Τα βλέμματά τους προκαλούν συγκίνηση. Κοιτούν με δέος, με έκπληξη, εντυπωσιασμένοι. Δεν πιστεύουν ότι βλέπουν αυτό που βλέπουν. Δεν πιστεύουν ότι δεν είναι πίσω από τα κάγκελα.
Ομάδα χιμπατζήδων απελευθερώθηκε πρόσφατα στις ΗΠΑ, από την Αμερικανική Ανθρωπιστική Εταιρεία. Οι χιμπατζήδες αποτελούσαν επί χρόνια πειραματόζωα για τη διεξαγωγή επιστημονικών ερευνών και μελετών, κλεισμένοι σε ειδικά κλουβιά για το μεγαλύτερο μέρος της ζωή τους. Ωστόσο, αποφασίστηκε η “αποφυλάκισή” τους σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο, το λεγόμενο Παράδεισο των Χιμπατζήδων. Πρόκειται για ένα μέρος όσο το δυνατόν πιο κοντά στη φύση. Οι επιστήμονες που δούλεψαν για δεκαετίες με τους χιμπατζήδες θεωρούν την απελευθέρωση τους ως ελάχιστη ένδειξη ευγνωμοσύνης από την επιστημονική κοινότητα για την (ακούσια) προσφορά τους. Οι χιμπατζήδες απολαμβάνουν για πρώτη φορά τη θέα του ουρανού, την εξερεύνηση του εδάφους και των δέντρων, προκαλώντας δάκρυα συγκίνησης στην επιστημονική ομάδα που είχε αναλάβει την επίβλεψή τους.
Στο άμεσο μέλλον στις ΗΠΑ, προβλέπεται να απελευθερωθούν ακόμα περισσότεροι “χιμπατζήδες εργαστηρίων”, όπως αποκαλούνται στην επιστημονική αργκό.
Το 2011 το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας των ΗΠΑ είχε δρομολογήσει τη σταδιακή κατάργηση των χιμπατζήδων που βρίσκονται σε πειραματικά εργαστήρια. Αυτή τη στιγμή, υπολογίζεται πως υπάρχουν περίπου 1300 ζώα, σε 11 εργαστήρια-κι αυτό μόνο στις ΗΠΑ. Το ίδιο Ινστιτούτο, έχει εκδώσει μια μελέτη που περιγράφει υπό ποιους αυστηρούς όρους θα έπρεπε να χρησιμοποιούνται τα πρωτόζωα σε πειραματικές εργασίες -π.χ. σε περιπτώσεις που συνιστούν σοβαρό κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία και για τις οποίες δεν υπάρχει εναλλακτική προσέγγιση. Οι χιμπατζήδες χρησιμοποιούνται παραδοσιακά στις ιατρικές έρευνες, λόγω της ταυτόσημης σχεδόν ομοιότητάς τους με τους ανθρώπους (το DNA των δύο ειδών είναι κατά 99% όμοιο).