Μπορεί ο κροκόδειλος "Σήφης" στην Κρήτη να έχει στραμμένα πάνω του όλα τα φώτα της δημοσιότητας τις τελευταίες εβδομάδες, αλλά στα ορεινά ρυάκια της Πίνδου, ανάμεσα σε καταπράσινες εκτάσεις και δέντρα με ζωή μισής χιλιετίας, ζει κι ένα άλλο, διόλου επικίνδυνο, αλλά εξαιρετικά ενδιαφέρον αμφίβιο. Το συναντήσαμε στην τοποθεσία "Μπάλτσες", κοντά στην Κρανιά του νομού Γρεβενών και μας κέρδισε αμέσως με την ιδιομορφία του.
Μοιάζει με δράκο "τσέπης", κολυμπάει ακριβώς όπως ο κροκόδειλος και διεκδικεί το δικό του μερίδιο στην προσοχή των φυσιολατρών, κατοίκων και τουριστών. Ο λόγος για ένα αμφίβιο, με μήκος 7-12 εκατοστά και ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, που όπως όλα δείχνουν -και σύντομα αναμένεται να επιβεβαιωθεί με τεστ DNA- είναι αλπικός τρίτωνας, ένα ζώο που περιλαμβάνεται στο Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Ζώων της Ελλάδας.
'Οπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο οικοξεναγός και δασοπόνος Απόστολος Διανέλλος, ο αλπικός τρίτωνας ζει στα ορεινά ρέματα συγκεκριμένων περιοχών της Ελλάδας, σε βιότοπους με υψόμετρο άνω των 1000 μέτρων, σε καθαρά και κρύα νερά με σταθερή ποσότητα υδάτων.
"Αν τον δεις να κολυμπά, μοιάζει ακριβώς με μικρό κροκόδειλο, έτσι όπως κινείται με τα άκρα του κολλημένα στον κορμό για λόγους υδροδυναμικής. Αν κάποιος του κόψει ένα άκρο ή του βγάλει το μάτι, σε δύο μήνες αυτά θα έχουν αποκατασταθεί", λέει ο Απόστολος.
Ο ίδιος έκανε μια άλλη ενδιαφέρουσα παρατήρηση. "Πρόσεξα το εξής: τον χειμώνα, όταν τα νερά παγώνουν, κάποιοι τρίτωνες δεν προλαβαίνουν να χωθούν στη λάσπη για να ξεχειμωνιάσουν και παραμένουν μέσα στα ρέματα παγωμένοι και μάλιστα πεπλατυσμένοι γιατί ο πάγος φουσκώνει. 'Οταν πήρα έναν από αυτούς στα χέρια μου και τον γύρισα ανάποδα, ενεργοποιήθηκε και ξανάζησε", εξηγεί ο κ.Δανέλλος, ένας άνθρωπος που ξέρει τη Βάλια Κάλντα σαν την παλάμη του χεριού του, έχοντας μάλιστα γράψει και ένα εγχειρίδιο επιβίωσης στην άγρια φύση της Πίνδου.
Ένας βάτραχος που ...δεν τρώγεται με τίποτα!
Ο αλπικός τρίτωνας, που έχει την επιστημονική ονομασία Triturus alpestris, δεν είναι όμως το μόνο ενδιαφέρον πλάσμα, που ζει στα ρυάκια της Βάλια Κάλντα. Στα ίδια νερά κατοικεί ο pompina variegata, ένας ιδιαίτερος βάτραχος, που το έντονο κίτρινο χρώμα στη ράχη του υποδηλώνει αυτό που οι μελετητές ήδη γνωρίζουν καλά: την τοξικότητα των εκκρίσεών του.
'Οταν κάποιος θηρευτής τον καταπιεί, απελευθερώνει τοξικές ουσίες, αναγκάζοντας τον κυνηγό ...να τον φτύσει! Γι' αυτό άλλωστε, όταν αισθάνεται να απειλείται, σχηματίζει με το σώμα του μια μπάλα, στρέφοντας το κίτρινο χρώμα του προς την απειλή, ώστε να προειδοποιήσει ότι είναι ...επικίνδυνος -και ότι είναι μάλλον αδύνατο να φαγωθεί.
'Αλλο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του είναι τα μάτια του σε σχήμα καρδιάς, τα οποία τείνει να σκεπάζει με τα "χέρια" του, όταν εκτεθεί σε απευθείας ηλιακό φως ή σε κίνδυνο. Αυτά είναι δύο, μόνον, από τα θαυμαστά πλάσματα της Βάλια Κάλντα, εκτός από τις αρκούδες της!
