει την προκλητικότητα της Τουρκίας.»
