Απέναντι στο αδιέξοδο στο αμερικανικό Κογκρέσο, ο Μπαράκ Ομπάμα πέρασε στην επίθεση ανακοινώνοντας νέο ρυθμιστικό πλαίσιο σε ομοσπονδιακό επίπεδο για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα των σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, που αποτελεί τον άξονα της στρατηγικής του για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Περιβαλλοντικής Προστασίας αποκάλυψε τις προτάσεις της για τη δραστική μείωση κατά 30% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα για το σύνολο των σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι το 2030, σε σχέση με το 2005.
"Οι νέοι αυτοί κανόνες θα μάς βοηθήσουν να αφήσουμε στα παιδιά μας έναν ασφαλέστερο και σταθερότερο κόσμο", δήλωσε ο Μπαράκ Ομπάμα απορρίπτοντας τον αντίλογο σύμφωνα με τον οποίο, τα μέτρα θα έχουν ως αποτέλεσμα την απώλεια θέσεων απασχόλησης. "Θα δώσουν στην πραγματικότητα στις επιχειρήσεις τα εργαλεία και το κίνητρο που έχουν ανάγκη για καινοτομία", είπε.
Οι σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, και κυρίως εκείνοι που χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα, αντιστοιχούν στο εν τρίτον των εκπομπών αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου στις ΗΠΑ.
Αν και η χρησιμοποίηση του φυσικού αερίου αυξάνεται, ο άνθρακας παραμένει σημαντικός παράγοντας στο αμερικανικό ενεργειακό τοπίο. Εκατοντάδες σταθμοί που λειτουργούν με ορυκτό άνθρακα εγκατεσπαρμένοι στην αμερικανική επικράτεια παράγουν το 37% της ηλεκτρικής ενέργειας στις ΗΠΑ, έναντι 30% που παράγεται με βάση το φυσικό αέριο και 19% την πυρηνική ενέργεια.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεσμεύθηκαν το 2009 για τη μείωση κατά 17% μέχρι το 2020 των εκπομπών αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου σε σχέση με τα επίπεδα του 2005.
Ωστόσο το κλίμα αποτελεί ένα πολιτικά ευαίσθητο θέμα σε μία χώρα όπου μεγάλος αριθμός μελών του Κονγκρέσου αμφισβητεί την πραγματικότητα της κλιματικής αλλαγής, ενώ άλλοι αναρωτιούνται εάν η κλιματική αλλαγή αποτελεί αποτέλεσμα της ανθρώπινης δραστηριότητας.
Ενώπιον της παράλυσης σε νομοθετικό επίπεδο, ο Λευκός Οίκος αποφάσισε να περάσει στην επίθεση, μέσω της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Περιβαλλοντικής Προστασίας, βασιζόμενος στον Νόμο περί Καθαρότητας του Αέρα (Clean Air Act), σε μία κίνηση που χαιρετίσθηκε από τις μη κυβερνητικές οργανώσεις για την προστασία του περιβάλλοντος, όμως κατά της οποίας τάσσεται η πλειοψηφία των Ρεπουμπλικανών.
Το σχέδιο της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Περιβαλλοντικής Προστασίας προβλέπει την ολοκλήρωση του ρυθμιστικού πλαισίου εντός ενός έτους, Στη συνέχεια, κάθε πολιτεία θα πρέπει να προτείνει, μέχρι τον Ιούνιο 2016, το δικό της λεπτομερές σχέδιο δράσης που θα της επιτρέψει να καλύψει τον συγκεκριμένο στόχο. Κάθε πολιτεία θα έχει την ευχέρεια να αποφασίσει εάν θα διακόψει τη λειτουργία πεπαλαιωμένων σταθμών παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος, εάν θα προωθήσει εναλλακτικές μορφές ενέργειας, όπως η αιολική ή η ηλιακή, ή θα ενθαρρύνει μέτρα μείωσης της ενεργειακής κατανάλωσης των νοικοκυριών.
Στο σχέδιο της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Περιβαλλοντικής Προστασίας προβλέπεται επίσης η εφαρμογή του συστήματος των ποσοστώσεων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα: όσοι ξεπερνούν το ανώτατο καθορισμένο όριο εκπομπών θα πρέπει να αγοράζουν επιπλέον ποσόστωση στην αγορά, ενώ αντίθετα όσοι εκπέμπυν λιγότερο, θα μπορούν να πωλούν ποσόστωση. Ηδη στις ΗΠΑ έχει αναπτυχθεί τοπική αγορά ποσοστώσεων στον βορειο-ανατολικό τμήμα της χώρας, με τη συμμετοχή δέκα πολιτειών από το Μάιν μέχρι το Μέριλαντ, ενώ αντίστοιχη πρωτοβουλία έχει υιοθετηθεί στην Καλιφόρνια.
Ο Μπαράκ Ομπάμα επιχείρησε να εφαρμόσει το σύστημα των ποσοστώσεων σε ομοσπονδιακό επίπεδο, συνάντησε όμως την εχθρότητα του Κονγκρέσου, το οποίο απέρριψε το σχετικό νομοσχέδιο.
"Περιορίζουμε τις ποσότητες των τοξικών χημικών προϊόντων- όμως ο μόλυβδος,... το αρσενικό- που απελευθερώνουν οι σταθμοί στον αέρα και στο νερό. Αλλά μπορούν να εκπέμψουν στον αέρα απεριόριστες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα. Δεν έχει νόημα!", δήλωσε ο Μπαράκ Ομπάμα πριν από την δημοσιοποίηση της μεταρρύθμισης.
Η ευρωπαία επίτροπος αρμόδια για το Κλίμα Κόνι Χεντεγκααρντ δήλωσε χθες ότι πρόκειται για την πλέον σημαντική απόφαση που έχει ποτέ ληφθεί από αμερικανική κυβέρνηση για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. "Εάν αυτό το μέτρο εφαρμοσθεί, θα βοηθήσει τη χώρα να τηρήσει τις δεσμεύσεις της για το 2020", είπε καλώντας την Ουάσινγκτον να καταβάλει περισσότερες προσπάθειες για να επιτρέψει την επίτευξη διεθνούς συμφωνίας το 2015 στο Παρίσι.
Ηδη από την Κυριακή, η αρμόδια για το Κλίμα των Ηνωμένων Εθνών Κριστιάνα Φιγκέρες δήλωσε ότι η μεταρρύθμιση Ομπάμα θα στείλει ένα "θετικό μήνυμα" στις χώρες σε ολόκληρο τον κόσμο, δείχνοντας ότι μία από τις κύριες χώρες που ευθύνονται για την εκπομπή αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου "λαμβάνει σοβαρά υπ΄όψιν το μέλλον του πλανήτη και των κατοίκων του".
Η Αλντεν Μάγερ, της Union of Concerned Scientists, θεωρεί από την πλευρά της ότι η εφαρμογή ρυθμίσεων επί της λειτουργίας των θερμοηλεκτρικών σταθμών, "κεντρικού άξονα" της στρατηγικής για το Κλίμα του Μπαράκ Ομπάμα, θα τύχει προσεκτικής εξέτασης στο εξωτερικό: Ομως "αυτή η πρωτοβουλία θα επιβιώσει των προσπαθειών αποκλεισμού της ενώπιον των δικαστηρίων και του Κονγκρέσου; Θα υποστηριχθεί από τον επόμενο πρόεδρο;".
Η ανακοίνωση της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Περιβαλλοντικής Προστασίας προκάλεσε έντονες αντιδράσεις στους κόλπους των Ρεπουμπλικανών.
Ο Μιτς Μακόνελ, γερουσιαστής του Κεντάκι, όπου η εξόρυξη άνθρακα καταλαμβάνει μεγάλο μέρος της οικονομικής δραστηριότητας, κατήγγειλε "μαχαίρωμα στην καρδιά της αμερικανικής μεσαίας τάξης".
"Το σχέδιο του προέδρου είναι παρανοϊκό, δεν υπάρχει άλλος τρόπος για να το περιγράψει κανείς", δήλωσε ο Τζον Μπέινερ, πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων.
