Οι πληθυσμοί των θαλάσσιων ζώων (θηλαστικά, πτηνά, ερπετά και ψάρια) μειώθηκαν κατά το ήμισυ από τη δεκαετία του 1970 λόγω της υπεραλίευσης, της ρύπανσης και των κλιματικών αλλαγών, προειδοποιεί σήμερα η μη κυβερνητική οργάνωση WWF.
"Όλα αυτά πηγάζουν από την ανθρώπινη δραστηριότητα: από την υπεραλίευση και τις εξορυκτικές βιομηχανίες ως την ανάπτυξη των ακτών και την ρύπανση όπως και τις εκπομπές των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, οι οποίες ευθύνονται για την οξίνιση των ωκεανών και την υπερθέρμανση των θαλασσών", καταγγέλλει το Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση (WWF), το οποίο εδρεύει στην Ελβετία, σε νέα έκθεσή του.
Στην έκθεσή του, το WWF διευκρινίζει ότι ο δείκτης του Ζωντανός Πλανήτης για τους θαλάσσιους πληθυσμούς, με τον οποίο υπολογίζεται η τάση που ακολουθούν οι πληθυσμοί των θαλάσσιων ζώων, "καταγράφει μια μείωση κατά 49% μεταξύ του 1970 και του 2012". Ορισμένα ζωικά είδη είδαν τόσο μεγάλη μείωση που φτάνει σε σχεδόν το 75% του πληθυσμού τους.
Η μεγαλύτερη μείωση σημειώθηκε την περίοδο από το 1970 ως τα μέσα της δεκαετίας του 1980, μετά την οποία ακολούθησε μια σχετική σταθερότητα, προτού ξαναρχίσει, πρόσφατα, η φθίνουσα πορεία.
Τρώμε πολύ ψάρι... μέχρι πότε;
Η όρεξη του ανθρώπου για ψάρι δεν έχει σταματήσει να παίρνει την ανιούσα: σε παγκόσμια κλίμακα, η μέση κατανάλωση ψαριών ανά κάτοικο αυξήθηκε από 9,9 κιλά τη δεκαετία του 1960 σε 19,2 κιλά το 2012.
"Σε διάστημα μόνο μιας γενιάς, οι ανθρώπινες δραστηριότητες προκάλεσαν σοβαρή ζημιά στους ωκεανούς, με τον ρυθμό αλίευσης να ξεπερνά τους ρυθμούς αναπαραγωγής και την καταστροφή των ζωνών του γόνου", σχολιάζει ο γενικός διευθυντής του WWF Μάρκο Λαμπερτίνι, επισημαίνοντας παράλληλα ότι η κατάρρευση των οικοσυστημάτων των ωκεανών εγκυμονεί τον κίνδυνο να ξεσπάσει "μια σοβαρή οικονομική κρίση".
Για παράδειγμα, η Μεσόγειος είναι μια από τις πιο αρχαίες ζώνες αλιείας στον πλανήτη που έχει θρέψει γενιές ανθρώπων για αιώνες. Αλλά σήμερα υφίσταται εξαντλητική εκμετάλλευση: σχεδόν 1,5 εκατομμύριο τόνοι ψαριών αλιεύονται ετησίως στη θάλασσα αυτή και εξαντλείται το 89% των αποθεμάτων της.
Το WWF επισημαίνει επίσης στην έκθεσή του ότι η μεγαλύτερη μείωση εντοπίζεται στα είδη που θεωρούνται ως βασικά στην αλιεία για εμπορικούς σκοπούς και στην αλιεία για την εξασφάλιση τροφής. Για παράδειγμα, η μκο, αναφέρει τη θεαματική μείωση κατά 74% στους πληθυσμούς της οικογένειας που περιλαμβάνει περιζήτητα ψάρια όπως ο τόνος, ο κολιός και οι παλαμίδες.
Οι ύφαλοι πεθαίνουν
Ο παγκόσμιος δείκτης δεν αφήνει ωστόσο να αποκαλυφθούν σημαντικές αποκλίσεις που υπάρχουν μεταξύ των διαφόρων περιοχών με τη μεγαλύτερη μείωση να εντοπίζεται στους τροπικούς κύκλους.
Κατόπιν αυτού οι ειδικοί προειδοποιούν: οι κοραλλιογενείς ύφαλοι και υποθαλάσσια λιβάδια μπορεί να εξαφανιστούν από τον πλανήτη ως το 2050 λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
Δεδομένου ότι ποσοστό μεγαλύτερο του 25% όλων των θαλάσσιων ειδών ζει εκεί και ότι σχεδόν 850 εκατομμύρια άνθρωποι επωφελούνται άμεσα σε οικονομικό, κοινωνικό ή πολιτιστικό επίπεδο από αυτούς, μια εξαφάνιση των κοραλλιογενών υφάλων θα ήταν "καταστροφική, με δραματικές συνέπειες για τις κοινότητες", υπογραμμίζει το WWF.
"Οι αποφάσεις που θα ληφθούν στην παγκόσμια διάσκεψη για το κλίμα στο Παρίσι σε μερικές εβδομάδες θα έχουν πολύ σημαντικό αντίκτυπο στο μέλλον των ωκεανών", επισημαίνει το WWF στην έκθεσή του και υπογραμμίζει ότι "οι σημερινές διεθνείς δεσμεύσεις απέχουν πάρα πολύ από αυτό που θα κρινόταν επαρκές για να αποτρέψει τα επίπεδα της υπερθέρμανσης και της οξίνισης που κρίνονται ως καταστροφικά για τα συστήματα των ωκεανών, από τα οποία, στο κάτω κάτω της γραφής, εξαρτόμαστε όλοι".
Ωστόσο λύσεις υπάρχουν, καταλήγει το WWF, και αναφέρει την προστασία και την αποκατάσταση του φυσικού κεφαλαίου των θαλασσών, μια πιο λογική κατανάλωση και το να δοθεί προτεραιότητα στη βιώσιμη ανάπτυξη.
