Ομιλία του Πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα, στο 4ο Οικονομικό Φόρουμ Δελφών
Την αισιοδοξία του για το παρόν και το μέλλον της χώρας σε κοινωνικό, οικονομικό και πολιτικό επίπεδο, εξέφρασε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, μιλώντας απόψε στο 4ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών.
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στα επιτεύγματα της κυβέρνησης αλλά και ολόκληρου του ελληνικού λαού κατά την τελευταία πενταετία, μίλησε για το ρόλο της Ελλάδας στην Ευρώπη και ειδικότερα στα Βαλκάνια, στάθηκε ιδιαίτερα στη «συμφωνία-ορόσημο», όπως χαρακτήρισε τη Συμφωνία των Πρεσπών αλλά και στις αναβαθμισμένες σχέσεις της χώρας μας με την Κύπρο.
Ακολουθούν εκτενή αποσπάσματα από την ομιλία του Αλέξη Τσίπρα:
«Η Ελλάδα συμπλήρωσε πριν λίγες μέρες το πρώτο εξάμηνο της μεταμνημονιακής εποχής. Έπειτα από 8 δύσκολα χρόνια στα οποία η χώρα μας άλλαξε. Κοινωνικά, οικονομικά, πολιτικά.
Αυτούς τους έξι μήνες, η κυβέρνηση μου έχει αφοσιωθεί σε ένα εξαιρετικά απαιτητικό, αλλά συνάμα όμορφο εγχείρημα. Να βάλουμε τις βάσεις ώστε η χώρα να βαδίσει στις λεωφόρους του μέλλοντος. Με ασφάλεια, βασισμένη στις δικές τις δυνάμεις, και αξιοποιώντας τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα.
Το ζητούμενο για την Ελλάδα πλέον είναι να μπορέσει να πορευτεί στο μέλλον, δίχως κάποιους να την οδηγούν στα μονοπάτια που αυτοί επιλέγουν ερήμην του ελληνικού λαού. Δίχως όμως και αυτούς που θέλουν να την τραβούν διαρκώς προς τα πίσω, στο παρελθόν.
Η Ελλάδα μπορεί πλέον να κοιτά μπροστά. Έχει κάθε λόγο να το κάνει. Και έχει πια και τη δύναμη για να το κάνει. Τη δύναμη και την αυτοπεποίθηση που της δίνουν τα δικά της επιτεύγματα. Τα επιτεύγματα ενός ολόκληρου λαού που έκανε μεγάλες θυσίες και υπέστη τις συνέπειες μιας κρίσης για την οποία δεν ευθύνεται. Ενός λαού που στα κρίσιμα, εμπιστεύτηκε εκείνους που του έδωσαν προοπτική και διέξοδο.
Μια κυβέρνηση που εργάστηκε έντιμα και αποφασιστικά και ανέλαβε το τιτάνιο έργο να καταφέρει μέσα σε τέσσερα χρόνια όχι μόνο να επουλώσει πληγές δεκαετιών, αλλά και να συγκροτήσει ένα νέο όραμα, ένα νέο σχέδιο για την επόμενη μέρα.
Η αποστολή μας ήταν εξαιρετικά δύσκολη. Πολλοί επιμένουν – ή, ορθότερα, επιλέγουν - να ξεχνούν την κατάσταση της χώρας το 2014. Επιτρέψτε μου να σας θυμίσω ορισμένα μεγέθη τότε.
Συσσωρευτική ύφεση από το 2010, ύψους 25%, δημοσιονομικός εκτροχιασμός, επιθετική λιτότητα με μέτρα 65 δις στην πενταετία, ανεργία που έφτασε ακόμα και το 28%. Μια χώρα η οποία πέραν των πολλαπλών πληγών στην οικονομία και την κοινωνική συνοχή, είδε και τη θέση της στο διεθνές πεδίο να υποβαθμίζεται, να απαξιώνεται.
Σήμερα έχουμε διανύσει πια μεγάλο μέρος της διαδρομής. Γνωρίζουμε ότι έχουμε πολλά ακόμα να κάνουμε για να πάρει σάρκα και οστά το όραμα της Ελλάδας που οραματιζόμαστε. Όμως, ένα πράγμα είναι δεδομένο: Η Ελλάδα του 2014 με την Ελλάδα του 2019, είναι η νύχτα με τη μέρα.
Η πραγματικότητα και τα δεδομένα
Και ξέρετε, ο ισχυρισμός αυτός δεν προκύπτει στη βάση κάποιας αξιολογικής κρίσης. Προκύπτει μονάχα από την ίδια την πραγματικότητα και τα δεδομένα, τότε και τώρα.
- Η Ελλάδα τότε στο χείλος της χρεοκοπίας, η Ελλάδα σήμερα εκτός μνημονίων.
- Ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός της περιόδου 2010-2014, με την υπεραπόδοση των τεσσάρων τελευταίων ετών.
- Το καθοδικό σπιράλ της ύφεσης και της απώλειας ¼ του Εθνικού Πλούτου τότε, με την επιστροφή στην ανάπτυξη την τελευταία τριετία.
- Ο διαρκής αποκλεισμός της χώρας από τις αγορές τότε, με την ανάκτηση της πρόσβασης σε αυτές σήμερα και μάλιστα με τα επιτόκια να διαμορφώνονται στο επίπεδο των αντίστοιχων του 2002-2003.
- Η δαμόκλειος σπάθη του χρέους και της ανυπαρξίας βιώσιμης λύσης για το μέλλον τότε, με τον καθαρό διάδρομο για την ελάφρυνση και την βιωσιμότητα του, που εξασφαλίσαμε με την σχετική απόφαση του Eurogroup τώρα.
- Η γενικευμένη αποεπένδυση τότε, με την ανάκτηση της θέσης της χώρας ως πόλο έλξης του διεθνούς επενδυτικού ενδιαφέροντος, που αποδεικνύεται από το ρεκόρ δεκαετίας στις Άμεσες Ξένες Επενδύσεις τα δύο τελευταία χρόνια.
- Η Ελλάδα που είδε την ανεργία να εκτοξεύεται σχεδόν κατά 18 μονάδες και βρισκόταν σε απόγνωση τότε, με την Ελλάδα που είδε την ανεργία να αποκλιμακώνεται κατά 9 μονάδες, με τη δημιουργία πάνω από 350.000 νέων θέσεων εργασίας σήμερα.
Και τελευταίο αλλά όχι έσχατο, η Ελλάδα της πολιτικής αστάθειας και της διαρκούς κοινωνικής αναταραχής εξ αιτίας της σκληρής λιτότητας τότε, με την Ελλάδα της πολιτικής σταθερότητας και της κοινωνικής συνοχής σήμερα.
Αυτά λοιπόν τα δεδομένα, αυτή η νέα πραγματικότητα είναι τα εφόδια της πατρίδας μας, στη νέα εποχή.
Ο ρόλος της Ελλάδας στην Ευρώπη
Όμως, όπως σημείωσα στην αρχή, η Ελλάδα δεν είναι μια χώρα που της αρκεί να βρει το δρόμο της, μόνο όσον αφορά τα εσωτερικά της ζητήματα. Είναι μια χώρα η οποία αποτελεί ιστορικό, πολιτισμικό και γεωπολιτικό σημείο αναφοράς για τα Βαλκάνια, τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο και για ολόκληρη την Ευρώπη.
Χωρίς τον ενεργό της ρόλο στις διεθνείς και περιφερειακές εξελίξεις και χωρίς την προωθητική της στάση είναι σαφές ότι η σταθερότητα, η ειρήνη, η συνεργασία και η ασφάλεια, χάνουν έδαφος. Και αντίστοιχα, το κενό αυτό το καλύπτουν η καχυποψία, οι κάθε λογής αφορισμοί, η στασιμότητα. Στοιχεία που στη σημερινή συγκυρία των πολλαπλών προκλήσεων στο διεθνές πεδίο και κυρίαρχα στη δική μας γειτονιά, γεννούν τεράστια αδιέξοδα.
Η σημερινή Ελλάδα, λοιπόν, είναι μια δύναμη που έχει και τη γνώση και τους τρόπους να εργαστεί προς όφελος της σταθερότητας, της συνεργασίας και της συνανάπτυξης σε μια πολύπαθη περιοχή. Δεν διεκδικούμε φυσικά την πρωτοκαθεδρία των θετικών εξελίξεων. Το ταγκό θέλει πάντα δύο.
Έτσι κι εμείς απλά αξιοποιήσαμε ευκαιρίες ώστε να συνδιαμορφώσουμε θετικές εξελίξεις μαζί με τους γείτονές μας που έδειξαν ανάλογο σθένος, αποφασιστικότητα και σοβαρότητα έναντι των προκλήσεων που θέτει η συγκυρία στο διεθνές πεδίο.
Μπορούμε, όμως με βεβαιότητα να ισχυριστούμε ότι με τις προσπάθειες μας, η εικόνα στα Βαλκάνια και τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, έχει βελτιωθεί αισθητά. Και είμαι ιδιαίτερα χαρούμενος, βλέποντας σήμερα στους Δελφούς ανθρώπους που εργαστήκαμε από κοινού, για τη διαμόρφωση μιας νέας ελπιδοφόρας πραγματικότητας για τις χώρες και τους λαούς μας.
Θέλω να ξεκινήσω, από μια κομβικής σημασίας επιλογή που κάναμε ως χώρα και αφορά την ενίσχυση των δεσμών συνεργασίας σε όλα τα επίπεδα, μέσα από τις πολυμερείς διασκέψεις. Έχουμε ήδη στο ενεργητικό μας τριμερή και τετραμερή σχήματα συνεργασίας τόσο στην περιοχή των Βαλκανίων όσο και στην Νοτιοανατολική Μεσόγειο. Με τη Σερβία, τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία αλλά και το Ισραήλ, την Αίγυπτο, την Ιορδανία.
Αναβάθμιση των σχέσεων της Ελλάδας με την Κύπρο
Ιδιαίτερης σημασίας για το δεύτερο σκέλος, αποτελεί η αναβάθμιση των πάντα στενών σχέσεων μας με την Κύπρο. Εργαστήκαμε στενά και θα συνεχίσουμε να το πράττουμε, για τη δίκαιη και βιώσιμη επίλυση του κυπριακού στη βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ. Παράλληλα όμως, αποτελεί προτεραιότητα της εξωτερικής μας πολιτικής ο σεβασμός στα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Και πλέον, μετά τα χαρμόσυνα νέα που ήρθαν από τις έρευνες στο κοίτασμα Γλαύκος στην κυπριακή ΑΟΖ, η Κύπρος αναβαθμίζει εκ των πραγμάτων το ρόλο και τη θέση της στο διεθνές πεδίο, γεγονός που αποτελεί μια εξαιρετικά θετική εξέλιξη για τον ελληνισμό.
Θέλω λοιπόν να εκφράσω την ικανοποίησή μας από αυτή την εξέλιξη αλλά ταυτόχρονα και να επανεπιβεβαιώσω την αμέριστη στήριξη της Ελληνικής Κυβέρνησης και του Ελληνικού λαού στον Κυπριακή Δημοκρατία.
Και επιτρέψτε μου στο σημείο αυτό, να πω ότι αποτελεί ευθύνη και χρέος όλων να αποδεχθούν τη νέα πραγματικότητα που γεννά η συνεργασία στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου.
Μια νέα πραγματικότητα, στην οποία δε χωρούν ούτε λεονταρισμοί, ούτε προκλήσεις, ούτε ανιστόρητες διεκδικήσεις.
Όσοι επιλέγουν να μη συμβιβαστούν με τη νέα συνθήκη που γεννιέται μέσα από τον αμοιβαίο σεβασμό στα πλαίσια της ειρηνικής συνύπαρξης και των κανόνων του διεθνούς δικαίου, επιλέγουν οικειοθελώς την απομόνωση και την αυτοπεριθωριοποίηση τους.
Νέα προοπτική στα Βαλκάνια
Η προσοχή μας, όμως, όπως προανέφερα δεν στρέφεται μόνο προς Νότο αλλά και προς το Βορρά. Εκεί όπου στην πολύπαθη γειτονιά μας, στα Βαλκάνια, αρχίζει να διαγράφεται μια νέα προοπτική. Ελπιδοφόρα, δημιουργική, ευρωπαϊκή. Από την πρώτη στιγμή, αναλάβαμε δράση. Να ανοίξουμε τις πόρτες του διαλόγου, να μην αφήσουμε χρόνιες εκκρεμότητες να μας στερήσουν τη δυνατότητα να βρούμε επωφελείς και προωθητικές λύσεις για τους λαούς μας.
Γνωρίζετε ότι το απαιτητικότερο εγχείρημα όλων ήταν η επίλυση του ονοματολογικού με τη Βόρεια Μακεδονία. Μια υπόθεση που για σχεδόν 30 χρόνια πλήγωσε και τις δύο χώρες. Και η μεγαλύτερη πληγή που άνοιξε ήταν ότι και στις δύο πλευρές των συνόρων κάποιοι εκμεταλλεύτηκαν τη διαιώνιση του ζητήματος για να χτίσουν πολιτικές καριέρες πάνω στον εθνικισμό, την πατριδοκαπηλία, την αλλοίωση και τη στρέβλωση της ιστορίας.
Όσοι λίγοι, τόλμησαν με καλή τη πίστη, να εργαστούν για την επίλυση του ζητήματος, βρήκαν όριο στο τείχος της παραδοξολογίας και του εθνικισμού που έχτισαν από κοινού κάθε λογής λαοπλάνοι και δημαγωγοί στις δύο χώρες.
Η δική μου κυβέρνηση και αυτή του Ζόραν Ζάεφ, βρέθηκαν ενώπιον μιας ιστορικής ευκαιρίας. Για πρώτη φορά, υπήρξαν δύο κυβερνήσεις και στις δυο πλευρές των συνόρων αποφασισμένες να αδράξουν αυτή την ευκαιρία. Να συζητήσουν, να διαβουλευτούν, να διαπραγματευτούν σκληρά αλλά με ειλικρίνεια και προωθητικό πνεύμα και φυσικά, το σημαντικότερο, με απόλυτο σεβασμό στην ιστορία που τόσο έχει ταλαιπωρηθεί για τρεις δεκαετίες.
«Ορόσημο η Συμφωνία των Πρεσπών»
Το αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειας, ήταν η Συμφωνία των Πρεσπών. Ένα ορόσημο για την ιστορία όχι μόνο των δύο χωρών αλλά συνολικά για τα Βαλκάνια. Διότι είναι η πρώτη φορά που σε ένα διμερές ζήτημα, ο εθνικισμός ηττήθηκε. Βρέθηκε στο περιθώριο, γιατί η δύναμη της συνεργασίας, η ανάγκη της ειρηνικής συνύπαρξης, ο σκοπός της σταθερότητας και της συνανάπτυξης, έδωσαν τον τόνο.
Σήμερα, η Ελλάδα και η Βόρεια Μακεδονία δεν είναι πλέον οι δύο πλευρές ενός δυσεπίλυτου γρίφου για τη διεθνή κοινότητα. Είναι δύο γείτονες που επενδύουν στη φιλία, τη συνεργασία και την αλληλεγγύη και δίνουν το παράδειγμα όχι μόνο στα Βαλκάνια και την Ευρώπη αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο.
Και η Ελλάδα είναι αποφασισμένη να συνεχίσει να χτίζει πάνω σε όσα πετύχαμε με τη Συμφωνία των Πρεσπών. Για το λόγο αυτό, μέσα στους επόμενους μήνες, θα είμαι ο πρώτος έλληνας Πρωθυπουργός που θα επισκεφτώ επισήμως τα Σκόπια, συνοδευόμενος μάλιστα από επιχειρηματική αποστολή.
Και επιπλέον θα προχωρήσουμε στην ιδρυτική σύγκλιση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας και Βόρειας Μακεδονίας, με σκοπό να εξετάσουμε τρόπους εμβάθυνσης της συνεργασίας μας σε μια σειρά από τομείς κοινού ενδιαφέροντος. Από το εμπόριο, τις οικονομικές ανταλλαγές, τον τουρισμό, την ενέργεια, τον πολιτισμό, μέχρι τη στρατιωτική και αστυνομική συνεργασία.
«Επιλέγουμε την τόλμη και την αποφασιστικότητα έναντι της αδράνειας»
Η νέα κατάσταση στη διεθνή σκηνή, επιτάσσει και νέα καθήκοντα. Οι πολυπαραγοντικές προκλήσεις που έχουμε να αντιμετωπίσουμε, μας υπερβαίνουν. Υπερβαίνουν κάθε χώρα, ανεξαρτήτως ισχύος ή θέσης στο διεθνή ανταγωνισμό. Είναι προκλήσεις υπαρξιακές.
Από τα ζητήματα της ασφάλειας, της ειρήνης και της σταθερότητας μέχρι το προσφυγικό, την ενεργειακή επάρκεια, την κλιματική αλλαγή. Οι παράλληλοι μονόλογοι, συνιστούν συνταγή διαιώνισης των προβλημάτων. Όχι μόνο δεν δίνουν διέξοδο αλλά δημιουργούν τους όρους νέων αδιεξόδων.
Η εθνική περιχαράκωση, ο απομονωτισμός, το δίκιο του ενός έναντι όλων, είναι όροι για τη συλλογική οπισθοδρόμηση των σύγχρονων κοινωνιών. Πρέπει λοιπόν σήμερα, να δούμε το μέλλον με μια άλλη ματιά. Η πραγματική αρετή σήμερα για κάθε σοβαρή και υπεύθυνη ηγεσία, έγκειται στην ικανότητα της να βρίσκει λύσεις και απαντήσεις στα μεγάλα ερωτήματα της συγκυρίας. Απαντήσεις που είναι δεδομένο ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο να βρεθούν σε ένα περιβάλλον ατολμίας και έλλειψης ισχυρής πολιτικής βούλησης.
Για το λόγο αυτό, η Ελλάδα και η κυβέρνηση μου, έχουν επιλέξει την τόλμη και την αποφασιστικότητα έναντι της αδράνειας. Είμαστε απολύτως προσηλωμένοι στο σκοπό να γίνουμε μέρος της λύσης για τα κρίσιμα ζητήματα που μας παρουσιάζονται σε χρόνο ενεστώτα. Έχουμε επιλέξει να σταθούμε στη σωστή πλευρά της ιστορίας και θα συνεχίσουμε αταλάντευτα και αποφασιστικά στο ίδιο δρόμο.
Εύχομαι και ελπίζω να βάζουμε έτσι ένα μικρό λιθαράκι. Να αποτελούμε ένα παράδειγμα θετικό, που σύντομα θα σπεύσουν να ακολουθήσουν και άλλες ηγεσίες και άλλες χώρες στη περιοχή μας. Διότι ο δρόμος της εθνικιστικής ρητορικής, της απομόνωσης και των συγκρούσεων είναι ο εύκολος δρόμος στο εσωτερικό, για κάθε πολιτική ηγεσία, Είναι ένας δρόμος που οδηγεί όμως αργά ή γρήγορα σε αδιέξοδο και τις χώρες και τους λαού τους.
Ο δρόμος της ειρήνης και της συνεργασίας, είναι ο δύσκολος δρόμος. Είναι ο δρόμος της αληθινής πατριωτικής ευθύνης. Απαιτεί θάρρος, τόλμη, συγκρούσεις, ανάληψη πολιτικού κόστους, αλλά έχει προορισμό. Επωφελή για τους λαούς μας. Επωφελή για τις επόμενες γενιές που αξίζουν να ζήσουν σε ένα κόσμο καλύτερο από αυτόν που εμείς παραλάβαμε».
