Εκλεκτό και περιζήτητο έδεσμα, αλλά και μεγάλη απειλή για τα μύδια
Στη δεκαετία του '60 ο Θερμαϊκός Κόλπος στη Θεσσαλονίκη υποδέχτηκε έναν νέο ένοικο. Φημολογείται ότι μεταφέρθηκε εδώ από τον κόμβο του Μέριλαντ, των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής με τα ποντοπόρα πλοία που διασχίζουν τους ωκεανούς για να μεταφέρουν εμπορεύματα. Πάνω τους εικάζεται ότι “σκάλωσε” ο γόνος του μπλε καβουριού που μόλις έφτασε στα νερά του Θερμαϊκού βρήκε φιλόξενο περιβάλλον, ζεστό κλίμα, υφάλμυρα νερά και θρεπτικές ουσίες από τις εκβολές των ποταμών Αξιού, Λουδία και Αλιάκμονα. Το είδος φέρει την ονομασία “Callinectes sapidus” που εμπεριέχει το αρχαιοελληνικό “κάλλος” και παραπέμπει στην ομορφιά του, το συνθετικό nectes που σημαίνει κολυμβητής και το λατινικό sapidus που σημαίνει νόστιμος.
Κάποια στιγμή το μπλε καβούρι εξαφανίστηκε από τα νερά του κόλπου όμως τα τελευταία χρόνια επανεμφανίστηκε, αυτή τη φορά δυναμικά, καθώς ο πληθυσμός του πολλαπλασιάστηκε ραγδαία με αποτέλεσμα σήμερα να αλιεύονται χιλιάδες τόνοι το χρόνο από τα Κύμινα, τη Χαλάστρα και τη Μεθώνη για να ταξιδέψουν μέχρι τις πιο μεγάλες ιχθυαγορές της Ελλάδας και ολόκληρου του κόσμου. Εκατοντάδες τόνοι το χρόνο εξάγονται στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής αλλά και σε ευρωπαϊκές χώρες όπως η Γερμανία, η Ισπανία, η Ολλανδία, η Αγγλία και το Βέλγιο για να ικανοποιήσουν τους πιο απαιτητικούς ουρανίσκους. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ το μπλε καβούρι πωλείται από τους ψαράδες του Θερμαϊκού Κόλπου στην τιμή του ενός ευρώ ανά κιλό, ένα γκουρμέ πιάτο με κριθαράκι και μισό μπλε καβούρι μπορεί να συνοδεύεται στον κατάλογο ενός εστιατορίου από μια τιμή υψηλότερη των είκοσι ευρώ.
“Αυτή τη στιγμή το μπλε καβούρι προσφέρει ένα σημαντικό εισόδημα σε πάνω από εκατόν πενήντα οικογένειες αλιέων στην ευρύτερη περιοχή” επισημαίνει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο πρόεδρος του Αλιευτικού Οστρακοκαλλιεργητικού Συλλόγου Ιδιοκτητών Αλιευτικών Σκαφών και Φορτηγών “Ο Ποσειδών”, Κώστας Βερβίτης. Μιλά, άλλωστε, για τη νοστιμιά του εκλεκτού αυτού μεζέ, επισημαίνοντας ότι η γεύση του μοιάζει πολύ με εκείνη του αστακού ενώ είναι ποιοτικά πολύ ανώτερη του κοινού καβουριού, λόγω των ευνοϊκών συνθηκών που επικρατούν στον Θερμαϊκό Κόλπο, του υφάλμυρου νερού αλλά και των θρεπτικών συστατικών των υδάτων που προέρχονται από τους τρεις ποταμούς. Όσο για τις ποσότητες, τονίζει ότι είναι τεράστιες καθώς τα τελευταία χρόνια το είδος πολλαπλασιάζεται με πολύ γρήγορους ρυθμούς στην περιοχή και δεν υπάρχει απειλή γι αυτό, πέραν του γνωστού χταποδιού.
Τις επιχειρηματικές δυνατότητες του μπλε καβουριού, αντιλήφθηκαν άλλωστε νωρίς δύο νέοι άνθρωποι, που εν μέσω οικονομικής κρίσης αναζήτησαν στον πρωτογενή τομέα του τόπου τους ένα προϊόν εμπορεύσιμο που να μπορεί να παράγει εισόδημα γι αυτούς. Πριν από επτά με οκτώ χρόνια, ο Θοδωρής Κράβας, οικονομολόγος και ο Βασίλης Κράβας με σπουδές στο μάρκετινγκ αποφάσισαν να ασχοληθούν με αυτό, νοίκιασαν μια εγκατάσταση επεξεργασίας οστρακοειδών και αυτή τη στιγμή στέλνουν κάθε χρόνο, μετά από μεταποίηση, 200 τόνους μπλε καβουριού στην Αμερική και εκατό στην Ευρώπη. «Το προϊόν φεύγει κατεψυγμένο μέσω θαλάσσης με κοντέινερ από το λιμάνι της Θεσσαλονίκης και προορισμό τις ΗΠΑ, όπου υπάρχει πολύ μεγάλη ζήτηση. Για τις ευρωπαϊκές χώρες το μπλε καβούρι φεύγει αεροπορικώς νωπό ή ζωντανό» σημειώνει ο Θοδωρής Κράβας.
Πρόκειται, άλλωστε, για ένα ιδιαίτερα προσφιλές έδεσμα για τους Κινέζους σε ολόκληρο τον κόσμο γι αυτό και υπάρχει πάντα στις Chinatown των χωρών του εξωτερικού. Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, πάντως, το προϊόν δεν είναι ιδιαίτερα γνωστό και όσοι το καταναλώνουν το προτιμούν κυρίως την περίοδο της νηστείας και τώρα την Σαρακοστή. Οι αδελφοί Κράβα, άλλωστε, έκαναν πέρσι ένα “άνοιγμα” και στις Φιλιππίνες καθώς υπήρχε ενδιαφέρον για μεγάλες ποσότητες μπλε καβουριού, το οποίο μετά από ειδική επεξεργασία, κονσερβοποιείται και αποστέλλεται στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής.
Πέραν όμως της ζήτησης που μπορεί να έχει το μπλε καβούρι και του εισοδήματος που προσφέρει στους αλιείς, προκαλεί πονοκέφαλο στους μυδοκαλλιεργητές του Θερμαϊκού Κόλπου καθώς τρέφεται με το γόνο του μυδιού και μάλιστα στις περιόδους της αναπαραγωγής των οστράκων. Το αποτέλεσμα είναι, σύμφωνα με τον κ. Βερβίτη, ορισμένοι μυδοκαλλιεργητές που αναπτύσσουν σε ρηχά νερά τις καλλιέργειες να χάνουν από το καβούρι το 80% της παραγωγής των μυδιών τους. Ζημία που στην καλύτερη περίπτωση φτάνει το 30% της παραγωγής των μυδιών υφίστανται μυδοκαλλιεργητές που δραστηριοποιούνται σε μεγαλύτερα βάθη.
“Ο Σύλλογος προκάλεσε πριν από λίγες μέρες σύσκεψη με εκπροσώπους της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας – Θράκης και των αρμόδιων διευθύνσεων Αλιείας της Περιφέρειας προκειμένου να υποβάλλει προτάσεις για τη μετεγκατάσταση των μυδοκαλλιεργειών σε μεγαλύτερα βάθη προκειμένου να γλυτώσουν από το μπλε καβούρι.
Σε περίπτωση δε που απαιτηθεί κάποιο χρονικό διάστημα για να γίνει αυτό, ο Σύλλογος προτείνει την παραχώρηση έξι βοηθητικών μονάδων που θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο για ένα τρίμηνο από τον Ιούλιο μέχρι και τον Σεπτέμβριο – την περίοδο που το μπλε καβούρι επιτίθεται περισσότερο στις μυδοκαλλιέργειες - ώστε να διαφυλαχθεί η μυδοπαραγωγή στον Θερμαϊκό Κόλπο” τονίζει ο κ. Βερβίτης. Παράλληλα ο ίδιος θέτει και το ζήτημα της επέκτασης των πλόων των αλιευτικών σκαφών άνω των δέκα μέτρων, ώστε να μπορούν να προσεγγίζουν τις μονάδες των οστρακοκαλλιεργειών που βρίσκονται σε απόσταση δύο χιλιομέτρων από την ακτή.
Για το θέμα του μπλε καβουριού, πάντως, ο εντεταλμένος σύμβουλος της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, Κώστας Γιουτίκας, επισημαίνει ότι υπάρχει τρόπος διασφάλισης και της αλίευσης του μπλε καβουριού και της παραγωγής των μυδιών στον Θερμαϊκό Κόλπο. Συντάσσεται δε με το αίτημα του Συλλόγου για μετεγκατάσταση των μυδοκαλλεργειών σε μεγαλύτερα βάθη.
Στο μεταξύ, η αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης Βούλα Πατουλίδου και ο δήμαρχος Δέλτα Ευθύμης Φωτόπουλος, υπέγραψαν σήμερα τις προγραμματικές συμβάσεις για την ασφαλτόστρωση του δρόμου που οδηγεί στο αλιευτικό καταφύγιο του Λουδία και τη συντήρηση του οδικού δικτύου του δήμου. Τα έργα αυτά εκτιμάται ότι θα διευκολύνουν ιδιαίτερα την κυκλοφορία από και προς το αλιευτικό καταφύγιο που αποτελεί μία από τις σημαντικότερες μυδοπαραγωγικές περιοχές της Θεσσαλονίκης.