Αυτή την Κυριακή πραγματικά αξίζει να σηκώσουμε τα μάτια στον ουρανό και να θυμηθούμε τους στίχους του τραγουδιού "... κοίτα μια νύχτα έξω που κάνει". Και αυτό γιατί το φεγγάρι που θα δούμε αυτή την Κυριακή, 23 Ιουνίου, θα είναι το μεγαλύτερο του χρόνου.
Όπως μας εξηγεί ο Διονύσης Σιμόπουλος, ο Διευθυντής του Ευγενίδειου Πλανηταρίου, συνήθως έχουμε την εντύπωση ότι το δυνατότερο φεγγάρι είναι το... πολυτραγουδισμένο αυγουστιάτικο. Αυτό όμως δεν είναι αλήθεια.
"Πρόκειται απλά για μια οπτική απάτη. Αυτό που συμβαίνει δηλαδή είναι ότι στη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών ο Ήλιος βρίσκεται στο ψηλότερο σημείο της ετήσιας φαινόμενης τροχιάς του στον ουρανό ενώ αντίθετα η Σελήνη βρίσκεται σχετικά πιο κοντά στον ορίζοντα. Σ’ αυτή τη θέση η Πανσέληνος μπορεί να συγκριθεί με διάφορα άλλα χαρακτηριστικά που βρίσκονται εκεί, όπως δέντρα, κεραίες και διάφορα κτίσματα", μας εξηγεί ο κ. Σιμόπουλος.
Αυτό που κάνει διαφορά είναι το αν η Σελήνη βρίσκεται στο περίγειο ή το απόγειο της.
Για παράδειγμα το πλησιέστερο περίγειο της Σελήνης το 2013 είναι στις 23 Ιουνίου (357.014 χιλιόμετρα), ενώ το μεγαλύτερο απόγειο ήταν στις 10 Ιουνίου (406.485 χιλιόμετρα). "Αυτό όμως δεν έχει σχέση με το πόσο μεγάλη φαίνεται όταν βρίσκεται κοντά στον ορίζοντα, που οφείλεται όπως είπαμε αποκλειστικά και μόνο σε οπτική απάτη", λέει ο κ. Σιμόπουλος.
Επόμενο είναι ότι στο περίγειό της η Σελήνη φαίνεται μεγαλύτερη απ’ ότι στο απόγειο, όπως επίσης κάποιο από τα 12 περίγεια ενός έτους θα είναι το πλησιέστερο και άρα η Σελήνη θα φαίνεται ως μεγαλύτερη του έτους ιδιαίτερα μάλιστα εάν συμπέσει την ίδια ημέρα να έχουμε και Πανσέληνο, όπως συμβαίνει φέτος στις 23 Ιουνίου!
Η σχέση των ανθρώπων με τη Σελήνη χάνεται στα βάθη της ιστορίας
Ιστορικά βέβαια η παρουσία της Σελήνης είχε πολύ ισχυρές επιδράσεις στους ανθρώπους, τους μύθους, τους θρύλους, τις θρησκείες τους.
"Γιατί παρ’ όλο που η Σελήνη αντανακλά μόνο το 7% του ηλιακού φωτός που πέφτει πάνω στη γεμάτη κοιλώματα επιφάνειά της, είναι αρκετά λαμπερή ώστε να καλύπτει με το φως της ένα αρκετά μεγάλο μέρος των άστρων της νύχτας. Πολλές μάλιστα παραδόσεις, που κρατάνε από την αρχαία ακόμη εποχή, συνδέουν τη Πανσέληνο του κάθε μήνα με διάφορες αγροτικές εργασίες" μας λέει ο κ. Σιμόπουλος.
Στην αρχαιότητα η Σελήνη λατρεύτηκε σαν θεά. Για τους αρχαίους Έλληνες και τους Ρωμαίους η Σελήνη ήταν η θεά του κυνηγιού Άρτεμις που με το φως της βοηθούσε τους κυνηγούς να βλέπουν μεσ’ τη νύχτα. Στην κλασική εποχή, οι αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι μπόρεσαν να διαλευκάνουν αρκετά από τα μυστήρια της Σελήνης, ανάμεσα στα οποία ήταν και ο μηχανισμός των φάσεων της.
