Ο Μαιευτήρας-Γυναικολόγος και Ενδοσκοπικός Χειρουργός Αναπαραγωγής Δρ. Στέφανος Χανδακάς μας συμβουλεύει
Από τα παιδικά χρόνια και την εφηβεία έως την αναπαραγωγική και την τρίτη ηλικία, η υγεία είναι το πολυτιμότερο αγαθό που κάθε γυναίκα πρέπει να προστατεύει. Η τακτική επίσκεψη στο γυναικολόγο είναι άκρως απαραίτητη, καθώς εξετάσεις, όπως ο κολπικός υπέρηχος, η ψηλάφηση μαστών και το τεστ Παπανικολάου προλαμβάνουν σοβαρές ασθένειες, όπως ο καρκίνος του μαστού, του ενδομητρίου ή του τραχήλου της μήτρας. Ταυτόχρονα, καταστάσεις που μπορούν να επηρεάσουν τη γονιμότητα μιας γυναίκας μπορούν εύκολα να ανευρεθούν με αντίστοιχες εξετάσεις και να βοηθήσουν στο να διατηρηθεί η υγεία της γυναίκας σε άριστο επίπεδο, σε κάθε στάδιο της ζωής της.
Κάποιες από τις πιο συχνές γυναικολογικές παθήσεις, όπως τα ινομυώματα, οι κύστεις ωοθηκών και οι πολύποδες μήτρας, επηρεάζουν καθημερινά τη ζωή πάρα πολλών γυναικών σε διαφορετικές ηλικίες. Στην εποχή μας οι ελάχιστα επεμβατικές θεραπείες και οι δυνατότητες της ρομποτικής χειρουργικής μπορούν να αποτελέσουν μια εναλλακτική λύση σε επεμβάσεις ανοιχτού χειρουργείου, κάτι που σημαίνει ότι αυτές οι επεμβάσεις μπορούν να συμβάλουν στη διατήρηση της γονιμότητας.
Ο Μαιευτήρας-Γυναικολόγος και Ενδοσκοπικός Χειρουργός Αναπαραγωγής Δρ. Στέφανος Χανδακάς, MD, MBA, PhD, Αναπληρωτής Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Λευκωσίας και Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Νοσοκομείου ΜΗΤΕΡΑ, μας παρουσιάζει κάποιες από τις πιο συχνές γυναικολογικές παθήσεις και ενημερώνει τις γυναίκες για όλα όσα πρέπει να γνωρίζουν για τα αίτια εμφάνισής τους, την συμπτωματολογία και την αντιμετώπισή τους.
Ινομυώματα
Τα ινομυώματα μήτρας είναι καλοήθεις όγκοι που αναπτύσσονται στο μυϊκό τοίχωμα της μήτρας. Παρά το γεγονός ότι είναι καλοήθη, δηλαδή είναι μη καρκινικοί σχηματισμοί, μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά την καθημερινότητα της γυναίκας. Η εμφάνισή τους σχετίζεται άμεσα με τα επίπεδα των οιστρογόνων και της προγεστερόνης στον οργανισμό της γυναίκας, ενώ και η κληρονομικότητα και το οικογενειακό ιατρικό ιστορικό φαίνεται να παίζουν ρόλο. Εμφανίζονται συνήθως σε γυναίκες ηλικίας 30-50 ετών και τα συμπτώματα περιλαμβάνουν έντονη ή παρατεταμένη έμμηνο ρύση, πίεση ή πόνο στην πυελική περιοχή, συχνουρία ή δυσκολία στην ούρηση, και σε κάποιες περιπτώσεις προβλήματα υπογονιμότητας κ.ά.
Τα ινομυώματα διαγιγνώσκονται συνήθως τυχαία κατά τη διάρκεια μιας κλασικής γυναικολογικήςγιατρόςγιοατρός εξέτασης. Άλλες εξετάσεις που μπορούν να θέσουν τη διάγνωση είναι το υπερηχογράφημα της πυέλου (διακοιλιακό ή διακολπικό), ενώ μπορούν να χρησιμοποιηθούν και άλλες τεχνικές απεικόνισης, όπως η μαγνητική τομογραφία, ώστε να χαρτογραφηθούν λεπτομερώς. Στην περίπτωση που τα ινομυώματα είναι μικρά και ασυμπτωματικά, συνήθως δεν συστήνεται κάποια θεραπεία, πέρα από τη συχνή παρακολούθηση από τον γυναικολόγο. Όταν εξαιτίας του μεγέθους τους προκαλούν σοβαρότερα συμπτώματα, η βασική στρατηγική για την αντιμετώπισή τους είναι η χειρουργική θεραπευτική προσέγγιση. Σε μεγάλο ποσοστό, η σύγχρονη αντιμετώπισή τους γίνεται μέσω της ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής, η οποία περιλαμβάνει ενδοσκοπικές επεμβάσεις, που εφαρμόζονται τόσο για διαγνωστικούς, όσο και για θεραπευτικούς σκοπούς. Πιο συγκεκριμένα, αυτές είναι η υστεροσκόπηση, η λαπαροσκόπηση, αλλά και η πιο εξελιγμένη χειρουργική μέθοδος της ρομποτικής χειρουργικής.
Κύστεις ωοθηκών
Οι κύστεις ωοθηκών είναι σακοειδείς σχηματισμοί γεμάτοι με υγρό, οι οποίοι αναπτύσσονται στις ωοθήκες. Πρόκειται για ένα αρκετά συχνό γυναικολογικό εύρημα σε γυναίκες όλων των ηλικιών. Στις περισσότερες περιπτώσεις, είναι καλοήθεις και υποχωρούν μόνες τους, ωστόσο ορισμένες μπορεί να είναι κακοήθεις ή να εξελιχθούν στην πορεία σε καρκίνο. Ανάμεσα στα αίτια εμφάνισής τους είναι οι ορμονικές διαταραχές, η ενδομητρίωση και η εγκυμοσύνη. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πόνο ή δυσφορία στην κάτω κοιλιακή χώρα, αίσθημα βάρους ή φουσκώματος και ανωμαλίες στην έμμηνο ρύση.
Ανάλογα με την κλινική εικόνα της ασθενούς και το είδος της κύστης που υποψιάζεται ο ιατρός, η διάγνωση μπορεί να γίνει άμεσα και με ακρίβεια με διάφορες διαγνωστικές μεθόδους, όπως κλινική εξέταση, υπερηχογράφημα, λαπαροσκόπηση, αιματολογικές εξετάσεις, μαγνητική τομογραφία. Όσον αφορά στη θεραπεία τους, ορισμένες από αυτές μπορεί να υποχωρήσουν μόνες τους και γι΄αυτό δεν απαιτείται κάποια θεραπευτική παρέμβαση, ενώ για άλλους τύπους μπορεί να είναι απαραίτητη η χειρουργική τους αφαίρεση, συνήθως με λαπαροσκόπηση.
Πολύποδας μήτρας
Οι πολύποδες μήτρας είναι μικροί καλοήθεις σχηματισμοί που εμφανίζονται στο βλεννογόνο της ενδομήτριας κοιλότητας ή του τραχήλου. Αποτελούν μια συχνή παθολογία στη Γυναικολογία, καθώς εμφανίζονται σχετικά συχνά σε μία στις 10 γυναίκες ηλικίας 40-60 ετών. Όλο και πιο συχνά, όμως, ο πολύποδας μήτρας εμφανίζεται και σε γυναίκες μικρότερης ηλικίας.
Μέχρι και σήμερα δεν υπάρχει κάποια σαφής αιτία για την εμφάνιση του πολύποδα του ενδομητρίου, ωστόσο φαίνεται να επηρεάζεται από τα επίπεδα των ορμονών και να αυξάνεται ως απάντηση στο οιστρογόνο. Καθώς πρόκειται για μορφώματα ορμονοεξαρτώμενα, κάθε μεταβολή των φυσιολογικών ορμονικών επιπέδων της γυναίκας (κυρίως των οιστρογόνων) αυξάνει το ποσοστό εμφάνισης πολυπόδων. Παράγοντες όπως η υπέρταση και η παχυσαρκία μπορεί επίσης να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισής τους. Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα περιλαμβάνουν ακανόνιστη αιμορραγία μεταξύ των περιόδων, έντονη έμμηνο ρύση και, σε ορισμένες περιπτώσεις, προβλήματα υπογονιμότητας.
Η διάγνωση και η επιβεβαίωση της παρουσίας του πολύποδα της μήτρας γίνεται με χρήση διαφόρων εξετάσεων, όπως το υπερηχογράφημα ενδομητρίου, η υστεροσκόπηση και η βιοψία. Ανάλογα πάντα με τα ευρήματα των εξετάσεων, τη σύσταση, το πλήθος και το μέγεθος των πολυπόδων μήτρας, καθώς και το ατομικό ιατρικό ιστορικό της ασθενούς, ο ιατρός θα συστήσει χειρουργική αφαίρεση των πολυπόδων μήτρας. Για την αφαίρεση των πολυπόδων μήτρας η πιο ενδεδειγμένη μέθοδος θεραπείας είναι η υστεροσκόπηση.
Η σημασία της πρόληψης
Στην ιατρική επιστήμη, η πιο αποτελεσματική μέθοδος για την ελάττωση εμφάνισης προβλημάτων και την πρόωρη αντιμετώπισή τους είναι, φυσικά, η πρόληψη, το πρώτο βήμα για την προστασία της υγείας μας. Ο ετήσιος γυναικολογικός έλεγχος είναι πολύ σημαντικός για την υγεία κάθε γυναίκας. Αυτές οι επισκέψεις θα βοηθήσουν στην αποφυγή μελλοντικών ανησυχιών για την υγεία και μπορούν να βοηθήσουν τη γυναίκα στο να αναρρώσει πιο γρήγορα από μικρές ασθένειες. Μην ξεχνάτε πως η επένδυση στην υγεία σας είναι η πιο σημαντική. Εμπιστευθείτε το γυναικολόγο σας και μιλήστε του ανοιχτά για οποιαδήποτε ανησυχία ή προβληματισμό.
Ευχαριστούμε θερμά για τις επιστημονικές πληροφορίες τον Μαιευτήρα-Γυναικολόγο, Ενδοσκοπικό Χειρουργό Αναπαραγωγής και Αναπληρωτή Καθηγητή της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Λευκωσίας κ. Στέφανο Χανδακά.